प्रचण्डको बाध्यता कि निरिहता ?

९ भदौ,काठमाडौं । एमालेका प्रभावशाली अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद ओली अहिले उपचारका लागि सिंगापुरमा छन् । देश बाहिर रहेका उनले आज नेपालको इतिहासमै पहिलो पटक भिडियो कन्फरेन्समार्फत मन्त्रिपरिषदको बैठकसमेत सम्पन्न गरेका छन् । साथै आफ्नो अनुपस्थितिमा पार्टी एकीकरण प्रक्रिया अघि बढाउन अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई जिम्मेवारी पनि दिएका थिए ।

प्रधानमन्त्री ओलीको उपचार प्रक्रिया केही जटिल भएकाले लामोसमय सिंगापुर बस्नुपर्ने भएकाले मनले नमाने पनि यस्तो व्यवस्था गर्न उनी बाध्य भएका थिए । पाएको जिम्मेवारी अनुसार पूर्व माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड अहिले सक्रिय भएका छन् ।
यसै मेसोमा आज उनले सचिवालय बैठक बोलाए । बैठकले केही निर्णय समेत गरेको छ । उनको अध्यक्षतामा बसेको नेकपाको पहिलो बैठकले पार्टीका नेता तथा कार्यकर्ताले कसैले पनि सार्वजनिक रुपमा आलोचना गर्न नपाउने निर्णय गरेको छ । यस्तो निर्णय गर्न उनी बाध्य थिए ।

बाहिर हेर्दा प्रचण्डको सक्रियताले पार्टी एकतालाई बल पुग्ने देखिएपनि भित्री खेल भने प्रचण्ड आफैं सुरक्षित रहन यस्तो खेल खेलिरहेका छन् । नेता नेपाल र ओलीबीच सम्वन्ध सुधार्ने जिम्मा अहिले प्रचण्डले लिएका छन् । उनले नेता नेपाललाई गएको शुक्रबार विहानै आफ्नै निवासमा बोलाएर यस्तो आश्वासन दिएका हुन् । त्यसपछि नेता नेपाल केही मत्थर भएका छन् ।

किनभने हालै घटुवामा परेका नेता माधवकुमार नेपालको एक सूत्रीय माग थियो । नेता नेपाललाई केन्द्रिय सदस्य राजेन्द्र गौतमले सार्वजनिक रुपमै सामाजिक सञ्जालको प्रयोग गरी आलोचना गरेका थिए । यो विषयमा नेता नेपालको गम्भिर आपत्ति थियो । यसैलाई लिएर गत विहिबार उनको प्रधानमन्त्री ओलीसँग डरलाग्दो झगडा परेको थियो । पूर्व एमालेका दुई नेता ओली र नेपालबीच बाझाबाझले पूर्व माओवादी नेता प्रचण्डको भूमिका र चासो बढेको हो ।

दुई पार्टीबीच एकता प्रक्रिया सुरु भएयता पूर्व एमालेका नेताहरु भने आफ्नै मुद्धामा बढी अल्झिएका छन् । बाहिर हेर्दा प्रचण्डको सक्रियताले पार्टी एकतालाई बल पुग्ने देखिएपनि भित्री खेल भने प्रचण्ड आफैं सुरक्षित रहन यस्तो खेल खेलिरहेका छन् । नेता नेपाल र ओलीबीच सम्वन्ध सुधार्ने जिम्मा अहिले प्रचण्डले लिएका छन् । उनले नेता नेपाललाई गएको शुक्रबार विहानै आफ्नै निवासमा बोलाएर यस्तो आश्वासन दिएका हुन् । त्यसपछि नेता नेपाल केही मत्थर भएका छन् ।

नेपाल आफैं पनि अहिले ओलीसँग जोरी नखोज्ने पक्षमा देखिएका छन् । आफू निकटहरुको सल्लाह बमोजिम यतिबेला ओली विदेशमा उपचार गराइरहेका बेला यो मुद्धा चर्काउँदा बेफाइदा हुने ठहर नेपाल पक्षले गरेकोे छ । तर यही मुद्धालाई आफू अनुकुल बनाउने गरी प्रचण्ड भने खेल खेलिरहेका छन् । उनको यो चरित्र हिजो नेकपा माओवादीमा रहँदा समेत उस्तै थियो । कहिले डा. बाबुराम भट्टराई निकट त कहिले मोहन बैद्यसँग मिलेर आपसमा लडाउने र आपूm रमिता हेर्ने उनको बानी हो ।

माओवादी लडाकू व्यवस्थापनका बेला प्रचण्डले गरेको भ्रष्टाचारको फायल कुनै पनि बेला खुल्ने त्रास पनि उत्तिकै रहेको छ । किनकी यो मुद्धामा तत्कालिन एमालेको युवा संगठनले अख्तियारमा उजुरी हालीसकेको थियो । यस्ता कारणले गर्दा प्रचण्ड अहिले आफू सुरक्षित हुन जस्तोसुकै कदम चाल्न बाध्य छन् ।

अहिले पनि उनको चरित्र उही हो केवल पात्र भने फेरिएका छन् ।  प्रचण्डले एकपक्षीय रुपमा नेकपा एमालेसँग एकीकरण गर्ने निर्णय लिएका थिए । त्यसमा पनि उनको ठूलो स्वार्थ थियो । नेकपा एमालेका नेताहरुलाई साथ नलिए कुनैपनि बेला अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा तानिने अवस्था थियो । त्यसको झनक पाइसकेका उनले आफू निकटलाई सम्झाएर नै कांग्रेससँगको गठबन्धन रहँदारहँदै एमालेसँग चुनावी तालमेल गरेका थिए ।

उनी अन्तर्राष्ट्रिय युद्ध अपराधीका रुपमा हेगको अदालतमा तानिने अवस्था रहेको थियो । अष्ट्रेलियामा आयोजना हुन लागेको एउटा पार्टी कार्यक्रममा दुई वर्षअघि जाने तयारीमा रहेका प्रचण्डलाई उतै प्रक्रन एमाले नेताहरु सक्रिय भएका थिए । यसको भेउ पाएका प्रचण्ड त्यसबेला अष्ट्रेलिया नै गएनन् । त्यसपछि प्रचण्डको एकसूत्रीय सोच नेकपा एमालेसँग निकट हुनेमा केन्द्रित भयो ।

माओवादी लडाकू व्यवस्थापनका बेला प्रचण्डले गरेको भ्रष्टाचारको फायल कुनै पनि बेला खुल्ने त्रास पनि उत्तिकै रहेको छ । किनकी यो मुद्धामा तत्कालिन एमालेको युवा संगठनले अख्तियारमा उजुरी हालीसकेको थियो । यस्ता कारणले गर्दा प्रचण्ड अहिले आफू सुरक्षित हुन जस्तोसुकै कदम चाल्न बाध्य छन् । यसका निम्ति पूर्व एमालेको दुबै गुट मिलाउनुपर्ने चुनौती उनका सामु तेर्सिएको छ ।

आज नेता नेपालको असन्तुष्टीलाई सम्बोधन गरेका उनले भोलि ओली पक्षको चाहना पनि पूरा गर्नुपर्ने बाध्यता आइलाग्ने छ तर प्रचण्ड भने आफ्नै कार्यकर्ताबाट कुनैपनि बेला आक्रमणको निशाना बन्ने सम्भावना पनि कमजोर छैन । चौतर्फी चुनौतीको सामना गर्न बाध्य प्रचण्डको आगामी यात्रा अझै कष्टप्रद हुने निश्चित छ ।