यस्ता छन् अल्सरका लक्ष्यणहरु, यसबाट बच्न के गर्ने ?
![नेपालबहस संवाददाता](
https://nepalbahas.prixacdn.net/media/albums/NB_T3X4AROp05.jpeg
)
नेपालबहस संवाददाता
जेठ १२, २०८१ शनिबार ९:५८:१४
![](https://nepalbahas.prixacdn.net/media/albums/ulcer_iD92jj2Wjm_TorE84Voog.jpg)
१२ जेठ, काठमाडौं । अहिले इमानदारीका साथ बोलिने एउटा झूट भनेको धेरै मसलादार चिज नखानु हो । जसले गर्दा पेटमा घाउ हुन्छ । यो पेट को लागी हानिकारक छ । धेरै खुर्सानी र मसला खाँदा एसिड रिफ्लक्स, अपच र ग्यास निम्त्याउन सक्छ, तर यसले अल्सर भने बनाउँदैन ।
सत्य यो हो कि यदि हामीसँग पहिले नै अल्सर छ भने मसालेदार चीजहरूले त्यो अवस्थालाई ट्रिगर गर्न सक्छ । तर यी मसलाहरू अल्सरको पहिलो कारण होइनन् । मसलालाई तातो बनाउने यौगिक क्याप्साइसिनले पनि अल्सरका लागि जिम्मेवार ब्याक्टेरियालाई मारेर हाम्रो पेटको स्वास्थ्यमा सुधार गर्छ ।
अल्सरको मुख्य कारण एच पाइलोरी नामक ब्याक्टेरियाबाट हुने संक्रमण हो । साथै एस्पिरिन, आइबुप्रोफेन र एन्टिबायोटिक्स जस्ता ननस्टेरोइडल एन्टिइन्फ्लेमेटरी ड्रग्स । रिसर्चगेटको एक अध्ययन अनुसार विश्वका १० प्रतिशत मानिस जीवनमा एकपटक पेटको अल्सरबाट पीडित हुन्छन् ।
पेटको अल्सर अर्थात् ग्यास्ट्रिक अल्सर पेटको भित्री तहमा खुल्ला र पीडादायी घाउ हो । यो एक प्रकारको पेप्टिक अल्सर हो, जसले पेट र आन्द्रा दुवैलाई असर गर्छ । पेट अल्सरले सामान्यतया जलन र दुखाइ निम्त्याउँछ । तर यो आवश्यक छैन कि अल्सरको कुनै पनि लक्षण प्रत्येक पटक देखा पर्दछ ।
पेटको अल्सरको उपचार गरियो भने सजिलै निको हुन्छ । तर समयमै उचित उपचार नपाएमा यस्ता समस्या गम्भीर हुन सक्छन् । कतिपय अल्सरहरूमा लगातार आन्तरिक रक्तस्राव हुन्छ र त्यहाँ धेरै रगतको कमी हुन सक्छ।
पेटको अल्सरले सामान्यतया छाती र नाभिको बीचमा पेटमा जलन वा दुखाइ निम्त्याउँछ । पेट खाली हुँदा दुखाइ धेरै तीव्र हुन्छ र केहि मिनेट देखि धेरै घण्टा सम्म रहन सक्छ । यस्ता दुईभन्दा बढी लक्षण देखिएमा तुरुन्त चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्छ ।
रगत बग्ने अल्सर:
पेटको अल्सरबाट लगातार हल्का रक्तस्रावले हामीलाई धेरै सताउन सक्छ। यदि रक्तस्राव मध्यम छ भने, यसले एनीमिया निम्त्याउन सक्छ, जबकि गम्भीर रक्तस्रावले मृत्युको जोखिम निम्त्याउन सक्छ ।
गहिरो प्रवेश गर्ने अल्सर:
यस प्रकारको अल्सर सामान्यतया हाम्रो पेटको पर्खालमा हुन्छ र त्यहाँ समाप्त हुन्छ। जबकि दुर्लभ अवस्थामा तिनीहरूले यो पर्खाल भत्काउन र गहिरो प्वाल बनाउन सक्छ। यदि उपचार नगरिएको खण्डमा, पेटको एसिड र ब्याक्टेरियाले गम्भीर संक्रमण निम्त्याउन सक्छ। यो संक्रमण सजिलै हाम्रो रक्त प्रवाहमा फैलिन सक्छ र सेप्सिस हुन सक्छ।
पेटमा अल्सर हुने दुईवटा सबैभन्दा सामान्य कारणहरू एच पाइलोरी ब्याक्टेरियाको संक्रमण र ननस्टेरोइडल एन्टी इन्फ्लेमेटरी ड्रग्सको अत्यधिक प्रयोग हुन् । मानिसलाई अलिकति दुखाइ वा चिसो लागेमा तुरुन्तै एन्टिबायोटिक किनेर खान्छन् । कयौं पटक चिकित्सकको प्रिस्क्रिप्शन बिना सिधै काउन्टरबाट औषधि लिन्छन् । यो धेरै खतरनाक छ । अमेरिकी स्वास्थ्य सेवा प्रदायकहरूका अनुसार, यी दुई कारणहरू लगभग ९९ प्रतिशत पेट अल्सरको लागि जिम्मेवार छन् ।
