स्थायी कमिटीको औचित्य खै ?

समाचार विश्लेषण

२६ वैशाख, काठमाडौं । सत्ताधारी नेकपाको शक्तिशाली भनिएको स्थायी कमिटी अहिले बेकम्मा मात्र होइन, नेताहरुको हाउगुजी नै बनेको छ । प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओली यथास्थितिमा स्थायी कमिटी कुनै हालतमा सामना गर्न चाहँदैन । तर, उनका विरोधी भने जसरी भएपनि बैठक राखेर ओलीको झाँको झार्न खुट्टा उचालेर बसेका छन् ।

दुईथरी नेताको तानातानमा परेको स्थायी कमिटीको हैसियत के होला त भनेर धेरैले चासो देखाएका छन् । प्रधानमन्त्री ओली पक्षधर स्थायी कमिटी औचित्यहिन भन्ने तहमा पुगिसकेका छन् भने विरोधी खेमाका नेताहरु भने कुनै निर्णय लिन नसक्ने सचिवालय नै बिघटन गर्नुपर्ने तर्क गरिरहेका छन् । २० जना स्थायी कमिटी सदस्यहरुले लिखित निवेदन दिएकाले हिजोका लागि बैठक गर्ने मिति तय भएको थियो । तर स्थायी कमिटीले प्रधानमन्त्री ओलीको टाउको अझै दुखाउने ठानेर बैठक राख्न चासो दिएनन् ।

विधानले स्पष्ट रुपमा स्थायी कमिटीका एक चौथाई सदस्यले लिखित निबेदन दिएको १५ दिनभित्र बैठक राख्नुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । हिजै १५ औं दिन थियो । ओली बैठक राख्न अनिच्छुक भएकाले निवेदन गर्ने २० मध्ये १७ भाइ हिजो पार्टी कार्यालयमा भेला भए । भेलाले यथाशिघ्र स्थायी कमिटी राख्न पुन माग गरेको छ । भेला लगत्तै कार्यकारी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई भेटी उनीहरुले यस्तो माग फेरि दोह¥याए । उता, प्रचण्डले एक दुई दिनभित्रै स्थायी कमिटी बैठक बस्ने बताएका छन् । कोरोना संक्रमण परीक्षण गर्न हिजो संसद सचिवालय पुगेका प्रचण्डले पत्रकारसँग कुरा गर्दै यस्तो जानकारी दिएका हुन् ।

ओली किन हच्के ?

पार्टी संरचनामा अहिले प्रधानमन्त्री ओली अल्पमतमा छन् । सचिवालयमा बामदेव गौतमको साथ पाएपछि एकाएक बहुमतमा पुगेका ओली फेरि तल परेका छन् । वामदेवले ओलीबाट धोका हुनसक्ने छनक पाएकाले भैंसेपाटी गठबन्धनबाट कित्ताकाट नगर्न प्रचण्ड-नेपाललाई आग्रह गरिसकेको अवस्था छ ।

स्थायी कमिटीमा त उनी ज्यादै कमजोर छन् । ४४ सदस्यीय कमिटीमा ओली केवल १३ जनाको साथमा रहेका छन् । प्रचण्ड र नेपाल पक्षधर सदस्यहरुको गठजोडले ओलीलाई पानी पिउन दिने अवस्था देखिंदैन । त्यसैले स्थायी कमिटी बैठक राख्नु भनेको ओलीमाथि अर्काे प्रहार हुनु हो । त्यो प्रहारले ओलीको शक्ति अझै क्षीण हुने छ ।

ओली पक्षधरको तर्क छ– अहिले नै स्थायी कमिटी बैठक राख्नु भनेको भाँडभैलो निम्त्याउनु हो । यसले पार्टीलाई विभाजनको दिशामा अग्रसर गराउन सक्छ । पार्टी एकताको पक्षमा कुरा गर्ने नेताहरु स्थायी कमिटी राखेर विवाद चर्काउनेतिर लाग्ने हो भने स्थायी कमिटी नै खारेज गरिदिए हुन्छ– ओली निकट एक नेताले भने । अब तीन महिना टर्यो ।

नेकपाका नेताहरुबीच चर्काचर्की परिरहेकै बेला आजबाट संसदकाे वर्षे अधिवेशन सुरु हुँदैछ । सरकार अब नीति, कार्यक्रम र नयाँ आर्थिक वर्षको बजेट बनाउन केन्द्रित हुने देखिन्छ । संसद्मा बढी समय दिनुपर्ने भन्दै ओलीले अब पार्टी बैठक फेरि अबरुद्ध गर्ने निश्चित छ । सरकारले ल्याउने नीति, कार्यक्रम र बजेटमा पार्टी एकगढ भएर प्रस्तुत हुनुपर्ने छ ।

त्यसैले सबैको प्राथमिकता भनेको संसद हो । संसद्मा पार्टीभित्रको विवाद प्रवेश गराउने हिम्मत प्रचण्ड र नेपाल पक्षको देखिंदैन । त्यसैले अब कम्तिमा तीन महिना ओलीका लागि हाइसञ्चो हुने देखिन्छ । तर प्रचण्ड नेपाल पक्षका नेताहरु भने त्यसरी उम्कन पाइँदैन भनिरहेका छन् । पार्टीको विधान र पद्धति स्थापित गर्न मात्रै भएपनि स्थायी कमिटी बैठक बस्नै पर्ने उनीहरुको तर्क छ । त्यसका लागि सचिवालय बाधक हो भने बरु यसलाई चाहीं विघटन गनुपर्ने धारणा उनीहरुको छ ।

घर ज्वाईंलाई खानकै धन्धा

नेपालीमा एउटा जवर्जस्त उखान छ– कसलाई के धन्दा कसलाई के धन्दा , घरज्वाईंलाई चाहीँ खानकै धन्दा । यो उखान यतिबेला नेकपाका सन्दर्भमा काटीकुटी मिल्ने देखिन्छ । संसार कोरोना भाइरसकै सन्दर्भमा केन्द्रीत छ । विश्वका प्राय सबै देश कोरोनासँग भयानक युद्ध गरिरहेका छन् । नेपाल पनि विगत दुई महिनायता प्रत्यक्ष रुपमा लड्दैछ यो महामारीसँग ।

तर नेकपाका नेताहरु भने कोरोनालाई ढाल बनाएर शक्ति सञ्चयमा लिप्त छन् । यही मौका छोपेर राजकीय सत्ताको तर मार्ने उनीहरुको ध्याउन्न छ । कसैलाई प्रधानमन्त्रीको कुर्सी चाहिएको छ, कोही व्यवहारमै कार्यकारी अध्यक्ष बन्न लालयित छन् । ओलीलाई घेराबन्दी गरेर आफ्ना अभिष्ट पूरा गर्न सबै छटपटाएका छन् । कसैको ध्यान महामारीसँग कसरी लड्ने भन्नेमा छैन । छ त केवल शक्ति र सत्ता प्राप्तिको लालच । देश नै नरहे केको सत्ता भन्नेतिर नेकपाका नेताहरुको ध्यान पुगेन र पुग्ने छनक पनि छैन ।