के अमेरिकामा भन्या जस्तो कमाउन सजिलो छ ?

७ जेठ, काठमाडाैं । अमेरिकामा बसेका धेरै जसो आफन्तलाई नेपालमा रहेका आफन्तले प्रायः सोध्ने प्रश्न हो अमेरिका आउनुपर्यो, कसरी आउने होला ? तपाईँले कत्तिको याद गर्नु भएको छ । नेपालमा भएकाले धेरै सोध्ने गरेका प्रश्नहरू हुन् यी। 

नेपालबाट सोध्नेलाई त सजिलो हुन्छ। कुनै सहयोगको आशामा ठूलो विश्वासको साथ सोधिएको हुन्छ। कोही कोही त साथीहरू त तल्लो बाटो दलाललाई पैसा खुवाएर आउँदैछौँ, सहयोग गर्नुपर्यो पनि भन्छन्। तर अमेरिकामा बस्नेलाई यो अवस्थामा जवाफ दिन त्यति सजिलो छैन।

के अमेरिकामा सजिलो छ काम गर्न ? लामो समयदेखि अमेरिकामा बसोबास गर्दै आएका सामाजिक अभियन्ता तथा पत्रकार सानुबाबु सिलवाल भन्छन्, ४० घण्टाको हप्ते कामले उकुसमुकुस हुन्छ बाँच्न अमेरिकामा। भन्या जस्तो गतिलो आनन्दी जीवन चल्दैन ४० घण्टाको कामले। मनग्गे रकम 'पे चेक'ले कमाउन मुश्किल छ​।

फलानाले यति कमाउँछ​, ढिक्सानाले उति कमाउँछ​, मैले यति कमाउँछु, मेरी अर्थात् मेरो मान्छेले यति कमाउँछ भन्या जस्तो कमाइमा ठ्याक्कै र्याङ्गठ्याङ्ग मिल्दैन​ अनि कमाइमा पनि र्याङ्गठ्याङ्ग मिल्दैन​। कमाइका कुरा गर्ने बित्तिकै अरूलाई जलन बनाउन यति कमाउँछु र उति कमाउँछु भन्छन् नेपालीले। एउटा त्यस्तो नेपाली देखाइ दिनुहोस् मलाई कि उसले सत्य बोलोस्​। फटाहाहरुको जमात बढी छ, यता पनि। कसले कति कमाउँछ​, उसले वा उनले कति कमाउँछ​, कमाएकोमा कति कर कट्टी गर्छ​, कर कट्टी पछि ग्रस होइन​, नेट तनखा उसले कति घर लैजान्छ​ ? कति गोजीमा हाल्ला ? दुई चार पेनी वा सुक्का-मोहोरको फरक पर्ला, नत्र कसको, कुन कुन काम गर्नेको खाँटी कति कमाइ हुन्छ ? कति सेभिङ्ग हुन्छ ? जस्ताको त्यस्तै बताइदिन सक्छु। 

पीडित जन्माउने, अरूलाई शोषण गर्ने, ठग्ने, मतलबी, स्वार्थी, आफ्नो धन्दा र आफ्नो बाटो मात्र सोझ्याउने, मौका परे अरु कै बजाउने र इमान्दारिता र कमनसेन्स शून्य हुनेहरू अधिकांश डिभी परेर अमेरिका आउने जमातमै देखेको छु मैले। अमेरिकामा विकृति, विसङ्गति, ठगी, शोषण​, रकमी र इमान्दारिता पोल्नेहरू डिभी परेर भित्रिएकाहरु नै छन बढी।

एउटा कुरा मन​, मुटु र दिमागमा राख्नु, जति बढी कमायो उति नै बढी कर तिर्नु पर्ने हुन्छ अमेरिकामा । कर-सर यताउति सबै काटकुट गर्दा झिङ्गाको पखेटा भन्दा पनि सानो अंश घर लैजालान कानुनी हिसाबले। सेभिङ्ग बिना सीड मनी तयार हुन्न​। सीड मनी बिना तपाईको अवसरको सपनाको ढोका खुल्दैन​। सीड मनी मात्रै भ​एर अवसर एअ प्रस्पेरिटी एवं लगानीको ढोका खुल्ने होइन​। 

त्यसका लागि कमनसेन्स​, टेक्निक​, इमान्दारिता, आफ्नोपन एवं जिम्मेवार हुन जरुरी छ​। कतिपय नेपालीहरू अमेरिकामा प्रस्पेरिटीको ढोकासम्म पुग्दैनन् किनकि सोच तल्लो स्तरको, रकमी, स्वार्थी, आफ्नो काम र कमाइ मात्र हाता पार्ने र आफ्नो काम मात्र पट्याउने एवं ठग र हराम हुन्छन्​। आफ्नै नेपाली भनेर के गर्ने ? सोच र तिनका कर्म हेर्दा खोलामा तलतिर बगाएर माथितिर खोज्नुपर्ने खालका हुन्छन्​। सडेको, रकमी, स्वार्थी एवं मतलबी मान्छे अधिकांश डिभी परेर सिधैं ग्रीनकार्ड बोकेर आउनेहरू देखेको छु मैले। ती वर्गहरुले जीवन ग्रान्टेड अर्थात् सबै सोझै, सित्तै, बिना दुख​, बिना संघर्ष र बिना हन्डर मनमोजी ठान्ने गर्छन्​। 

