सेञ्चुरी बैंककाे खुद मुनाफामा ३५ % काे आकर्षक बृद्धि, जगेडा कोष र संचित मुनाफा दुवै बढ्यो

१३ मंसिर, काठमाडाैं । अधिकांश वाणिज्य बैंकले आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को लाभांश प्रस्ताव गरेकोमा सेञ्चुरी कमर्सियल बैंकले भने आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को लाभांश प्रस्ताव गरिसकेकाे छैन ।

कम्पनीको लाभांश इतिहास:
आर्थिक वर्ष ०७४/७५ मा कम्पनीले २ प्रतिशत बोनस शेयर र ४ दशमलव ५ प्रतिशत नगद लाभांश प्रस्ताव गरेकोमा आर्थिक वर्ष ०७३/७४ मा कम्पनीले ५ प्रतिशत बोनस शेयर र ५ प्रतिशत नगद लाभांश प्रस्ताव गरेको थियो ।

हेरौं कम्पनीको ५ वर्षको लाभांशको ईतिहास:

प्रथम त्रैमासमा नाफा बढाउन सफल :
सेञ्चुरी कमर्सियल बैंकले आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को प्रथम त्रैमासको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गरेको छ । कम्पनीले प्रथम त्रैमासमा खुद मुनाफा ३५ प्रतिशतले वृद्धि गर्न सफल भएको छ ।

कम्पनीको आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को प्रथम त्रैमास र आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को प्रथम त्रैमासलाई दाँजेर हेर्दा :

खुद ब्याज आम्दानीमा वृद्धि :
बैंकको प्रमुख आम्दानीको श्रोतकाे रूपमा रहेको खुद ब्याज आम्दानीमा ११ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ । गत आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा ७० करोड १ लाख रुपैयाँ खुद व्याज आम्दानी गरेको बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा ७८ करोड ४ लाख खुद व्याज आम्दानी गरेको छ । यसरी प्रमुख आम्दानीको श्रोतमा रहेको खुद ब्याज आम्दानीमा वृद्धि गर्नु सकारात्मक रुपमा लिन सकिन्छ ।

खुद मुनाफामा आकर्षक बृद्धि :
संचालन मुनाफामा वृद्धि देखिए संगै कम्पनीको खुद मुनाफा पनि बढेको छ । गत आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा २७ करोड ४० लाख खुद मुनाफा गरेको कम्पनीले अहिले भने ३७ करोड ८ लाख खुद मुनाफा गरेको छ । यसरी बैंकले खुद मुनाफामा ३५ प्रतिशतले वृद्धि गर्न सफल भएको छ ।

प्रतिशेयर आम्दानीमा १७ रुपैयाँ माथि :
खुद मुनाफा बढे संगै कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानीमा पनि वृद्धि देखिएको छ । कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी १७ रुपैंया ६३ पैसा रहेको छ । गत वर्ष प्रथम त्रैमासमा कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी १३ रुपैंया ०२ पैसा थियो । प्रतिशेयर आम्दानीमा पनि ३५ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ ।

जगेडा कोष ,संचित मुनाफा दुवै बढ्यो :
कम्पनीको जगेडा कोष सामान्य १६ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । अहिले जगेडा कोषमा १ अर्ब २८ करोड रकम रहेको छ । संचित मुनाफा भने ६२ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै ४७ करोड ८ लाख पुगेको छ । शेयर प्रिमियम शिर्षकमा ३ करोड ४३ लाख रुपैया रकम छ ।

निक्षेप र कर्जा प्रवाहमा सुस्त:
बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमास र अघिल्लो आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासलाई आधार मान्दा बैंकको निक्षेप संकलन २ प्रतिशतले मात्र वृद्धि गर्न सफल भएको छ भने कर्जा प्रवाह ३ प्रतिशतले वृद्धि गर्न सफल भएको छ । बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा ६१ अर्ब २४ करोड निक्षेप संकलन गरी ५८ अर्ब ५४ करोड कर्जा प्रवाह गरेको छ । निक्षेप र कर्जा विस्तारमा बैंक अत्यन्त सुस्त रहेको प्रस्ट देखिन्छ ।

खराब कर्जा निकै बढ्यो :
गत वर्ष प्रथम त्रैमासमा ० दशमलव ८२ प्रतिशत रहेको खराब कर्जा अहिले भने २ दशमलव ४७ प्रतिशत रहेको छ । यसरी यति धेरै प्रतिशतले खराब कर्जा वृद्धि हुनुले यसलाई सकारात्मक मानिदैन ।

आधार व्याजदर घट्यो :
कम्पनीले आधार व्याजदर घटाउन सफल भएको छ । कम्पनीको अहिले आधार व्याजदर १० दशमलव ४५ प्रतिशत रहेको छ ।

