भ्रष्टाचारविरुद्ध ओली कथनले लज्जित समाज

सम्पादकीय

२४ मंसिर, काठमाडौं । आज डिसेम्बर ९ अर्थात, भ्रष्टाचारविरुद्धको अन्तर्राष्ट्रिय दिवस । सुशासन र पारदर्शिता अपनाउन विश्वभरि आज विशेष कार्यक्रम गरिन्छ । नेपालमा पनि यो दिवस धुमधामले नै मनाउने चलन कायमै छ । यद्यपि ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेसनलले हालै गरेको ग्लोबल करप्सन ब्यारोमिटर इन्डेक्समा नेपाल भ्रष्टहरुको सूचीमा एसियामै अग्रस्थानमा रहेको विवरण दिएको छ ।

तर नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका अध्यक्षसमेत रहेका प्रधानमन्त्री केपी ओली भने ट्रान्सपरेन्सीको प्रतिवेदन खारेज गर्न अग्रसर भएका छन् । उनले आफ्नो कार्यकालमा सुशासन र पारदर्शिताको नयाँ कीर्तिमान कायम गरेको दाबी गर्ने गरेका छन् । त्यसैले आज सबैभन्दा पहिला ओलीलाई नै यो दिवसले घच्घच्याएको थियो । सखारै उनले वक्तव्य जारी गराए–म भ्रष्टाचार गर्दिन र भ्रष्टाचार गर्न पनि दिन्न । यो संकल्पलाई दृढतापूर्वक लागू गर्छु । ओलीको यो शुभकामना वक्तव्यले कतिलाई कस्तो सन्देश दियो होला तर आम नेपालीले भने कुरीकुरी गर्नुपर्ने अवस्था बन्यो ।

किनभने ओली एसियाकै भ्रष्ट सरकारका नाइके हुन् भनेर प्रतिवेदन सार्वजनिक भैसकेकाे छ । आफूलाई मन पर्दैन भन्ने निहुुँमा प्रतिवेदन नै खारेज गर्दिन्छु भनेर धर पाइला त ? ओली कार्यकालमा भएका डरलाग्दा भ्रष्टाचारका घटना आमजनतालाई हेक्का छ । भ्रष्टाचार गर्दिन , अरुलाई गर्नपनि दिन्न भन्नेले यति होल्डिङस्देखि ओम्नी समूहका संरक्षक ईश्वर पोखरेल र विष्णु रिमाललाई के कारबाही भयो जनता जान्न चाहन्छन् ?

ओली नेतृत्वको वर्तमान सरकार यो दिशामा ज्यादै फितलो छ । त्यसैले ओलीले भ्रष्टाचारविरोधी हुँ भन्दा मानिस उल्टो लजाउनुपर्ने अवस्था छ, लोकले ओलीको बोली पत्याएको छैन् । तर सत्तामा रहँदा सबै अन्धा हुन्छन्, त्यसैले उनलाई लागेको होला, मैले बोलेपछि त जनताले पत्याइहाल्छन् ।

यस्तै, सेक्युरिटी प्रेस खरिद प्रकरणमा ७० करोड रुपैयाँको मोलमोलाई गर्ने तत्कालिन सूचना प्रविधि तथा सञ्चारमन्त्री गोकुल बाँस्कोटा कारबाहीको दायरा आए त ? बरु ओलीले पहिल्यै अदालत र अख्तियारलाई प्रभावित पार्ने गरी भने, त्यो सबै वाहियात, अर्काको आवाज डब गरेर फसाउन खोजिएको हो । भ्रष्टाचारीलाई कारबाहीको सट्टा उल्टो न्यायधीशको भूमिकामा देखापरे ओली । तर ओली त्यसलाई उधिन्ने प्रतिवेदन चाहिं खारेज गर्छन् ।

वाइज बडी वा न्यारो बडी जहाज खरिद प्रकरण होस् वा बालुवाटार जग्गा काण्ड हुन् तिनका नाइकेहरु ओलीकै छत्रछायाँमा छन् । ललितानिवास काण्डका मुख्यनाइके विष्णु पौडेललाई कारबाहीको बदला उनले उल्टो अर्थमन्त्री बनाएर पुरष्कृत गरेका छन् । तर उनी आफूलाई भ्रष्टाचार नगर्ने र गर्न पनि नदिने नेता ठान्छन् । दुनियाँले कसरी हेरेका छन्, त्यसको हेक्का उनलाई छैन् ।

