वाणिज्य बैंक मध्ये एनएमबी बैंकको सर्वाधिक लाभांश प्रस्ताव तर आधार ब्याजदर महंगाे, खराब कर्जा बढ्याे

१७ मंसिर, काठमाडाैं । एनएमबी बैंकको संचालक समितिको बैठकले आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को मुनाफाबाट २१ प्रतिशत बोनस शेयर र १४ प्रतिशत नगद लाभांश प्रस्ताव गरेको छ ।

संचालनमा रहेका धेरै र बलिया भनिएका कम्पनीकाे शेयरकाे मुल्य घटेर बजारमा संकटकालकाे अवस्था देखिँदा पनि एनएमबीले भने दाेस्राे बजारमा आफ्नाे स्थान दरिलाे बनाउन सफल भएकाे छ । प्रस्तावित लाभांश नेपाल राष्ट्र बैंकको स्वीकृति र कम्पनीकाे आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को साधारणसभाले पारित गरेपछि लगानीकर्ताले प्राप्त गर्ने छन् । सुचीकृत वाणिज्य बैंकहरु मध्ये कम्पनीले आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को लागि सर्वाधिक लाभांश प्रस्ताव गरेको छ ।

कम्पनीको लाभांशको इतिहास:
हरेक वर्ष कम्पनीले दिने बाेनस तथा नगद लाभांश लगातार बढ्दै गएकाे छ । बैंकले आफ्नाे व्यापारकाे दायर बढाएसँगै नाफा पनि बढाउँदै लगेकाे हाे । साेही कारण आर्थिक वर्ष ०७५/७६को मुनाफाबाट २१ प्रतिशत बोनस शेयर र १४ प्रतिशत नगद लाभांशको प्रस्ताव गरेको छ । आर्थिक वर्ष ०७४/७५ मा कम्पनीले १० प्रतिशत बोनस शेयर र २० प्रतिशत नगद लाभांश प्रदान गरेको थियो ।
हेरौं कम्पनीको ५ वर्षको लाभांशको ईतिहास:

प्रथम त्रैमास कस्तो आयो ?
एनएमबी बैंकले आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को प्रथम त्रैमासको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गरेको छ । कम्पनीको खुद मुनाफा ४८ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।

कम्पनीको आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को प्रथम त्रैमास र आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को प्रथम त्रैमासलाई दाँजेर हेर्दा :

नोट : कम्पनीको खुद मुनाफालाई शेयर संख्याले भाग गरेर प्रतिशेयर आम्दानी निकालिएको छ । 

खुद ब्याज आम्दानीमा वृद्धि :
बैंकको प्रमुख आम्दानीको श्रोतमा रहेको खुद ब्याज आम्दानीमा २५ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ । बैंकले गत आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा ९७ करोड ८९ लाख खुद व्याज आम्दानी गरेकोमा चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा कम्पनीले १ अर्ब २२ करोड खुद व्याज आम्दानी गरेको छ ।

खुद मुनाफामा आकर्षक वृद्धि :
गत आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा ५५ करोड ५ लाख खुद मुनाफा गरेको कम्पनीले अहिले भने ८१ करोड ५१ लाख खुद मुनाफा गरेको छ । यसरी खुद मुनाफामा ४८ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ ।

प्रतिशेयर आम्दानीमा वृद्धि:
कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी पनि २४ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी २८ रुपैंया २८ पैसा रहेको छ । गत वर्ष प्रथम त्रैमासमा कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी २२ रुपैंया ९० पैसा थियो ।

जगेडा कोष, संचित मुनाफा बढ्दै :
कम्पनीको जगेडा कोष ३५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । अहिले जगेडा कोषमा ४ अर्ब ६९ करोड रकम पुगेको छ । संचित मुनाफा भने २७ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै २ अर्ब २५ करोड पुगेको छ । शेयर प्रिमियम शिर्षकमा २ अर्ब ५४ करोड रकम छ ।

निक्षेप र कर्जा प्रवाह कस्तो ?
बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमास र अघिल्लो आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासलाई आधार मान्दा बैंकको निक्षेप संकलन २५ प्रतिशतले वृद्धि गर्न सफल भएको छ भने कर्जा प्रवाह पनि २५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा १ खर्ब २१ अर्ब निक्षेप संकलन गरी १ खर्ब १० अर्ब कर्जा प्रवाह गरेको छ । मर्जर संगै निक्षेप र कर्जा विस्तारमा बैंकले राम्रै प्रगति गरेको प्रस्ट हुन्छ ।

