प्रचण्ड केही समय पर्ख र हेरको अवस्थामा

६ कात्तिक,काठमाडौं । पूर्व माओवादीसँगको एकता प्रक्रिया अहिले खड्गप्रसाद ओलीलाई भालुको कम्पट बनेको छ माओवादी पक्षसँग एकता प्रकृया टुंग्याउनु अघि माधव नेपाल मात्र होइन उनकै विश्वास पात्र ईश्वर पोखरेल समेत यसको विपक्षमा थिए ।

तर ओलीले जसरी भएपनि सत्ता चलाउने लोभमा परी एकल निर्णय लादेरै भएपनि माओवादीसँग चुनावी गठबन्धन गराए  ।गठबन्धन हुँदा ठूलो दलको हैसियत प्राप्त हुने उनको अनुमान थियो । ओलीले स्वयं यसप्रकारको प्रचण्ड बहुमत प्राप्त हुने कल्पना गरेका थिएनन् । नेपाली जनताले बामगठबन्धनलाई झण्डै दुई तिहाईकै मत दिएपछि ओली प्रधानमन्त्री बनेका छन् । लगत्तै ०७४ जेठ २ गते ओलीले पूर्व माओवादी पक्षसँग चार बुँदे सहमति गरे ।

अहिले प्रचण्ड ठूलो तनावमा छन् । हिजै साँझ पनि उनले माधव नेपाललाई खुमलटारस्थित आफ्नो निवासमा बोलाएर यसबारे सविस्तार सुनाए । तर अझै पनि प्रचण्डप्रति भर गर्ने आधार छैन

अहिले त्यही सहमति ओलीका लागि नखाउँ भने दिनभरिको शिकार खाउँ भने कान्छा बाउको अनुहार भएको छ । पार्टी एकीकरण गर्ने क्रममा भएको सहमतिको तेस्रो बुँदामा उल्लेखित सर्त बेला बेला सतहमा आउने गरेकाे छ । उक्त बुँदामा समानता र समान अवधिका आधारमा आवश्यकता अनुरुप दुबै अध्यक्षले सरकारको नेतृत्व गर्ने उल्लेख छ । उक्त सहमति सार्वजनिक हुने वित्तिकै ओलीको कन्पारा तात्ने गर्छ । समयक्रममा दुबै पक्षले यो बुँदालाई आफू अनुकुल व्याख्या गर्न खोज्ने गर्छन् । ओलीले नसोचेको जनमत पाएकाले सरकार र पार्टीको नेतृत्व अरुलाई हस्तान्तरण गर्न रुची देखाएका छैनन् ।

उता पूर्वमाओवादी सुप्रिमो पुष्पकमल दाहाल “प्रचण्ड” पनि ओलीको व्यवहारबाट त्रस्त बनेका छन् । मौखिक त के लिखित रुपमै भएको सहमति विपरित ओलीले सार्वजनिक सञ्चारमाध्यमबाट असहमति जनाउन थालेपछि प्रचण्ड चेपुवामा परेका छन् । यसले प्रचण्डको मनमा चिसो पसेको छ । पटक पटक ओलीबाट धोका पाएको उनको अनुभव छ । ओलीले धोका दिएको गुनासो गर्न उनी पूर्वएमाले नेताको घरदैलोमा छन् ।

तर प्रचण्डको चाहना पूरा गर्ने ल्याकत भएका नेता पूर्वएमालेमा छैनन् । ओलीसँग पौंठाजोरी खेल्न सक्ने माधव नेपाललाई समेत प्रचण्डले विच्काएका छन् । खासगरी गत भदौमा सचिवालय बैठक बसी माधव नेपाललाई झलनाथ खनाल भन्दा तल्लो बरियतामा राख्ने ओलीको प्रस्तावमा मौन बसेर प्रचण्डले नेपालको विश्वास र सद्भाव गुमाएका हुन् । तैपनि उनी ओलीको गुनासो लिएर नेपालसँग भेटघाटमा सक्रिय छन् ।

