ज्योति विकास बैंकको आर्कषक बोनस प्रस्ताव, मुनाफा र प्रतिशेयर आम्दानीमा ११८ प्रतिशतको बृद्धि

६ पुष, काठमाडाैं । ज्योति विकास बैंककाे संचालक समितिले १२ दशमलव ७५ प्रतिशत बोनस शेयर प्रस्ताव गरेको छ । प्रस्तावित लाभांश नेपाल रास्ट्र बैंकको स्वीकृती र कम्पनीको आगामी साधारणसभाले पारित गरेपछि लगानीकर्ताले प्राप्त गर्ने छन् ।

कम्पनीको बजार मूल्य १६८ लाई आधार मान्दा कम्पनीको लाभांशमा प्रतिफल ७ दशमलव ५८ प्रतिशत हुन आउँछ । अहिलेको बजार मूल्यलाई लाभांशसँग दाज्दा प्रतिफल राम्रो देखिन्छ ।

कम्पनीको लाभांशको इतिहास:
ज्योति विकास बैंकले आर्थिक वर्ष ०७५/७६को मुनाफाबाट १२ दशमलव ७५ प्रतिशत बोनस शेयर प्रस्ताव गरेको छ । आर्थिक वर्ष ०७४/७५ मा कम्पनीले ८ दशमलव ४ प्रतिशत प्रतिशत नगद लाभांश प्रदान गरेको थियो । विगत ५ वर्षको लाभांश ईतिहास हेर्दा कम्पनीले बोनस शेयरलाई नै प्राथमिकतामा राखेको देखिन्छ ।

हेरौ कम्पनीको ५ वर्षको लाभांशको ईतिहास:

प्रथम त्रैमास कस्तो आयो ?
कम्पनीको प्रकाशित प्रथम त्रैमासको रिपोर्टमा कम्पनीले ३ अर्ब १० करोड पुँजी देखिन्छ । कम्पनीले प्रस्ताव गरेको १२ दशमलव ७५ प्रतिशत बोनस शेयरलाई पुँजीमा समायोजन गर्दा कम्पनीको पुँजी ३ अर्ब ५० करोडको हाराहारीमा हुन आउँछ ।

कम्पनीको आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को प्रथम त्रैमास र आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को प्रथम त्रैमासलाई दाँजेर हेर्दा :

खुद ब्याज आम्दानीमा आकर्षक वृद्धि :
बैंकको प्रमुख आम्दानीको श्रोतमा रहेको खुद ब्याज आम्दानीमा ७६ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ । बैंकले गत आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा २० करोड ९८ लाख खुद व्याज आम्दानी गरेकोमा चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा कम्पनीले ३६ करोड ९६ लाख खुद व्याज आम्दानी गरेको छ ।

खुद मुनाफामा सामान्य वृद्धि :
गत आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा ६ करोड ३३ लाख खुद मुनाफा गरेको कम्पनीले अहिले भने १३ करोड ७९ लाख खुद मुनाफा गरेको छ । यसरी खुद मुनाफामा ११८ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ । खुद मुनाफामा आकर्षक वृद्धि गर्दा कम्पनीको आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को प्रथम त्रैमासको वित्तीय विवरण नै आकर्षक आयो ।

प्रतिशेयर आम्दानीमा वृद्धि:
चुक्ता पुँजीमा वृद्धि नभएको र खुद मुनाफामा ११८ प्रतिशतको वृद्धि भएको कारणले गर्दा कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानीमा पनि ११८ प्रतिशतकै वृद्धि देखिएको छ । कम्पनीको प्रकाशित प्रति शेयर आम्दानी १७ रुपैया ८१ पैसा रहेको छ ।

जगेडा कोष घट्यो, संचित मुनाफामा वृद्धि :
कम्पनीको जगेडा कोष ९ प्रतिशतले कम हुँदै जगेडा कोषमा ३१ करोड ७७ लाख रकम पुगेको छ । संचित मुनाफा भने २७ प्रतिशतले वृद्धि भएर ६४ करोड ७ लाख पुगेको छ । शेयर प्रिमियम शिर्षकमा ४८ लाख ८८ हजार रकम छ ।

