नेकपा विवाद:- सजिलो छैन ओली हटाउन

समाचार टिप्पणी

१४ बैशाख, काठमाडौं । सत्तारुढ नेकपाभित्र विकसित पछिल्लो विवाद र अविश्वासले अब कुन रुप धारण गर्ने हो ? त्यसै भन्न सकिने अवस्था छैन । पार्टी अध्यक्षसमेत रहेका प्रधानमन्त्री केपी ओलीको कार्यशैली र व्यवहारप्रति शीर्ष नेताहरु क्षुब्ध छन् । प्रधानमन्त्री बेलगाम भएको बुझाई शीर्ष नेताहरुको छ । ओली पार्टीको नियन्त्रणमा रहनुपर्ने तर्क उनीहरुको छ ।

उता, प्रधानमन्त्री ओली भने अहिलेको जनमत आफ्नो नेतृत्वलाई आएकाले अनावश्यक बखेडा झिक्नुको अर्थ छैन भन्ने पक्षमा रहेका छन् । साथै, पार्टी अध्यक्षसमेत आफैं रहेका बेला सरकार र पार्टी चलाउने काममा आफूलाई अवरोध हुन नहुने उनको सोच रहेको छ । यही विवाद र रस्साकस्सीबीच अहिले नेकपाको विवादको निकास पहिल्याउन मुश्किल भइरहेको छ ।

यसका लागि उनले कहिले पुष्पकमल दाहाललाई हातमा लिएर नेता माधवकुमार नेपाललाई पेल्ने त कहिले झलनाथ खनालको हुर्मत लिने काम गरे । उनको प्रयोगवादी सोच र अभ्यास निरन्तर जारी छ । आवश्यकताका आधारमा उपयोग गर्ने कम्युनिष्ट चरित्र उनले अपनाएका छन् ।

अध्यादेश प्रकरण त पछिल्लो कारण मात्र हो । वास्तवमा भन्ने हो भने सरकार बनेदेखि नै नेकपामा विवाद चुलिएको हो । प्रधानमन्त्री ओली एकलौटी हिंड्ने र आफूलाई असहयोग गर्नेप्रति ज्यादै संकीर्ण व्यवहार गर्ने प्रवृत्तिका देखिए । विगतमा आफू निरीह हुँदाको अवस्थामा पार्टी नेतृत्वले गरेको व्यवहार उनले बिर्सेका रहेनछन् भन्ने सन्देश पनि दिन खोजेका छन् ।

माधवकुमार नेपाल वा झलनाथ खनाल पार्टी नेतृत्व वा सरकार प्रमुख रहँदा आफूलाई तिरष्कार गरेको तीतो समेत उनले आफ्नो राज्यकालमा पोख्न भ्याए । यसका लागि उनले कहिले पुष्पकमल दाहाललाई हातमा लिएर नेता माधवकुमार नेपाललाई पेल्ने त कहिले झलनाथ खनालको हुर्मत लिने काम गरे । उनको प्रयोगवादी सोच र अभ्यास निरन्तर जारी छ । आवश्यकताका आधारमा उपयोग गर्ने कम्युनिष्ट चरित्र उनले अपनाएका छन् ।

समाजवादी पार्टी फुटाउन ओलीले प्रत्यक्ष रुपमा सांसद अपहरण नै गराए । सो काममा उनले राज्यसंयन्त्रको दुरुपयोग मात्र गरेनन् , राजनीतिक संस्कारकै खिल्ली उडाए । दुई दुई जना वहालवाला सांसदसहित नेपाल प्रहरीका निवर्तमान महानिरीक्षकलाई नै परिचालन गराए अपहरण गर्न । अपहरणमा परेका भनिएका समाजवादी पार्टीका सांसद डा. सुरेन्द्र यादवले प्रधानमन्त्रीबाटै बोलावट भएको र बाटोमा आउँदासमेत कुरा भएको खुलासा गरेका छन् ।

यतिबेला ओली र प्रचण्डबीचको बेमेल र असमझदारी चरमचुलीमा पुगेको छ । प्रचण्डले पनि ओलीको शेखी झार्न विरोधीको मोर्चाबन्दी गरेका छन् । यति हुँदा पनि ओली हावी नै छन् । सबै नेतालाई उनले पोको पारेका छन् । कुनै न कुनै प्रकरणमा ओलीले पार्टीका शीर्ष नेताको सातो लिने गरेका छन् । तर पछिल्लो अवस्था चाहिं अलि फरक छ । प्रचण्डले मोर्चाबन्दी गरेकाले ओली रक्षात्मक आवरणमा देखिएका छन् । पार्टीको सर्वाेच्च निकायका रुपमा रहेको सचिवालयमा ओलीलाई अल्पमतमा पारिएको छ । जसले गर्दा ज्यादै निरीह अवस्थामा खुम्चिएका छन् उनी । सधैं आफूले बोकेको महासचिव विष्णु पौडेलले समेत मुसा प्रवृत्ति देखाइसके ।

अध्यादेश प्रकरणमा उनले थाम्नै नसक्ने विरोध भएपछि फिर्ता त गरे । तर अध्यादेशको औचित्य पूरा गर्ने नाममा उनले देखाएको प्रवृत्ति भने संसदीय इतिहासमा कालो कलंकका रुपमा कालजयी भएको छ । समाजवादी पार्टी फुटाउन ओलीले प्रत्यक्ष रुपमा सांसद अपहरण नै गराए । सो काममा उनले राज्यसंयन्त्रको दुरुपयोग मात्र गरेनन् , राजनीतिक संस्कारकै खिल्ली उडाए । दुई दुई जना वहालवाला सांसदसहित नेपाल प्रहरीका निवर्तमान महानिरीक्षकलाई नै परिचालन गराए अपहरण गर्न । अपहरणमा परेका भनिएका समाजवादी पार्टीका सांसद डा. सुरेन्द्र यादवले प्रधानमन्त्रीबाटै बोलावट भएको र बाटोमा आउँदासमेत कुरा भएको खुलासा गरेका छन् । सुविधाजनक मात्र नभई झण्डै दुई तिहाईको समर्थनमा बनेको सरकारले यस्तो घटिया हर्कत गर्न आवश्यक थिएन । त्यस अर्थमा ओली राजनीतिमा आवरणमा अपराधीकरणलाई मलजल गर्ने व्यक्ति भएको बुझन सकिन्छ ।

