प्रतिपक्षको अधिकार पनि प्रयोग नगर्ने कांग्रेस, असान्दर्भिक पार्टी बन्ने खतरा

२२ भदौ, काठमाडौं । नेपाली कांग्रेस यो देशको सबैभन्दा पुरानो पार्टी हो । त्यति मात्रै होइन दुई तिहाइको बलियो नेकपा सरकारको सशक्त र एकमात्र जुझारू प्रतिपक्ष पनि कांग्रेस नै हो । दुई तिहाइको बलमा सरकार जनचाहना र आकंक्षामाथि नै अंकुश लगाउने बिन्दूमा प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद ओली नेतृत्वकाे सरकार पुग्दासमेत कांग्रेसले आफ्नो शक्ति देखाउन सकेको छैन ।

मुलुकमा लोकतन्त्र बहालीका लागि कांग्रेसले जत्ति हण्डर अरुले खानु परेन । तीन–तीन पटक भएका युगान्तकारी परिवर्तनका वाहकका रुपमा रहेको कांग्रेस विस्तारै नागरिकबाट टाढिंदै गएको अनुभूति हुन थालेको छ । हरेक जनआन्दोलनको नेतृत्व कांग्रेसले गरेको छ । चाहे राणा शाही शासनविरुद्ध होस् वा पञ्चायती व्यवस्था विरुद्ध नै किन नहोस् कांग्रेसकै नेतृत्वमा आन्दोलन भएका हुन् । पछिल्लो पटक राजा ज्ञानेन्द्रको शाही शासनविरुद्धको आन्दोलनको अगुवाई पनि कांग्रेसले नै गरेको हो । त्यसको व्याज कांग्रेसले पटक–पटक पाइसकेको छ । सत्तामा कांग्रेस लामै अवधि बस्ने अवसर पनि त्यही कारणले पाएको हो ।

अब परिस्थिति फेरिएको छ । नेपाली नागरिक नयाँ सोच र शैलीको अवधारणा बमोजिम राजनीति पनि चलोस् भन्ने चाहना राख्ने अवस्थामा आइपुगेका छन् । समय सापेक्ष हुन सकेन भने कोही पनि सुरक्षित हुने परिस्थिति छैन । कांग्रेस नेतृत्वले जनभावना बुझ्न नसक्दा विगतमा नराम्रो क्षति बेहोरेको छ । गत निर्वाचनमा सरकारका तीनै तहमा कांग्रेस पछारिएको छ ।

तत्कालिन एमाले अध्यक्ष ओलीले राष्ट्रवादको नाराले आम नागरिकलाई आकर्षित ग¥यो । यद्यपि उनको नारा नक्कली भएको समयक्रममा पुष्टी त भएको छ । तैपनि त्यही नाराको बलमा सत्ताको बागडोर प्राप्त भयो । नागरिक परम्परागत ढाँचाबाट दिक्दार भइसकेको छ । नयाँ स्वरुपमा अब राजनीति बदलिन सकेन भने कसैलाई पनि नागरिकले निर्मम प्रहार गर्न सक्छ । त्यसको एउटा गतिलो उदाहरण कांग्रेसले पाइसकेको छ । तै पनि कांग्रेस नेताको गति र मति फेरिएको छैन ।

अहिले मुलुकले नयाँ गति लिन खोजेको देखिन्छ । तर हाम्रो धर्म, परम्परा र संस्कारमाथि विभिन्न शक्ति केन्द्रबाट लगातार प्रहार भइरहेको छ । ९० प्रतिशत ओमकार परिवारमा गोलबद्ध नेपाली नागरिकको भावनाविपरित जान खोज्नेको खैरियत छैन । नेताहरुको व्यक्तिगत स्वार्थ पूरा गर्न संविधानमा धर्म निरपेक्ष भन्ने शव्द राखिएको छ । जबकी नागरिक धार्मिक स्वतन्त्रताको पक्षमा छ ।