खराब कर्जा बढ्यो :
गतवर्ष प्रथम त्रैमासमा शुन्य दशमलव ७६ प्रतिशत रहेको खराब कर्जा अहिले भने १ दशमलव ९७ प्रतिशत पुगेकाे छ।

आधार व्याजदर बढ्यो :
कम्पनीको अहिले आधार व्याजदर १० दशमलव ३३ प्रतिशत रहेको छ । गत आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा आधार व्याजदर ९ दशमलव ९३ प्रतिशत थियो ।

वितरणयोग्य मुनाफा:
कम्पनीको प्रथम त्रैमाससम्म वितरणयोग्य मुनाफा जम्मा ५३ करोड ६१ लाख रहेको छ ।

कम्पनी र दोश्रो बजार:

मूल्य आम्दानी अनुपात १४ गुणा:
कम्पनीको मंसिर १७ गतेको बजार मूल्य ३८५ लाई आधार मान्दा कम्पनीको मूल्य आम्दानी अनुपात १३ दशमलव ६१ गुणा आउँछ ।

वास्तविक मूल्य (Fair Value):
कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी २८ रुपैयाँ २८ पैसा र किताबी मूल्य १८२ रुपैयाँ ४० पैसालाई आधार मान्दा कम्पनीको वास्तविक मूल्य ३४० रुपैयाँ हुन आउँछ । यसको आधारमा अहिलेको कम्पनीको बजार मूल्य ३८५ लाई हेर्दा कम्पनीको बजार मूल्य वास्तविक मूल्य भन्दा थोरै मात्र धेरैमा कारोवार भएको छ । कम्पनीको मंसिर १७ गतेको बजार मूल्य उसको वास्तविक मूल्य भन्दा प्रतिकित्ता ४५ रुपैयाँ महँगो देखिन्छ ।

मूल्य र किताबी मूल्यको आधारमा:
कम्पनीको दोश्रो बजारको मूल्य र किताबी मूल्यको अनुपात निकाल्दा कम्पनीको अनुपात २ दशमलव ११ गुणा आउँछ । बेन्जामिन ग्रामले सो अनुपात १ दशमलव ५ गुणा भन्दा धेरै भएका कम्पनीलाई “ओभर भ्यालूड” क्षेत्रमा राखेको देखिन्छ । यो शुत्र प्रयोग गर्दा कम्पनीको बजार मूल्यलाई कम्पनीको आधारभुत हिसाबसँग दाँजेर हेर्दा कम्पनी “ओभर भ्यालुड” क्षेत्रमा देखिन्छ ।

५२ हप्ताको उच्च-न्यून विन्दु :
कम्पनीको ५२ हप्ताको उच्च विन्दु ३९६ रुपैयाँ प्रतिकित्ता रहेकोमा कम्पनीको ५२ हप्ताको न्यून विन्दु प्रति कित्ता ३०१ रुपैयाँ रहेको छ । कम्पनीको अहिलेको बजार मूल्य ३८५ रुपैयाँ छ ।

कम्पनीको बजार मूल्य १८० दिनको औसत भन्दा धेरै:
कम्पनीको १८० दिनको औसत बजार मूल्य ३७९ रुपैयाँ रहेकोमा दोश्रो बजारमा कम्पनीको शेयर मूल्य त्यो भन्दा थोरै माथि कारोवार भएको देखिन्छ ।

निस्कर्ष:
एनएमबी बैंकले ओम डेभलपमेन्ट बैंकसँग मर्जर गरेपश्चात आकर्षक वित्तीय विवरण प्रकाशन गरेको छ । आर्थिक वर्ष ०७५/७६ मा वाणिज्य बैंक मध्य सबैभन्दा धेरै लाभांश प्रस्ताव गरेको छ । मूल्य आम्दानी अनुपात १४ गुणा भएपनि कम्पनीको बुक क्लोज आउनु बाँकी छ । कम्पनीको आधार व्याजदर बढेको छ भने निस्क्रिय कर्जा पनि बढेको छ ।  यी दुई कुरालाई घटाउन बैंकलाई चुनौती थपिएको छ । मर्जर पश्चात कम्पनीले  निक्षेप संकलन र कर्जा प्रवाहलाई १ खर्बमाथि पुर्याउन सकेको छ ।

यसरी लाभांश र बजार मुल्यको आधारमा अन्य बैंक भन्दा एनएमबी बैंकमा प्रतिफल धेरै देखिएको छ ।

उपलब्ध तथ्याङ्क आधारित विश्लेषण पूर्ण होइन, निर्णय लिँदा थप अनुसन्धान गर्नुपर्ने छ। – लेखक