दक्षिण पूर्वी एशियाका देशहरूको एकिकरण किन ?
नेपालबहस संवाददाता
पुस २, २०७७ बिहिबार २१:२५:४५
शान्ति र समृद्धि दक्षिण पूर्वी एशियालीहरूको चाहाना हो । त्यसको खोजीमा यो क्षेत्र दशकौंदेखि अशान्त, आक्रान्त र अस्थिर छ । समयको आजसम्मको कालखण्डमा यो क्षेत्रले ठुलो मात्रामा जनधनको क्षति व्यहोरिसकेको छ । शान्ति र समृद्धि प्राप्त गर्ने एकमात्र उपाय छरिएर रहेका यो क्षेत्रका भीयतनाम, कम्बोडिया, लाओस, थाईल्याण्ड, म्यानमार, भुटान, नेपाल, बंलादेश, चीन जस्ता देशहरूको एकीकरण हो । दक्षिण पूर्वी एशियाका देशहरूको एकिकरणले निम्न क्षेत्रमा परिवर्तन देखिनेछ ।
बृहद अर्थतन्त्रको निर्माण गरी एकिकृत देशहरुको बृहद बजारसहितको अर्थतन्त्र र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्रको निर्माण गर्न सके दक्षिणपुर्वी देशहरुको बृहत्तर हितका पक्षमा अत्यन्त धेरै कामहरु गर्न सकिने प्रशस्तै आधारहरु देखिएका छन् । आयातमुखी अर्थतन्त्र प्रतिस्थापित गरि निर्यातमुखी अर्थतन्त्रको निर्माण गर्न सके यस क्षेत्रमा बिकासको नयाँ आयाम ल्याउन सकिनेछ । सिंगो दक्षिण पूर्वी एशियामा औधोगिक उत्पादनमा बृद्धि गरी विश्व बजारलाई निर्यातका लागि उपयोग गर्न सकिनेछ । यसले लाखौको संख्यामा रोजगार मात्र सृजना गर्दैन ठूलो आर्थिक भण्डार समेत निर्माण गर्न सक्ने प्रचूर संभावना पनि देखिन्छ ।
कृषि उत्पादन दक्षिण पूर्वी एशियाकै आर्थिक मेरुदण्ड भएको कुरालाई आत्मसात गर्दै एकिकृत कृषि प्रणाली र पकेट एरियाका आधारमा कृषि उपज उत्पादन गर्न सके यसले विश्व कृषि बजारको आधा हिस्सा ओगटन सक्ने संभावना पनि रहेको देखिन्छ । यसले आम कृषि उपभोगका लागि बृहद बजार निर्माण गर्दै स्वालम्बी एशियाली बनाउन सकिने कुरालाई पनि आधार बनाउन सकिन्छ । कृषिको आन्तरिक उत्पादनले विश्व बजारमा आफ्नाे छुट्टै पहिचान पाउनुका साथै आफ्नाे एकाधिकार स्थापित गराउन समेत सक्षम हुने कुरामा पनि दुई मत छैन ।
उद्योग तथा कलकारखानाहरुको निर्माण र सञ्चालनमा अन्तर्राष्ट्रिय लगानीकर्ताहरुलाई भित्र्याउन र उनीहरुलाई अनुकुल पर्ने कानून निर्माण गर्न सक्ने हो भने विश्वमा दक्षिण पूर्वी एशिया अत्यन्तै ठूलो लगानीको केन्द्र बन्न सक्नेछ । यसले बृहद बजारको निर्माण गर्दै सिंगो विश्वमा आफ्नाे चिनारी दिलाउन समेत सक्नेछ ।
साना तथा कमजोर आर्थिक अवस्था र कमजोर भौगोलिक धरातल भएका राष्ट्रहरुमा ठूला र शक्तिशाली राष्ट्रहरुको प्रभाब, दबाब र पेलाईबाट मुक्तहुनुका साथै संभावनाका आधारमा सबै राष्ट्रहरुको समान हैसियत कायम हुनेछ । यसले म ठूलो र म सानो भन्ने देशहरुको संकिर्ण भावना समेत निमिट्यान्न भएर जानेछ ।