नेपाली कांग्रेसको झण्डाको चार तारा मध्ये एउटा ताराको अर्थ पनि त्यही धर्म निरपेक्षतासँग गाँसिएकाे छ । जनभावना विपरित हिंड्दा विगतमा हण्डर खाएको यथार्थ फेरि पनि कांग्रेसले बिर्सिएको जस्तो छ । अहिले नेपाली नागरिक आफ्नो आस्था र संस्कारको रक्षाकवच खोजिरहेको छ । अर्थात हिन्दू धर्मको रक्षा गर्ने शक्तिको खोजीमा छ । त्यसका लागि नेपाली कांग्रेस सबैभन्दा उपयुक्त र भरपर्दाे शक्ति हो भन्ने नागरिकमा विश्वास छ । तर त्यही पार्टीका शीर्ष नेता भने विपरित धारमा छन् । जनमत र चाहना विपरित हिंड्ने उपक्रम अझै कायमै देखिन्छ ।

कांग्रेसलाई पुनर्जीवन दिने बुटी नै यही मुद्धा हो । तर हिजो मात्रै भक्तपुरमा आयोजित एउटा प्रशिक्षण कार्यक्रममा कांग्रेस उपसभापति बिमलेन्द्र निधिको अभिव्यक्तिले ठूलै हंगामा खडा गरिदिएको छ । केन्द्रीय नीति तथा प्रशिक्षण विभागले ३ नं प्रदेश अन्तर्गत आयोजना गरेको कार्यक्रममा निधिले हिन्दू राष्ट्रको विरोध गरेपछि सहभागीले आपत्ति जनाएका थिए ।

गत पुसमा सम्पन्न महासमिति वैठकमा ५० प्रतिसत भन्दा बढी प्रतिनिधिले नेपाल धार्मिक स्वतन्त्रतासहितको हिन्दू राष्ट्र घोषित गरिनु पर्छ भनेर हस्ताक्षर नै गरिसकेका छन् । कार्यकर्ताको यस्तो भावना लत्याएर नेताहरु व्यक्तिगत स्वार्थ सिद्ध गर्न हिन्दू धर्मको विरोधमा बोल्नु कुनै पनि अर्थमा उपयुक्त मान्न सकिन्न । यसले कांग्रेसको भविष्यमा नै गम्भिर खतरा सिर्जना गर्ने देखिन्छ ।

प्रशिक्षण कार्यक्रममा प्रतिनिधिहरुले व्यक्त गरेको आक्रोशको मर्म बुझ्न सकेनन् भने नेता मात्र होइन कांग्रेस नै असान्दर्भिक बन्ने खतरा छ । सहभागीहरुले खुलेरै निधिले युरोपेली युनियनको पैसा खाएर ईशाइ धर्मको रक्षा गर्न खोजेको आरोप लगाए । आफ्नै कार्यकर्ताको आक्रोश यस्तो छ भने आम नागरिकको कस्तो होला ? कार्यकर्ताको आक्रोश थाम्न नसकेका निधि लज्जित हुनु प¥यो । नेपालको पहिचान र अस्तित्व रक्षाका लागि हिन्दूत्वको मुद्धा ज्यादै महत्वपूर्ण बनेको छ । नागरिकको भावना पनि यस्तै पाइन्छ ।

जनभावना विपरित जानेहरुको हविगत कस्तो हुन्छ भनेर बुझ्न भर्खरै हङकङका ल्याउन खोजिएको सुपर्दगी विधेयकको फिर्ता प्रकरणलाई लिन सकिन्छ । नागरिकको आवाजका सामुन्ने चिनियाँ सत्तासमेत घुँडा टेक्न वाध्य भयो । विश्वमा शक्ति र सत्ता हुँदैमा नागरिकमाथि दमन गरेर नै शासकले आफ्नो अभिष्ठ पुरा गर्न सक्दैन भन्ने गतिलो उदाहरण हो ।

कांग्रेसका शीर्ष नेताले पनि जनभावना बुझेनन् भने त्यही हालत हुन्छ । अब कांग्रेसले हिन्दूको प्रतिनिधित्व गरेर, नेपाल हिन्दू धर्म अंगिकार गर्ने मुलुक बन्नुपर्छ भन्ने मुद्धा उठायो भने मात्र बौरिन सक्छ । नत्र पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवासँगै नेपाली कांग्रेस पनि असान्दर्भिक बन्ने खतरा छ ।