निक्षेप कर्जा कस्तो ?
बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमास र अघिल्लो आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासलाई आधार मान्दा बैंकको निक्षेप संकलन ५ प्रतिशतले वृद्धि गर्न सफल भएको छ भने कर्जा प्रवाह भने २ प्रतिशतले बढेको छ । बैंकले चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमासमा ३० अर्ब ७२ करोड निक्षेप संकलन गरी २६ अर्ब १८ करोड कर्जा प्रवाह गरेको छ ।

कम्पनी र दोश्रो बजार:

मूल्य आम्दानी अनुपात १० गुणा मुनि :
कम्पनीको पुष ३ गतेको बजार मूल्य १६८ लाई आधार मान्दा कम्पनीको मूल्य आम्दानी अनुपात ९ दशमलव ४३ गुणा आउँछ । लाभांश प्रस्ताव गरेरे बुक क्लोज आउँन बाँकी हुँदाको अवस्थामा कम्पनीको मूल्य आम्दानी अनुपात १० गुणा भन्दा मुनी हुनुलाई सकारात्मक रुपमा हेर्न सकिन्छ।

वास्तविक मूल्य (Fair Value):
कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी १७ रुपैयाँ ८१ पैसा र किताबी मूल्य १३१ रुपैयाँ ०८ पैसालाई आधार मान्दा कम्पनीको वास्तविक मूल्य २२९ रुपैयाँ हुन आउँछ।

यसको आधारमा अहिलेको कम्पनीको बजार मूल्य १६८ लाई हेर्दा कम्पनीको बजार मूल्य वास्तविक मूल्य भन्दा थोरैमा कारोवार भएको छ । कम्पनीको पुष ३ गतेको बजार मूल्य उसको वास्तविक मूल्य भन्दा प्रतिकित्ता ६१ रुपैयाँ सस्तो देखिन्छ ।

मूल्य र किताबी मूल्यको आधारमा:
कम्पनीको दोश्रो बजारको मूल्य र किताबी मूल्यको अनुपात निकाल्दा कम्पनीको सो अनुपात १ दशमलव २८ गुणा आउँछ । बेन्जामिन ग्रामले सो अनुपात १ दशमलव ५ गुणा भन्दा धेरै भएका कम्पनीलाई “ओभर भ्यालूड” क्षेत्रमा राखेको देखिन्छ । यो शुत्र प्रयोग गर्दा कम्पनीको बजार मूल्यलाई कम्पनीको आधारभुत हिसाबसँग दाँजेर हेर्दा कम्पनी “अण्डर भ्यालूड” क्षेत्रमा देखिन्छ ।

निस्कर्ष:
कम्पनीको बजार मूल्य र कम्पनीले प्रस्ताव गरेको बोनस शेयरलाई आधार मान्दा कम्पनीको लाभांशबाट आउने प्रतिफल ७ प्रतिशत भन्दा माथि रहेको छ र  मूल्य आम्दानी अनुपात १० गुणा भन्दा मुनी छ । यसलाई सकारात्मक रुपमा लिन सकिन्छ ।

विगत ५ वर्षको तथ्यांक हेर्दा कम्पनीले प्रदान गरेको यो नै ठुलो लाभांश हो। कम्पनीले खुद मुनाफामा आकर्षक वृद्धि गरेकोले प्रति शेयर आम्दानीलाई पनि आकर्षक वृद्धि गर्न सफल भएको छ ।

तर निक्षेप संकलन र कर्जा प्रवाहलाई वृद्धि गर्नु र प्रकाशित स्प्रेडदर ५ प्रतिशत भन्दा माथि रहेकोले  स्प्रेड दरलाई घटाउनु बैंकलाई चुनौती थपिएको छ ।

उपलब्ध तथ्याङ्क आधारित विश्लेषण पूर्ण होइन, निर्णय लिँदा थप अनुसन्धान गर्नुपर्ने छ। – लेखक