संसारभर हरेक वर्ष करिब ६ लाख करोड चुरोट बिक्री

१८ जेठ, एजेन्सी । ‘धुम्रपान स्वास्थ्यका लागि हानिकारक छ ।’ चुरोटको बट्टामा यसरी नै सावधान गराइएको हुन्छ । यद्यपि ‘खाने मुखलाई जुँगाले छेक्दैन’ भनेजसरी अम्मलीहरु चुरोटको धुँवा तान्न छाड्दैनन् ।

विश्वमा चुरोट बनाउन हरेक वर्ष ६० करोड रुख काटिने गरेका छन् । संसारभर हरेक वर्ष करिब ६ लाख करोड चुरोट बिक्री हुन्छ । वार्षिक रुपमा खाइने चुरोटलाई एकमाथि अर्को राख्दै जाने हो भने यसको चाङ पृथ्वीबाट सूर्यसम्म पुगेर फेरि पृथ्वीतिर फर्किन्छ ।

विश्वमा प्रतिसेकेन्ड १५ किलोमिटर लामो दुरी बराबर चुरोट सेवन गरिन्छ । भारतमा चुरोटजन्य सामग्री उत्पादनका लागि सन् १९६२ देखि २००२ सम्ममा १७ सय हेक्टर जंगल विनाश भएको छ ।

तेसाे त विश्वमा धुम्रपान तथा सुर्तिजन्य पदार्थ र त्यसका प्रयोगकर्ताहरू बदनाम छन्, तर यसलाई बेच्न दिने सरकार र विज्ञापनमार्फत बजारमा ल्याउने मानिसहरू दिनानुदिन धनाढ्य मात्रै बनेका छैनन्, समाजमा उनीहरु नै प्रतिष्ठित र शक्तिशाली समेत बन्दै गएका छन् ।

सुर्तिलाई चुरोटमा परिणत गर्ने प्रविधिभन्दा खतरनाक कुरा संसारमा अहिलेसम्म केही भएको छैन । सुर्तीजन्य पदार्थको धुवाँ चुरोटको माध्यमबाट घाँटीमा पुग्दैन र मानिसले फोक्सोमा तान्छन् । दैनिक भास्कर स्टेनफोर्ड युनिभर्सिटी हिस्ट्री अफ साइन्सका प्रोफेसर रोबर्ट प्राक्टरले गरेको अध्ययन अनुसार विश्वमा प्रतिसेकेन्ड १५ किलोमिटर दुरी बराबर चुरोट सेवन गर्ने गरेको तथ्य फेला परेको छ ।

सूर्तीजन्य पदार्थलार्ई चुरोटमा बदल्नु जस्तो घातक कुरा संसारभर अरु केही नभएको बताइन्छ । चुरोटको माध्यमबाट मान्छे धुवाँ फोक्सोसम्म लिन्छन् । जसका कारण वार्षिक लाखौंले ज्यान गुमाइरहेका छन् ।

एउटै चुरोटमा ६०० प्रकारका विषाक्त पदार्थ

यसअघि एक जनाले दिनमा २०० चुरोट बनाउन सक्थे । आज एउटा मेसिनले १ मिनेटमा २० हजार चुरोट बनाउँछ ।हलुका, फिल्टर र स्वादको चुरोट बनाउने कम्पनीहरुबीच कडा प्रतिस्पर्धा छ । अर्थात्, चुरोट जति हलुका हुन्छ, त्यति नै छिटो यसले फोक्सोलाई नष्ट गर्छ । वास्तवमा, चुरोट भ्रष्टाचारको उत्पादन हो, जसमा वैज्ञानिकहरू र विज्ञापनहरू समान रूपमा दोषी छन्। मेसिन युग अघि एक व्यक्तिले दिनमा २०० चुरोट बनाउन सक्थे । आज एउटा मेसिनले १ मिनेटमा २० हजार चुरोट बनाउँछ । यसमा साइनाइड, रेडियोएक्टिभ आइसोटोप र अमोनिया जस्ता करिब ६०० प्रकारका विषाक्त पदार्थ मिसाइन्छ।

चुरोटलाई महामारीमा परिणत 

यस्ता विष उत्पादन र बिक्री गर्ने लाइसेन्स दिएर सरकार नै सबैभन्दा ठूलो दोषी हो । सरकारले चुरोटलाई महामारीमा परिणत गरेको छ । साथै, चुरोटमा रेडियोएक्टिभ तत्वहरू पनि हुन्छन्। प्रत्येक वर्ष 8 लाख मानिसहरु चुरोट सेवन गरेर मर्छन्। चुरोटका कारण मर्ने हरेक व्यक्तिबाट कम्पनीले लाखौं रुपैयाँ नाफा आर्जन गर्दै आएका छन् । सुर्ती खेतीदेखि चुरोट बनाउने प्रक्रियाले जलवायु परिवर्तनलाई बढावा दिइरहेको छ। खेतीमा प्रयोग हुने विषादीका कारण जमिन नष्ट हुँदैछ । पृथ्वीमा जीवन बचाउन यसलाई तुरुन्तै प्रतिबन्ध लगाउनुपर्छ।