वितरणयोग्य मुनाफा:
कम्पनीको प्रथम त्रैमाससम्म वितरणयोग्य मुनाफा जम्मा १८ करोड ७ लाख रहेको छ ।

मूल्य आम्दानी अनुपात ९ गुणा:
कम्पनीको मंसिर १२ गतेको बजार मूल्य १५९ लाई आधार मान्दा कम्पनीको मूल्य आम्दानी अनुपात ९ दशमलव ०२ गुणा आउँछ । कम्पनीको बजार मूल्य र प्रतिशेयर आम्दानीलाई आधार मान्दा कम्पनी “अण्डर भ्यालुड” जोनमा रहेको देखिन्छ। ९ गुणा मूल्य आम्दानी अनुपात र कम्पनीले आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को लाभांश प्रस्ताव अझै नगरेकोले कम्पनीको शेयर मूल्य “अण्डर भ्यालुड” क्षेत्रमा रहेको छ भन्दा फरक पर्दैन।

वास्तविक मूल्य (Fair Value):
कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी १७ रुपैयाँ ६३ पैसा र किताबी मूल्य १२१ रुपैयाँ २९ पैसालाई आधार मान्दा कम्पनीको वास्तविक मूल्य २१९ रुपैयाँ हुन आउँछ । यसको आधारमा अहिलेको कम्पनीको बजार मूल्य १५९ लाई हेर्दा कम्पनीको बजार मूल्य वास्तविक मूल्य भन्दा निकै थोरैमा कारोवार भएको छ । वास्तविक मूल्य भन्दा कम्पनीको बजार मूल्य ६० रुपैयाँ सस्तो छ ।

मूल्य र किताबी मूल्यको आधारमा:
कम्पनीको दोश्रो बजारको मूल्य र किताबी मूल्यको अनुपात निकाल्दा कम्पनीको अनुपात १ दशमलव ३१ गुणा आउँछ । बेन्जामिन ग्रामले सो अनुपात १ दशमलव ५ गुणा भन्दा धेरै भएका कम्पनीलाई “ओभर भ्यालूड” क्षेत्रमा राखेको देखिन्छ । यो सुत्र प्रयोग गर्दा कम्पनीको बजार मूल्यलाई कम्पनीको आधारभुत हिसाबसँग दाँजेर हेर्दा कम्पनी “अण्डर भ्यालूड” क्षेत्रमा देखिन्छ ।

शेयर मूल्य ५२ हप्ताको न्यून विन्दुमा:
कम्पनीको ५२ हप्ताको उच्च विन्दु १८२ रुपैयाँ प्रतिकित्ता रहेकोमा कम्पनीको ५२ हप्ताको न्यून विन्दु प्रति कित्ता १५२ रुपैयाँ रहेको छ । कम्पनीको अहिलेको बजार मूल्य १५९ रुपैया रहेकोमा कम्पनीको शेयर मूल्य ५२ हप्ताको न्यून बिन्दु क्षेत्रमा प्रस्ट देखिन्छ ।

कम्पनीको बजार मूल्य १८० दिनको औसत भन्दा पनि थोरै:
कम्पनीको १८० दिनको औसत बजार मूल्य १६३ रुपैया रहेकोमा दोश्रो बजारमा कम्पनीको शेयर मूल्य त्यो भन्दा पनि थोरैमा कारोवार भएको देखिन्छ ।

सीसीडी अनुपातले समस्या आउँन सक्ने :
प्रथम त्रैमासको रिपोर्ट अनुसार प्रकाशित सीसीडी अनुपात ७९ दशमलव २१ रहेको छ । यसको अर्थ अब बैंकलाई कर्जा प्रवाह गर्ने रकम कमकम हुँदै गएको प्रस्ट देखिन्छ । निक्षेप संकलनमा आक्रामक रणनीति अपनाउनु पर्ने देखिन्छ ।

दोश्रो बजारमा शेयर मुल्यको अवस्था :

निस्कर्ष :
कम्पनीले प्रथम त्रैमासमा खुद मुनाफामा आकर्षक वृद्धि गर्न सफल भएको छ जसलाई सकारात्मक प्रवृत्तिको रुपमा लिन सकिन्छ । खराब कर्जामा निकै ठुलो वृद्धि देखिएको छ, खराब कर्जालाई घटाउन बैंकलाई एउटा प्रमुख चुनौती रहेको छ ।
सीसीडी अनुपात टाईट हुँदा कम्पनीलाई आगामी दिनमा थप समस्या पर्ने देखिन्छ ।
निक्षेप संकलनमा बैंक आक्रामक रुपमा अघि बढ्नु पर्ने देखिन्छ ।

उपलब्ध तथ्याङ्क आधारित विश्लेषण पूर्ण होइन, निर्णय लिँदा थप अनुसन्धान गर्नुपर्ने छ। – लेखक