किन बढ्दै छ प्रचण्डको छटपटी ?

काठमाडौं । झण्डै दुई तिहाईको समर्थन प्राप्त नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीमा विस्तारै देखापरेको मनोमालिन्य र आरोप प्रत्यारोपले पार्टीको भविष्य नै खतरामा परेको छ । एकीकरण प्रक्रियाले निश्कर्ष नपाउँदै पार्टी भित्र धमिरा लाग्न थालेको हो । त्यसबाट सबैभन्दा बढी चोट पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई पर्ने देखिन्छ ।

भोलिका दिनमा आउन सक्ने खतराबाट जोगिन माओवादी आन्दोलन नै एमालेमा बिसाएका प्रचण्ड पार्टी भित्रको बढ्दो बेमेलले आत्तिएका छन् । कुनै एउटा पक्षका साथमा उभिंदा अर्काे पक्षले पुरानो हिसाब किताब गर्ने भय र त्रास उनी भित्र लुकेको अनुभूत हुन्छ । माओवादी आन्दोलनका बेला भएको नरसंहारको असर कुनैपनि बेला सतहमा आउने संत्रासले प्रचण्डलाई सताइरहेको छ ।

एक तिरबाट दुई शिकार भेद गर्ने उनको रणनीति छ । उनको पार्टी निसर्त एमालेमा बिलिन गराउने अवस्थामा पुगिसकेका थिए प्रचण्ड कुनैबेला । किनकी माओवादीले सुरु गरेको कथित जनयुद्धका बेला मारिएका दशौं हजार नेपालीको जीउको मूल्य खोज्न थालिएको थियो । आफ्नै पूर्व सहकर्मीहरुले यो मुद्धा चर्काउन थालेका थिए ।

नेकपा माओवादीलाई एमालेमा समाहित गर्न उनी सफल त भए , तर धरै विवाद र असहमतिका बीच । पार्टी एकीकरण प्रक्रिया टुंग्याउने चरणमा आईपुग्दा नपुग्दै शीर्ष नेताबीच भएको चर्काचर्कीले धमिराको आकार र स्वरुप निर्धारण गरिदिएको छ । गत विहिबार प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको नेकपाको सचिवालय बैठकका बेला ओली र अर्का नेता माधवकुमार नेपालबीच भएको अशिष्ट व्यवहारले पार्टी भित्रको अवस्था छर्लङ्ग पारिदिएको छ ।

त्यसैको प्रतिक्रिया स्वरुप प्रचण्डले भनेका छन– नेपालका कम्युनिष्टको चरित्र फेरिएन भने हामी बढारिन सक्छौं । प्रचण्डको तर्क छ – जसरी पूर्वी युरोप र सोभियत संघमा कम्युनिष्ट बढारियो , त्यही हालत हाम्रो नहोला भन्न सकिन्न । उनको भनाईमा कम्युनिष्टहरु राजतन्त्र ढालेर सत्तामा आएपछि नवराजा भए । राजा महाराजा जस्तो चरित्र देखाए , त्यसैले जनताले कम्युनिष्टलाई सत्ताबाट मिल्काइ दियो । नेपालका कम्युनिष्ट पनि त्यही दिशामा अग्रसर भएको उनको तर्क देखिन्छ ।

यदि उनले भित्री मनबाटै यो कुरा गरेका हुन् भने धेरै हदसम्म उनको सोच सही र अर्थपूर्ण मान्नु पर्छ । तर उनी चतुर खेलाडी हुन् । एक तिरबाट दुई शिकार भेद गर्ने उनको रणनीति छ । उनको पार्टी निसर्त एमालेमा बिलिन गराउने अवस्थामा पुगिसकेका थिए प्रचण्ड कुनैबेला । किनकी माओवादीले सुरु गरेको कथित जनयुद्धका बेला मारिएका दशौं हजार नेपालीको जीउको मूल्य खोज्न थालिएको थियो । आफ्नै पूर्व सहकर्मीहरुले यो मुद्धा चर्काउन थालेका थिए । त्यो पीडाले प्रचण्डको निन्द्रा नै हरण भएको अवस्था छँदैछ ।

उनको लवाईखवाई मात्र होइन , बसाईको सधैं चर्चा हुने गरेको छ । छोरीहरुलाई पाँच पाँच करोड रुपैयाँको घरजग्गा किनिदिएको सन्दर्भ पुरानो भएको छैन । यति आत्मज्ञान भए प्रचण्डले आफ्नो जीवनशैलीमा पहिलो परिवर्तन गर्नु आवश्यक छ । नत्र उनले भने जस्तै नेपालमा पनि कम्युनिष्ट एकादेशको हुने अवस्था विस्तारै निर्माण हुँदैछ ।

त्यसैले केही समयका लागि नेकपा भित्र आफू सबैको प्यारो हुने उनको दाउ छ । तर परिस्थिति भने बेग्लै दिशामा बढेको छ । खास गरी एकता प्रक्रिया टुंग्याउने क्रममा जारी सचिवालय बैठकमा गत विहिबार ओली र अर्का नेता माधवकुमार नेपालबीचको चर्काचर्कीले उनी फसादमा परेका छन् । त्यसैले उनी प्रसंगलाई अन्तर्राष्ट्रियतामा जोडेर आफ्नो अभिष्ट पूरा गर्न उद्यत छन् । उनले हिजो आज भन्ने गरेको एउटा घत लाग्दो भनाई छ – सत्तामा पुगेपछि हामी कम्युनिष्टमा पनि राजा महाराजाको झल्को आउन थालेको छ । पूर्वी युरोपमा कम्युनिष्ट शासन व्यवस्था बालुवाको घर जस्तै गल्र्याम्म ढल्नुको कारण त्यही भएको उनको तर्क रहेको छ । यसो भनेर आफ्नो उद्देश्य पूरा गर्ने उनको रणनीति रहेको छ ।

