मुसहर बस्ती निर्माणमा गुणस्तरहीन सामग्रीको प्रयोग , शौचालय नहुँदा बस्ती नै दुर्गन्धित

८ फाल्गुण, काठमाडौं । प्रदेश नं २ सरकारका भौतिक योजना तथा पूर्वाधार मन्त्रालयद्वारा निर्माणाधीन अवस्थामा रहेको जनता अवास कार्यक्रमअन्तर्गतका पक्की भवन अधुरा अवस्थामा रहेपछि महोत्तरीको औरही नगरपालिकाका मुसहर विचल्लीमा परेका छन् ।

गत साउन महिनादेखि महोत्तरीको औरही नगरपालिका–२ का मुसहरलाई दुईकोठे पक्की भवन निर्माण गर्ने उद्देश्यका साथ शुरु भएको भवन निर्माणको कार्य महिनौँदेखि अलपत्र परेका कारण उनीहरु हाल घरको न घाटको अवस्थामा छन् ।

आफूसँग भएको फुसको घरमै जीवन सजाउने सपनालाई जनता आवास कार्यक्रमले चकनाचुर पारेको स्थानीयवासी ५२ वर्षीया जिवोदेवी सदाले बताइन् । बालबच्चादेखि सपरिवार नै घर निर्माणका क्रममा लागे पनि निर्माण कार्य महिनौँ दिनदेखि अलपत्र पर्दा आफूहरु घरको न घाटको भएको जिवोदेवीको भनाइ छ । सदाले भनिन्, “वर्षायाममा जसोतसो प्लास्टिक ओढेर दिन कटायौँ । कठ्याग्रिँदो चिसोको मौसममा गुन्द्री ओढेर खुला आकाशमुनि रात बितायौँ । हावाहुरीको समयमा त बिचल्ली हुने भो । पानी, चिसोको मौसममा जसरी पनि बाँचियो अब गर्मी मौसममा किराफट्याङ्ग्राले बस्तीमा साह्रै नै खतरा छ । यिनीहरूको सामना गर्न ज्यान जोखिममा पर्न सक्छ ।”

सर्वसाधारणले भवन निर्माण गर्दा नगरपालिकाले निश्चित मापदण्ड तोकिदिने तर प्रदेश सरकारको मन्त्रालयले निर्माण गर्ने घरको कुनै मापदण्ड नरहेको स्थानीयवासी ६२ वर्षीय प्रगास सदाको भनाइ छ । निर्माणाधीन घरमा एक वटा मात्र रड हालेर निर्माण गर्दै आएकाले भवनको आयु अधिक दिन नरहने प्रगासले गुनासो पोखे । उनले भने, “अहिले सरकारले एकतले पक्की घर बनाएर हामीमाथि ठूलै गुन लगाएको छ तर आधार मजबुत नहुँदा पछि तला थप्नुपर्दा धेरै नै समस्या आउनेछ । आफूहरुले ऋण लिएर अहिले घरमा रड थपी घरलाई मजबुत बनाउने प्रयासमा जुटे पनि जनता आवास कार्यक्रममा संलग्न हाकिमसाब मान्नुभएन ।”

सोही बस्तीका २९ वर्षीया दुखनी सदाले भनिन्, “शौचालय नहुँदा बच्चाले जहाँतहीँ दिसापिसाब गरेपछि बस्ती नै दुर्गन्धित छ । शौचालय नहुँदा आफूहरुलाई पनि दिसापिसावका लागि अरुको खेतमा जानुपर्दा गाली बेइज्जती खानुपर्ने बाध्यता छ ।”

प्रदेश सरकारले ल्याएको जनता आवास कार्यक्रमको योजना प्रदेशको विकासका लागि सुनमा सुगन्ध थपिए पनि प्रक्रिया एवं गृहकार्यमा भने कञ्जुस्याइँ रहेको राजपाका केन्द्रीय सदस्य दरेश यादवले बताए । “अहिले घर भत्काइएकाले उनीहरुलाई दैनिकी कामकाज गर्न समस्या भएको छ । प्रदेश सरकारले योजनामा भएको कमीकमजोरीलाई मनन गर्दै जनता आवास कार्यक्रमलाई समयमा नै सम्पन्न गर्नुपर्नेछ”, उनले भने ।

नगरपालिकाका प्रमुख सुनिलकुमार यादवले जनता आवास कार्यक्रमअन्तर्गत मुसहरका लागि निर्माण शुरु भएको पक्की घर निर्माणमा गुणस्तरहीन सामग्रीको प्रयोग भइरहेको बताए । अनेकाँैपटक यस सम्बन्धमा ध्यानाकर्षण गराउन जाँदा कुनै किसिमको सुनवाइ हुन नसकेको प्रमुख यादवले बताए । पक्की घरको आधार मजबुत नभएकाले कम रेक्टरको भूकम्पको झट्का आउँदा सो बस्तीमा ठूलै क्षति हुनसक्ने भएकाले अहिले नै सम्बन्धित निकायलाई यस सम्बन्धमा सोच्नका लागि प्रमुख यादवले गरे।

बस्तीका २०० मुसहर समुदायका लागि प्रदेश नं २ का सरकारले जनता आवास कार्यक्रममार्फत जस्ताले छाएको एकतले पक्की भवन बनाउन लागेको छ । गत साउन महिनादेखि निर्माण कार्य शुरु गरे पनि हालसम्म बस्तीमा २५ प्रतिशतसम्म मात्र भवन निर्माण सम्पन्न भएको छ ।