तर नेता नेपाल यो प्रकरणमा मौन देखिएका छन् । कारण प्रचण्डको अस्थिर चरित्र । नेता नेपाल प्रचण्डसँग भर गर्ने अवस्था नदेखेकाले यो प्रकरणमा मौन बस्न रुचाएका हुन् । जे भएपनि अहिले प्रचण्ड ठूलो तनावमा छन् । हिजै साँझ पनि उनले माधव नेपाललाई खुमलटारस्थित आफ्नो निवासमा बोलाएर यसबारे सविस्तार सुनाए । तर अझै पनि प्रचण्डप्रति भर गर्ने आधार छैन – नेता नेपाल निकट एक केन्द्रीय सदस्यले भने ।

उता, प्रधानमन्त्री ओली पनि आफू विरुद्ध नेपाल–प्रचण्ड गठबन्धन नहोस् भनेर सजग देखिएका छन् । तर विगतमा प्रचण्डसँग निकट भएको देखाएर उनले नेपालको संशय बढाउने काम भने गरेका छन् । त्यसैले पनि नेता नेपालले प्रचण्डलाई धेरै विश्वास गर्न सकेका छैनन् । हिजो साँझ प्रचण्डले नेता नेपाल र नारायणकाजी श्रेष्ठलाई पनि बोलाएका थिए ।दुबै नेताले ओलीसँग भएको लिखित सहमतिलाई आगामी स्थायी कमिटी बैठकमा राखेर छलफल गर्न सुझाव दिएका थिए ।

पूर्वसहमति बमोजिम ओलीले या त पार्टी अध्यक्षको कार्यकारी भूमिकामा प्रचण्डलाई छाड्नु पर्छ वा प्रधानमन्त्री पद खाली गर्न सहमत हुनुको विकल्प छैन – एक माओवादी नेताको भनाई छ । यो प्रकरणको सही रुपमा व्यवस्थापन गर्न ओली चुके भने एकता प्रक्रियामा रहेको नेकपा तासको घर जस्तै गल्र्याम्गुर्लुम हुन बेर लाग्दैन ।

उता, ओली पनि प्रचण्डको बेमौसमी गनगनबाट दिक्क भएका छन् । पार्टी एकीकरणका बेला भएको चार बुँदे सहमति यथासमय नआईकनै सार्वजनिक गरेकोमा ओली बढी क्रुद्ध देखिएका हुन् । उक्त सहमतिपत्र सार्वजनिक गरेर आफूलाई धोकेवाज देखाउन प्रचण्ड हतारिएको भन्दै ओलीले आपत्ति जनाएका छन् ।

तर प्रचण्ड भने ओलीले गरेको मौखिक सहमति पटकपटक उल्लघंन गरेकाले एक्सपोज गर्न नै चार बुँदे सहमति सार्वजनिक गरेको तर्क गर्दैछन् । पूर्वमाओवादी पक्षले ओलीका तर्फबाट योजनाबद्ध रुपमा आक्रमण हुन थालेको आंकलन गरेको छ । खासगरी कृष्णबहादुर महरालाई पदबाट राजीनामा गराउन र दशैंको मुखमा पक्राउन ओलीले गरेको षडयन्त्रले उनीहरुमा संत्रास बढेको छ ।

यो क्रम अघि निरन्तर अघि बढ्ने हो भने विस्तारै पूर्वमाओवादी नामेट हुने बुझाई उनीहरुको छ । त्यसैले आफ्नो अस्तित्वको लडाईं निरन्तर बढाउनुपर्ने अवस्था रहेको पूर्वमाओवादी नेताहरुको ठम्याई छ । प्रधानमन्त्री ओली भोलि असंलग्न आन्दोनको शिखर बैठकमा जाने र लगत्तै तिहार परेकाले केही समय पर्खने पक्षमा पूर्वमाओवादी रहेको बुझिएको छ ।

पूर्वसहमति बमोजिम ओलीले या त पार्टी अध्यक्षको कार्यकारी भूमिकामा प्रचण्डलाई छाड्नु पर्छ वा प्रधानमन्त्री पद खाली गर्न सहमत हुनुको विकल्प छैन – एक माओवादी नेताको भनाई छ । यो प्रकरणको सही रुपमा व्यवस्थापन गर्न ओली चुके भने एकता प्रक्रियामा रहेको नेकपा तासको घर जस्तै गल्र्याम्गुर्लुम हुन बेर लाग्दैन ।