कमनसेन्स नभ​एका, दिमाग सडेको, सोच सडेको, रकमी र हरामी अधिकांश डिभी परेर अमेरिका आउनेहरू नै छन​। पीडित जन्माउने, अरूलाई शोषण गर्ने, ठग्ने, मतलबी, स्वार्थी, आफ्नो धन्दा र आफ्नो बाटो मात्र सोझ्याउने, मौका परे अरु कै बजाउने र इमान्दारिता र कमनसेन्स शून्य हुनेहरू अधिकांश डिभी परेर अमेरिका आउने जमातमै देखेको छु मैले। अमेरिकामा विकृति, विसङ्गति, ठगी, शोषण​, रकमी र इमान्दारिता पोल्नेहरू डिभी परेर भित्रिएकाहरु नै छन बढी। यसको मतलब यो होइन कि सबै त्यस्तै हुन तर अधिकांश डिभी परि अमेरिका भित्रिएका मध्ये समस्या तिनैभित्र देखेको छु।

चोर काम गर्ने, इमान्दारिता पोल्ने, जिम्मेवारी अनुभूति नगर्ने मान्छे कसरी सम्बृद्धिको हक राख्छन् र​ ? 

अमेरिकामा समुन्नत हुन र परस्पर हुन सोच बदल्नुहोस्​। तपाइको शैली, सोच​, कर्म र प्रस्तुतिले तपाईँको फ्युचर निर्धारण गर्छ अमेरिकामा। सिक्नुहोस् पहिले, इमान्दार बन्नुहोस् पहिले। तपाईँले धराप र खुकुरीको धारमा राखिरहनु भएको तपाईँको इमानदारिताले तपाईँ आफैं बर्बाद हुनुहुन्छ​। ठगेर र ठग बनेर मन्दिरमा र समाज सेवामा गरेकाे लगानीले तपाईँको पाप पखालिँदैन​। होस् गर्नुहोला। 

अमेरिका आएका नेपालीहरूले त्यस्ता करोडौं करोड कमाएका छन । त्यस्ता सयौं र दर्जनौं नेपालीहरू छन । थुप्रै उदाहरणहरू छन् । अमेरिकामा पाखुरा मात्र चलाएमा त्यो सम्भव छ । नेपालमा धेरै बर्षसम्म हाड घोटेर र दिनरात काम गर्दा भन्दा अमेरिकामा त्यही मेहनत गरेमा तपाईँले करोड कमाउन कुनै मुस्किल हुँदैन ।

फटाहा सोच कहिल्यै सुध्रिँदैन​। जब तपाईँले इमान्दारिताको परिचय बनाउन सक्नुहुन्न, कहिल्यै इमान्दार बन्न सक्नुहुन्न। मनको सफा हुनुपर्छ मानिस​। कपटीहरु बर्बाद भ​एका छन अमेरिकामा र बर्बाद हुन्छन्, यति कुरा बुझ्नुहोला। रकमी र कपटले फाइनान्सियल फ्रिडमको जरामा धमिरा लाग्छ​। कमजोर मान्छेहरू बढी असुरक्षित हुन्छन्​। बुद्धि फिरे, सिक्ने, जान्ने र झुक्ने ब्यहोराले मात्र अमेरिकामा समुन्नतिको ढोकासम्म पुग्न सक्नुहुन्छ​।

अमेरिकामा तपाईँले काम गर्न जाँगर चलाउनु भयो भने करोड करोड कमाउनु हुन्छ । समय लाग्छ तर नेपाल जस्तै जीवनभर लाग्दैन । बुढेसकालसम्म पर्खिरहनु पर्दैन । यहाँ अलिकति बुद्धि लगाएर र परिश्रम गरेमा छिट्टै आर्थिक फड्को हान्न सक्नुहुन्छ । यहाँ सुन फल्छ तर परिश्रम र मेहनत चाहिन्छ । अमेरिका आएका नेपालीहरूले त्यस्ता करोडौं करोड कमाएका छन । त्यस्ता सयौं र दर्जनौं नेपालीहरू छन । थुप्रै उदाहरणहरू छन् । अमेरिकामा पाखुरा मात्र चलाएमा त्यो सम्भव छ । नेपालमा धेरै बर्षसम्म हाड घोटेर र दिनरात काम गर्दा भन्दा अमेरिकामा त्यही मेहनत गरेमा तपाईँले करोड कमाउन कुनै मुस्किल हुँदैन ।

तर अमेरिका आएका नेपालीले यसो गर्दैनन् । स्थिर भएर काम गर्न सक्नु पर्छ । काम गरे पछि डलर कमाइन्छ । अमेरिकामा काम गरे पछि पैसा दिन बेइमानी हुँदैन । नहुने भन्ने चाही हुँदैन तर पाकिस्तानी ,भारतीय या नेपालीले संचालन गरेका व्यवसायमा पैसा दिन ढिलो गर्ने, आलटाल गर्ने भन्ने सुनिन्छ । नेपालीहरू पनि पीडित भएको सुनिएको छ । अमेरिकामा काम गरे पछि जसरी भए पनि रकम दिनु पर्छ । अमेरिकामा काम नगरी बसेर खाने भन्ने प्रचलन हुँदैन ।