सार्वजनिक बिदा हटाइनु दुःखद भएको केसीकाे टिप्पणी

१९ साउन, काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका प्रभावशाली नेता एवं पूर्वमन्त्री अर्जुननरसिंह केसीले हिन्दूहरूको महत्त्वपूर्ण पर्व जनैपूर्णिमामा दिइँदै आएको बिदा हटाइनु दुःखद र खेदपूर्ण भएको बताएका छन् । साविकमा जनैपूर्णिमामा दिइँदै आएको सार्वजनिक बिदालाई निरन्तरता दिनु अनिवार्य रहेको उनको भनाइ छ ।

‘हिन्दुहरूको धार्मिक तथा साँस्कृतिक महान पर्व जनैपूर्णिमा, रक्षाबन्धन वा राखी पर्वको बहुआयामिक महत्व छ । यज्ञोपवित ‘जनै’ तथा रक्षासूत्र धारण गरी रक्षा र शक्ति प्राप्त गर्ने विशेष पर्व भएकोले समग्र हिन्दू जनै धारण गर्ने समूदायका लागि यो पर्व अत्यन्त महत्वपूर्ण छ’, आज परेको जनैपूर्णिको अवसरमा शुभकामनासहितको आफ्नो धारणा सार्वजनिक गर्दै केसीले भनेका छन् ।

भविष्य पुराणका अनुसार देवता र असुरहरूबीचको युद्धमा पराजयको परिणामस्वरूप, देवताहरूले राज–पाठ सबै युद्धमा गुमाएपछि पुनः प्राप्त गर्ने इच्छाअनुरुप देवराज इन्द्र, देवताहरूका गुरू बृहस्पतिसँग मद्दत मागेको र गुरु बृहस्पतिले श्रावण महिना पूर्णिमाको सूर्योदयमा रक्षाबन्धन गराई शक्ति प्रदान गरेको हुनाले जनैपूर्णिमाको पर्व शास्त्रोक्त परम्परामा अत्यन्त महत्वूर्ण रहेको छ ।

जनै साधारण धागो नभइ लामो अनुष्ठानका साथ आचार्यहरूले वैदिक मन्त्रोच्चारणका प्रतिष्ठा गरेपछि मात्र जनैले पवित्रता र आध्यात्मिक शक्ति पाउँछ भन्ने वैदिक मान्यता रहेको बताउँदै उनले भनेका छन्, ‘विशेष तरिकाले बाटेर शिखा बनाएपछि मात्र जनै तयार हुन्छ । जनैमा रहने छवटा शिखाका ६ डोरामध्ये एकातिर को तीनवटा डोराको शिखा ब्रह्मा, विष्णु र महेश्वर तथा अर्को तीनवटा डोराको शिखा लाई कर्म, उपासना र ज्ञानको योगको रूपमा मानिन्छ ।

यसै पर्वमा महर्षि याज्ञवल्क्यले आदित्य ब्रह्म ‘सूर्य’ बाट वेद प्राप्त गरेको हुनाले यस दिनलाई वेदजयन्तीको रुपमा पनि चिनिन्छ । नेवार समुदायले यस पर्वलाई ‘गुन्हु पुन्ही’ को रुपमा मनाउँछन् । तराईका दिदीबहिनीहरूले दाजुभाईलाई राखी बन्धन गरी यसै पर्वमा आफ्ना दाजुभाईहरूको शक्ति , स्वास्थ्य र सामथ्र्यको कामना गर्दछन् । तान्त्रिक विधिका अनुष्ठानहरूमा धामी–झाँक्रीको दीक्षा लिने र गोसाईंकुण्ड जाने पर्वको रुपमा पनि यसको महत्व छ केसीले आफ्नो सार्वजनिक धारणामा उल्लेख गरेका छन  ।

भारतभरि पनि जनै पूर्णिमाको आ–आफ्नै प्रकारको तर उच्च महत्व छ । उत्तराञ्चलमा श्रावणी, महाराष्ट्रमा नरिवल पूर्णिमा, राजस्थानमा चूडाराखी पर्व, दक्षिण भारतका धेरै राज्यमा ‘अवनि अवित्तम’ को रुपमा पनि यस पर्वलाई विशेष रुपमा मनाएको देखिन्छ केसीले भनेका छन ।’