यो प्रकरणमा ओली मात्र दोषी, नेकपा चाहिं चोखो भन्ने अवस्था पनि छैन । पार्टीका अध्यक्षसमेत रहेका ओलीले पावर शेयरिङ नगर्दा उछित्तो काढ्ने नेकपा नेताहरु सांसद खरिदविक्री गर्ने कुकर्मको चाहिं रक्षक भएका छन् । नत्र ओलीले गरेको यो अक्षम्य अपराधको किन आलोचना गरिंदैन ? त्यसैले गलत कामलाई समर्थन गर्ने पार्टी पंक्ति चाहिं ठीक भनेर बचाउ गर्न सकिन्न । प्रधानमन्त्रीले आफुहरुसँग एक बचन नसोधी वा सचिवालयमा छलफल नगराई अध्यादेश जारी गराएकोमा मात्रै शीर्ष नेताहरुको गुनासो रह्यो । तर सांसद अपहरण काण्डमा मुछिएका सांसद वा पूर्व आईजीपीलाई कारबाही गर्नेतर्फ भने कुनै नेताले चुइँक्क बोलेका छैनन् । यसको अर्थ सो प्रकरणमा गरिएका काम र व्यवहार भने उनीहरुलाई सही लागेको छ ।

खासगरी भारतले नाकाबन्दी गर्दा नक्कली नै सही, जनतालाई आकर्षित गर्ने काम ओलीले गरेकै हुन् । त्यसैको बलमा पार्टी सत्तामा आएको हो । त्यसैले ओलीलाई गलाउँछु भन्ने सोच अरुले नराखे हुन्छ । बरु ओलीलाई मनाएर वा फकाएर मात्रै नेताहरुले राजकीय धन्दा चलाउन सक्छन् । धेरैले अनुमान समेत नगरेको परिस्थिति निम्तिने अवस्था छ ।

बरु स्थायी कमिटीको डण्डा देखाएर ओलीलाई तर्साउने रणनीतिमा नेताहरु रहेको बुझिन्छ । स्थायी कमिटी बैठक बोलाएर ओलीको झाँको झार्ने उनीहरुको दाउ छ । सके प्रधानमन्त्रीबाटै धपाउने नसके दाह्रा नंग्रा झिक्ने रणनीति नेताहरुले बनाएका छन् । तर ओली भने उनीहरुसँग सितिमिती गल्नेवाला छैनन् । सकेसम्म स्थायी कमिटी टार्ने नसके डटेर सामना गर्ने उनको रणनीति छ । यसै प्रयोजनका लागि हिजो उनले प्रचण्ड, माधव नेपाल, बामदेव गौतम र विष्णु पौडेललाई बालुवाटार बलोलाए । अध्यादेश फिर्ता भईसकेकाले अब स्थायी कमिटी बैठकको औचित्य सिद्धिएको उनको तर्क थियो । तर कसैले पनि मान्ने चाला देखाएनन् । बामदेवसँग त चर्काचर्की नै प¥यो । यतिसम्मकी गौतमले अब तपाईंले प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्ष दुबै पदबाट राजीनामा दिई बालकोट गएर आराम गर्ने बेला भयोसम्म भने । जवाफमा ओलीले पनि आफुविरुद्ध जतिसुकै मोर्चाबन्दी गरेपनि सामना गर्ने भन्दै सकेको गर्न चुनौती नै दिए ।

घटनाक्रम जसरी बढिरहेको छ, त्यसले नेकपाभित्रको रडाको त्यति सहजै मिलिहाल्ला भन्ने लाग्दैन । साम्य पार्न गरिएका प्रयत्न प्रभावकारी हुने छाँट देखिन्न । नेकपालाई आजको अवस्थामा ल्याउन ओलीको भूमिका सबैभन्दा उम्दा थियो कुनैबेला । खासगरी भारतले नाकाबन्दी गर्दा नक्कली नै सही, जनतालाई आकर्षित गर्ने काम ओलीले गरेकै हुन् । त्यसैको बलमा पार्टी सत्तामा आएको हो । त्यसैले ओलीलाई गलाउँछु भन्ने सोच अरुले नराखे हुन्छ । बरु ओलीलाई मनाएर वा फकाएर मात्रै नेताहरुले राजकीय धन्दा चलाउन सक्छन् । धेरैले अनुमान समेत नगरेको परिस्थिति निम्तिने अवस्था छ ।

ओलीलाई सजिलै तह लगाउन सकिन्छ भन्ने सोच सबै नेतामा पक्कै छैन । प्रचण्डको उक्साहटमा मात्रै लाग्ने कि ग्राउण्ड रियालिटी पनि बुझ्ने भन्ने कुरा चाहिं नेता नेपाललाई राम्रो थाहा छ । त्यसैले ओलीको राजीनामा माग्ने हिम्मत बामदेवले गरे भन्दैमा नेपालले पनि त्यो दुस्साहस गर्लान् भन्ने लाग्दैन । जसले गर्दा नेकपा भित्र अब के होला वा यो विवादले कसरी निकास पाउला भनेर अहिल्यै अनुमान लगाउन खोज्नु अलि हतारै होला ।