नेकपामा अब के होला ?

२५ बैशाख, काठमाडौं । आजबाट शुरु हुने भनिएको सत्तारुढ नेकपाको बहुप्रतिक्षित स्थायी कमिटी बैठक अलपत्र परेको छ । हिजो बैठकको अजेण्डा तय गर्न बसेको सचिवालय वैठकमा शीर्ष नेताहरुबीच कुरा नमिलेपछि भाँडिएको छ । अब स्थायी कमिटीको बैठक कहिले हुने भन्ने अन्योल बढेको छ ।

हिजोको सचिवालय बैठकमा प्रधानमन्त्री केपी ओलीप्रति भैंसेपाटी गठबन्धनको भूत खनिएकाले बैठक अनिर्णित बन्न पुगेको हो ।गत शनिबारको सचिवालय बैठकमा अनुकूल समीकरण बनाएका ओलीको षडयन्त्र लामो समय टिक्न सकेन । उपाध्यक्ष बामदेव गौतमलाई फकाउन सफल भएका ओलीले त्यो विश्वास साता दिनपनि टिकाउन सकेनन् ।

हिजै बामदेव गौतम अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ निवास खुमलटार पुगेर आफूलाई कित्ताकाट नगर्न आग्रह गर्दै थिए । त्यसपछि एकाएक खल्बलिएको समीकरणले ओली थप तनावमा परेका छन् । आजबाट हुने भनिएको स्थायी कमिटी बैठकमा शनिबारको बचनवद्धता अनुसार पार्टी र सरकारमा रहेकालाई एक व्यक्ति एक पद भन्ने सिद्धान्त लागू गर्ने खाकाको माग गरियो ।

ओलीले स्थायी कमिटीलाई सामना नगर्ने देखिएपछि पार्टी विधान पनि मिचिएको छ । पार्टी विधानमा स्थायी कमिटीका एक चौथाई सदस्यले लिखित माग गरेमा १५ दिन भित्र बैठक डाक्नुपर्ने व्यवस्था छ । सोही बमोजिम लिखित निवेदन दिएको आज १५ औं दिन हो । विधान नै नमान्ने अवस्था देखिएपछि बैठकको माग गर्ने नेताहरु बिखलबन्दमा परेका छन् ।

तर प्रधानमन्त्री ओलीले अध्यक्ष प्रचण्डलाई त्यस्तो प्रस्ताव तयार गर्न नभनेको बताए । उनले प्रचण्डसँग गत मंसिर ४ गतेको सहमतिको व्यवहारिक कार्यान्वयनको सन्दर्भ मात्र उठाएको तर्क गरेका छन् । अर्थात, पाँच वर्ष प्रधानमन्त्री चलाउने र पार्टीको कार्यकारी अधिकार प्रचण्डलाई व्यवहारमै लागू गर्ने कार्ययोजना तयार गर्न अह्राएका थिए । प्रचण्डले त्यतिमा मात्र सीमित गरेनन् । उनले पार्टी नेता माधवकुमार नेपाल पक्षले उठाएको विधि पद्धतिको मुद्धा पनि सँगसँगै पसाए । त्यसैमा ओलीको असहमति रह्यो ।

एक व्यक्ति एक पदको मुद्धा लिएर स्थायी कमिटी बैठकमा जाँदा ओली स्वयं पार्टी अध्यक्षबाट हट्नुपर्ने र आफू निकटलाई पदमुक्त गनुपर्ने शर्त मान्ने कुरा भएन । त्यसैले यस्तो प्रस्ताव लिएर उनी स्थायी कमिटी बैठक सामना गर्न तयार छैनन् ।समस्याको जरो नै यहीं छ । ओलीबाट आफू ठगिएको अनुभूति भएपछि बामदेव फेरि बाउँठिएका छन् । यस्तो अवस्थामा स्थायी कमिटी सामना गर्नु भनेको ओलीका लागि ठूलो जोखिम मोल्नु हुनेछ । त्यसैले सकेसम्म अनुकूल वातावरण तयार नभएसम्म स्थायी कमिटी वैठक धकेल्ने रणनीति उनको रहेको छ ।