नेपाल जस्ता मुलुकमा भ्रष्टाचार संस्थागत रुपमै हुने गर्छन् । त्यसका अनेक कारण छन् । जसमध्ये एउटा चाहिं हामीले अपनाएको चुनावी प्रकृया पनि एउटा हो । चुनाव लड्न उमेदवारले करोडौं खर्च गर्छ । त्यसको पारदर्शिता कहिल्यै हुँदैन । खर्च गरेर सत्तामा पुगेपछि उसले स्वभाविक रुपमा उठाउन खोज्छ । जसले भ्रष्टाचार बढावा गर्छ । ओलीले बाहिर जतिसुकै चिप्ला कुरा गरेपनि उनी आउने चुनावमा आफू र आफ्ना गुटका मानिसलाई जिताउन पैसाको जोहो गर्दैछन् । त्यो पैसा कहाँबाट आउँछ छ त ? भन्दा यति होल्डिङ र ओम्नी समूहमार्फत ।

अर्काे कारण हो, भ्रष्टाचार निवारणका लागि स्थापित संस्थाहरुमा अति राजनीतिकरण । चाहे अख्तियार दुुरुपयोग अनुुसन्धान आयोग होस् वा सम्पति शुद्धिकरण वा राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्र, यी सबै सत्ताको छायाँमा पर्ने गर्छन् । हालै अख्तियारबाट निवृत भएका प्रमुख आयुक्त नबिनकुमार घिमिरेको कुन रुपमा बहिर्गमन भयो, त्यो सबैलाई थाहा छ ।

उनले अख्तियारलाई यति निरीह र कमजोर बनाए की अब त्यो संस्थाको साख पुरानो अवस्थामा पुर्याउन ठूलै मेहनत गर्नुपर्छ । ओलीको तलुवा चाट्ने कार्यकर्ताकै रुपमा उनी बद्नाम भएर बाहिरिए । अरु संस्था त सोझै सरकारी कर्मचारीले नेतृत्व गर्ने प्रकृतिका छन् ।

भ्रष्टाचार लगातार बढ्नुको अर्काे कारण हो, अपराधीहरुको पहुँच सत्तामा हुनु । ठूल्ठूला भ्रष्टाचारका घटनाहरू राजनीतिक संरक्षणमा दबाइएका छन् । त्यसैले राजनीतिकर्मीले अपराधिक समूहसँगको हिमचिम चटक्कै बन्द गर्न सक्नुपर्छ । भ्रष्टहरु स्वभाविक रुपमा शक्तिशाली हुन्छन् , किनभने उनीहरुसँग स्रोत र साधन पर्याप्त हुन्छ । त्यो प्रभावबाट राजनीतिक क्षेत्र मुक्त हुन सक्यो भने मात्र भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्न सकिन्छ । तर ओली नेतृत्वको सरकार भने भ्रष्ट र अपराधीकै संरक्षणमा लागिपरेको छ ।

अर्को महत्वपूर्ण पक्ष भनेको हाम्राे सामाजिक संरचना नै हाम्रो भ्रष्टाचारमुखी छ । किनभने सम्पतिवालाले समाजमा उच्च हैसियत र सम्मान पाउँछन् , चाहे त्यो पैसा भ्रष्टाचार गरेर नै कमाएको किन नहोस् । जबसम्म समाजले भ्रष्टहरुलाई तिरस्कार गर्ने संस्कार बसाल्दैन, तबसम्म भ्रष्टाचार घट्ला भन्नु मूर्खता हुुनेछ ।

साथै, सरकारले गर्ने व्यवहारपनि त्यस्तै हुनु आवश्यक छ । समाजमा जनताकाे हैसियत बनाइदिने काम सरकारले गर्ने हो । तर ओली नेतृत्वको वर्तमान सरकार यो दिशामा ज्यादै फितलो छ । त्यसैले ओलीले भ्रष्टाचारविरोधी हुँ भन्दा मानिस उल्टो लजाउनुपर्ने अवस्था छ, लोकले ओलीको बोली पत्याएको छैन् । तर सत्तामा रहँदा सबै अन्धा हुन्छन्, त्यसैले उनलाई लागेको होला, मैले बोलेपछि त जनताले पत्याइहाल्छन् ।