देशहरुको एकिकरणबाट विभिन्न स्थान बिशेषमा बिकाशका पुर्वाधार सहित ठुलाठुला शहरहरुको निर्माण गर्न सकनेछ । तिब्र गतिका रेल (bullet train) जस्ता यातायातका साधनहरू द्वारा टाढा टाढामा रहेका गन्तव्यमा चाँडो पुग्न सकिने मात्र हैन, आन्तरिक पर्यटनमा पनि यसले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्नेछ । बिभिन्न स्थानहरुमा भएका संस्कृतिहरु एकसाथ समायोजन हुने भएकाले आम नागरिकहरुमा बिभिन्न स्थान बिशेषका सांस्कृतिक परम्परा र प्रथाहरुको अध्ययन गर्ने, अनुसन्धान गर्ने, अवलोकन गर्ने, आपसी सहयोग आदानप्रदान गर्ने र आत्मसातकरण (Assimilation) प्रकृयासँगै सांस्कृतिक बिकाशमा समेत तिब्रता ल्याउन सकिने छ ।
माथि उल्लेख भए झै यसले आन्तरिक पर्यटन प्रबर्धन तिब्र रुपमा हुने, साथसाथै आपसि सद्भाब र भाईचाराको निर्माण हुने कुरालाई पनि जोड दिएको हुन्छ । एक आपसमा आत्मियताका साथै प्रतिस्पर्धी बजार बिस्तार र तिब्र बिकासको मुल ढोका खुल्न सक्ने कुरामा पनि दुई मत देखिदैन । यसले विश्व आधुनिकिकरण (Modernization) र औधोगिकिकरण (Industrialization) को प्रकृया तिब्रता दिने र यसको प्रभाव अन्य मुलुकहरुमा पनि सकारात्मक रुपमा पर्दै जाने देखिन्छ ।
अन्तराष्ट्रिय स्तरमा नयाँ मुलुक परिचित भएसँगै अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटन आगमनमा तिब्रता आउने छ । एकताको संचारले निराश जनताहरुमा आशा र उमंगको संचार हुने मात्र हैन प्रत्येक देश एउटा संघ हुने भएकाले साना साना प्रदेश खारेज भई प्रशाशनिक खर्च कम हुने कुराहरुमा पनि यसले मद्धत पुर्याउन सक्ने आधारहरु देखिन्छ ।
(यो लेख दक्षिण पूर्वी एशियाका देशहरू एकीकरणसँग सम्बन्धित छ । यो लेखकको व्यक्तिगत विचार हो ।)
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टिभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपजनताका सुख–दुःखलाई बेवास्ता गर्ने सरकार सञ्चालकहरूको कस्तो प्रवृत्ति हो ?
असोज ९, २०८१ बुधबार
बढ्दो महिला हिंसा, हत्या र रोकथामका उपाय
असोज ८, २०८१ मंगलबार
भ्रष्टाचारविरोधी भन्नेहरू उल्टो यात्रामा जोरजुलुम, जनता सधैं मारमा ?
असोज ६, २०८१ आइतबार
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा चङ्गा, ड्रोन र बेलुन उडाउनेलाई कारबाही गरिने
असोज ११, २०८१ शुक्रबार
उखु र दुध किसानको भुक्तानीका लागि रकम निकासा
असोज ११, २०८१ शुक्रबार
उपत्यकाका नदीहरुमा पानी सतह बढ्यो, बागमती नदीले खतराको तह पार गर्यो
असोज ११, २०८१ शुक्रबार
न्यायाधीश सिफारिस गरेकोप्रति बारको असन्तुष्टि
असोज ११, २०८१ शुक्रबार
खराब मौसमका कारण भोलि बिहानसम्म आन्तरिक सबै उडान स्थगित
असोज ११, २०८१ शुक्रबार
लेबनानमा रहेका नेपालीहरुलाई आफ्नो विवरण उपलब्ध गराउन सरकारको आग्रह
असोज ११, २०८१ शुक्रबार