ओलीले स्थायी कमिटीलाई सामना नगर्ने देखिएपछि पार्टी विधान पनि मिचिएको छ । पार्टी विधानमा स्थायी कमिटीका एक चौथाई सदस्यले लिखित माग गरेमा १५ दिन भित्र बैठक डाक्नुपर्ने व्यवस्था छ । सोही बमोजिम लिखित निवेदन दिएको आज १५ औं दिन हो । विधान नै नमान्ने अवस्था देखिएपछि बैठकको माग गर्ने नेताहरु बिखलबन्दमा परेका छन् । अब के गर्ने भन्ने प्रश्नको जवाफ दिने कोही छैन ।

यसरी अनिर्णयको बन्दी बनाएर ओलीले सबैलाई थकाउने रणनीति अख्तियार गरेको देखिन्छ । ओलीको यस्तो व्यवहारले नेता नेपाल पनि चिन्तित भएका छन् । नखाउँ दिनभरिको शिकार, खाउँ कान्छा बाउको अनुहार जस्तो भएको छ–ओलीको प्रधानमन्त्री पद ।

पार्टीभित्रको विवाद मिलाउन नसक्दा सबैभन्दा तनाव यतिबेला प्रचण्डमा छ । उनी पनि एक व्यक्ति एक पदको पक्षमा भित्री रुपमा छैनन् । किनभने यो व्यवस्था लागू हुँदा पूर्व माओवादी पक्षकै धेरै नेता पदमुक्त हुने अवस्था छ । तर प्रधानमन्त्री ओलीलाई सघाउ पुग्ने गरी काम गर्न भने उनी तयार छैनन् । त्यसैले नेता नेपालको साथ र सहयोग खोजेका हुन् । नेता नेपाल भने एक व्यक्ति एक पदको मुद्धा स्थापित नभएसम्म युद्धविराम गर्ने पक्षमा छैनन् । नेपाल पक्षको यो नै बटमलाइन भएकाले प्रचण्डसमेत त्यहीं अल्झिएका छन् । जसले गर्दा सबैभन्दा बढी तनाव प्रचण्डलाई भएको बुझ्न सकिन्छ ।

समस्याको गाँठो नफुकाई स्थायी कमिटी बैठक बस्ने अवस्था छैन । एकातिर ओलीको अडान, अर्कातिर नेपालको घुर्कीले प्रचण्ड किंकर्तव्यबिमूढ अवस्थामा छन् । प्रधानमन्त्री ओली सकेसम्म फकाउने नसके थकाउने रणनीतिमा देखिएका छन् । पार्टी संयन्त्र आफू अनुकूल नहुँदासम्म उनी नेताहरुलाई विभिन्न पदको लालच दिएर फकाउन अग्रसर भए । त्यो नहुँदा शिथिल बनिदिने प्रवृत्ति उनले देखाएका छन् ।

हिजोको सचिवालय बैठक अनुकूल नभएपछि उनी थाकें भन्दै शयनकक्षतिर लागेका थिए । लामो समय कुर्दा पनि ओली बैठक कक्षमा नआएकाले अन्य नेताहरु घरतिर निस्किएका थिए । यसरी अनिर्णयको बन्दी बनाएर ओलीले सबैलाई थकाउने रणनीति अख्तियार गरेको देखिन्छ । ओलीको यस्तो व्यवहारले नेता नेपाल पनि चिन्तित भएका छन् । नखाउँ दिनभरिको शिकार, खाउँ कान्छा बाउको अनुहार जस्तो भएको छ–ओलीको प्रधानमन्त्री पद ।

ओली राजीनामा नदिने, अरु नेता उनलाई गलहत्याएर निकाला गर्न नसक्ने विचित्रको अवस्था सिर्जना भएको छ नेकपाभित्र । भोलिदेखि बजेट अधिवेशन शुरु हुँदैछ । अब सरकारको ध्यान कोरोना नियन्त्रण र संसदमा केन्द्रित हुने भएपछि असन्तुष्ट नेताहरु अन्योलमा धकेलिएका छन् । ओलीले अब कुन फण्डा तयार गर्लान् भन्ने उत्सुकता सबैमा छ । प्रतिक्षा गरौं, नयाँ फण्डाका लागि ।