क्लिभल्याण्ड क्लिनिकका अनुसार एच पाइलोरी ब्याक्टेरियाले विश्वको आधा जनसंख्यालाई हानि पुर्याउँछ । यो ब्याक्टेरिया हामी सबैको पेटमा बस्छ । यसले कसैलाई हानि पुर्याउन सक्छ, जबकि यसले कसैलाई धेरै असर गर्दैन । जब यी ब्याक्टेरियाहरूले पेटको भित्री पर्खाल खान थाल्छन्, तिनीहरूको संख्या बढ्न थाल्छ र यसको साथसाथै पेटमा घाउ पनि बढ्न थाल्छ ।
यदि हामीले काउन्टर दुखाइको औषधि लिइरह्यौं भने, यसले हाम्रो पेटको रक्षा गर्ने भित्री पर्खाललाई क्षति पुर्याउँछ । यसले पेटमा घाउ निम्त्याउँछ र ब्याक्टेरिया संक्रमणको जोखिम पनि बढाउँछ ।
यसको उपचारको लागि, तपाईं ग्यास्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट वा सामान्य चिकित्सकसँग परामर्श गर्न सक्नुहुन्छ । तर यस समयमा, आफ्नो खानपानमा ध्यान दिनु सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण छ किनभने हामीले खाने र पिउने सबै कुराले हाम्रो पेटलाई असर गर्छ । यो अवधिमा खानपिनमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ ।
खाना खाँदा हामीले आफ्नो जिब्रो अर्थात् स्वादको मात्र ख्याल राख्छौं । यसले हाम्रो पेटमा कस्तो प्रभाव पार्छ भन्ने कुरा हामी सोच्दैनौं, तर खानाको साथमा हुने सबै प्रतिक्रिया हाम्रो पेटमा हुने गर्छ । पेटमा अल्सर भएमा थोरै र बारम्बार खाना खानुपर्छ ।
अल्सरको अवस्थामा, पेटलाई एकसाथ खाना पचाउन गाह्रो हुन्छ । आफ्नो आहारमा दही र अन्य प्रोबायोटिक्स समावेश गरेर खादा फाइदा पुर्याउछ । यसले खाना पचाउन सजिलो बनाउँछ र स्वस्थ पेट ब्याक्टेरिया पनि बढाउँछ, जसले पेटको स्वस्थ अवस्था कायम राख्न मद्दत गर्दछ । यदि स्वस्थ व्यक्तिले आफ्नो आहारमा नियमित दही समावेश गर्छ भने पेटमा अल्सरको सम्भावना नगण्य हुन्छ ।
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टिभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपस्वस्थ रहन उमालेको दूध पिउनुका फाइदै फाइदा
असार ९, २०८१ आइतबार
के दूध प्रयोगले कपाल बलियो र चम्किलो बनाउँछ, विज्ञानले के भन्छ ?
असार ९, २०८१ आइतबार
घरमै यी काम गर्नुभयो भने क्षणभरमै फिट र फाइन बन्नुहुनेछ
असार ९, २०८१ आइतबार
विदेशबाट आएका कामतको होटलमा शङ्कास्पद मृत्यु, साथमा आएकी परस्त्री फरार
नेपालबहस संवाददाता
असार ११, २०८१ मंगलबार
अष्ट्रेलियालाई २१ रनले पराजित गरेपछि कप्तान राशिद खानले के भने ?
नेपालबहस संवाददाता
असार ९, २०८१ आइतबार
विदेशबाट आएका कामतको होटलमा शङ्कास्पद मृत्यु, साथमा आएकी परस्त्री फरार
असार ११, २०८१ मंगलबार
टोली सेमिफाइनलमा पुग्नेबित्तिकै अफगानिस्तानका सडकमा ट्राफिक जाम
असार ११, २०८१ मंगलबार
सर्वोच्चले खारेज गर्यो कोशी प्रदेश सरकार विरुद्धको रिट
असार ११, २०८१ मंगलबार
लेबनानमा हुने चार देशीय प्रतियोगिता खेल्ने महिला फुटबल टिमको घोषणा
असार १२, २०८१ बुधबार
लमजुङमा पहिरोले घर पुरिँदा बेपत्ता भएका चार जनाको मृत्यु
असार १२, २०८१ बुधबार
घण्टाघरको पुनर्निर्माणको कार्य सुरू (तस्बिरहरु)
असार १२, २०८१ बुधबार
तनहुँका किसानलाई रासायनिक मलको समस्या नहुने
असार १२, २०८१ बुधबार