यदि प्रचण्डले भनेजस्तै कम्युनिष्ट चरित्रमा सुधार गर्ने हो भने सबैभन्दा पहिला उनी आफैंबाट सुरु हुनुपर्छ । उनको लवाईखवाई मात्र होइन , बसाईको सधैं चर्चा हुने गरेको छ । छोरीहरुलाई पाँच पाँच करोड रुपैयाँको घरजग्गा किनिदिएको सन्दर्भ पुरानो भएको छैन । यति आत्मज्ञान भए प्रचण्डले आफ्नो जीवनशैलीमा पहिलो परिवर्तन गर्नु आवश्यक छ । नत्र उनले भने जस्तै नेपालमा पनि कम्युनिष्ट एकादेशको हुने अवस्था विस्तारै निर्माण हुँदैछ ।

ओली सरकार अस्तित्वमा आएपछि गरिएका अनियमितता र भ्रष्टाचार इतिहासमै कहिल्यै नभएका छन् । राष्ट्रपतिको जीवनशैली र शानसौकत नेपाली जनतालाई अपाच्य भइसकेको छ । पूर्वी युरोपमा जस्तै कम्युनिष्टहरु मात्तिएका मात्र नभई पात्तिएका छन् । त्यसको भन्को पाईसकेका प्रचण्ड अहिले गोहीको आँसु चुहाईरहेका छन् । यो देशमा बगेको १७ हजार नेपालीको रगत र आँसुको मूल्य प्रचण्डले नै चुकाउनु पर्ने हुन्छ ।

पूर्वी युरोपको बोस्निया हर्जगोभिनामा भएको युद्धका बेला नरसंहार गर्ने भनी आरोपित बोस्नियायी सर्ब नेता राटट्को म्लादिच बिरुद्ध मुद्धा चलाएको प्रसंग यहाँ सान्दर्भिक हुनसक्छ । युद्ध सकिएको १७ वर्ष पछि म्लादिचलाई नरसंहार गरेको भन्दै हेग पु¥याइयो । साथै उनलाई दोषी ठहर गरी झुण्याएर मारिएको थियो । त्यो अवस्था नेपालमा पनि नआउला भन्न सकिन्न ।

नेपालमा साम्यवादी शासन व्यवस्था ल्याउने सपना बाँडेर युद्धभूमिमा उतारेका ती युवाको आज कुन दशा भएको छ ?प्रचण्डले त्यो आक्रोश र पीडाको मूल्य कुनैपनि बेला चुकाउनु पर्ने अवस्था आउन सक्छ । त्यसैले अहिलेदेखि नै साखुल्ले हुने प्रयास गरिरहेका छन् । गएको साता एउटा कार्यक्रममा उनले भनेका थिए – जनयुद्धका बेला आफूले कसैलाई एक लबटो पनि हानेको छैन । यसको मतलब उनको नेतृत्वमा भएको जनयुद्धमा हताहत भएका कसैको पनि जिम्मेवारी उनले लिन नपर्ने ?

बेला बेलामा प्रचण्डलाई जनयुद्धको प्रेत चढ्ने गरेको छ । त्यसैको प्रतिक्रिया स्वरुप उनी बर्बराउने गर्छन् – मलाई हेग लगेर हिरो बनाइँदै छ रे । हेग लग्नु भनेको युद्ध अपराधमा मुद्धा चलाउनु हो । अर्थात नेदरल्यान्डको राजधानी द हेगमा रहेको अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा युद्धका बेला उनले मारेका १७ हजार नेपालीको रगतको हिसाबकिताब खोजिने छ ।

पूर्वी युरोपको बोस्निया हर्जगोभिनामा भएको युद्धका बेला नरसंहार गर्ने भनी आरोपित बोस्नियायी सर्ब नेता राटट्को म्लादिच बिरुद्ध मुद्धा चलाएको प्रसंग यहाँ सान्दर्भिक हुनसक्छ । युद्ध सकिएको १७ वर्ष पछि म्लादिचलाई नरसंहार गरेको भन्दै हेग पु¥याइयो । साथै उनलाई दोषी ठहर गरी झुण्याएर मारिएको थियो । त्यो अवस्था नेपालमा पनि नआउला भन्न सकिन्न । यसबाट जोगिन मात्रै उनले पूर्व एमालेसँग एकता गरेको धेरैलाई थाहा छ ।

तर ओलीले उनलाई काँध थापेर जोगाउने अवस्था भने छैन । प्रचण्डले कम्युनिष्टको चरित्र सुधार गरेर उक्त अपराधबाट उन्मुक्ति खोजेको हुन सक्छ । तर उनले सोचे जस्तो सहज र अनुकुल हुने संभावना भने झिनो मात्र छ । नेपाली जनताले प्रचण्डसँगको हिसाबकिताब कनैपनि बेला नलिई छाड्ने अवस्था छैन ।