अर्को बर्ष आकर्षक लाभांश दिन सक्षम मुक्तिनाथ विकास बैंक, व्यवस्थापन यसरी भयो सफल ?

१४ वैशाख, काठमाडौं । “जनता बैंकमा होइन, बैंक जनतामा जानुपर्छ” भन्ने यूरोपियन अमेरिकी समाजको जस्तो आधुनिक अवधारण बोकेको मुक्तिनाथ विकास बैंकले स्थापनाकालदेखि नै लगातार प्रगतिको बाटो समात्न सफल भएको छ । निरन्तर पुँजी वृद्धिमा आक्रामक भएको यस बैंकले विगत लामो समयदेखि नगद लाभांश भन्दा बोनस शेयरलाई नै प्राथमिकतामा राखेको देखिन्छ ।

कम्पनीले निरन्तर पुँजी वृद्धि गरेपनि कम्पनीले साेही अनुरुप आफ्नो खुद मुनाफालाई पनि वृद्धि गर्न सफल भएको देखिन्छ । यसैबीच कम्पनीले आफ्नो तेश्रो त्रैमासको वित्तीय प्रतिवेदन प्रकाशन गरेको छ । प्रकाशित वित्तीय प्रतिवेदन अनुसार कम्पनीले समिक्षा अवधिमा खुद मुनाफामा ४८ प्रतिशतको वृद्धि हासिल गरेको छ । बोनस शेयरमार्फत ११ प्रतिशतले पुँजी वृद्धि गरेको यस संस्थाले त्यो भन्दा धेरै गुणाले आफ्नो मुनाफामा वृद्धि गर्न सफल भएको हाे ।

९ महिनाको तथ्यांकलाई आधार मान्दा मुक्तिनाथ विकास बैंकको वितरणयोग्य मुनाफा ८२ करोड ८७ लाख रहेको छ । वार्षिक वितरण योग्य मुनाफालाई शेयरसंख्याले भाग गर्ने हो भने प्रतिशेयर वितरणयोग्य मुनाफा करिब २३ प्रतिशत हुन आउँछ । यदि चौथो त्रैमाससम्ममा पनि बैंक यही रफ्तारमा अघि बढे बैंकबाट लगानीकर्ताले प्राप्त गर्ने लाभांश अर्को वर्ष धेरै हुन सक्ने अनुमान लगाउन सकिन्छ ।

आर्थिक वर्ष ७६/७७ को मुनाफाबाट बैंकले लगानीकर्तालाई ११ दशमलव २५ प्रतिशत बोनस शेयर र ४ दशमलव २६ प्रतिशत नगद लाभांश गरी १५ दशमलव ५१ प्रतिशत लाभांश दिएको थियो । समिक्षा अवधिमा वितरणयोग्य मुनाफा १५६ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।

त्यस्तै चालु आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमाससम्मको मुनाफा र शेयरधनीको कोषलाई आधार मान्दा क्विटीमा प्रतिफल (आरओई) २० प्रतिशत भन्दा माथि रहेको छ । २० माथिको आरओईले व्यवस्थापनले शेयरधनीको कोष (चुक्ता पुँजी र जगेडाकोष ) लाई निकै राम्रोसँग प्रयोग गरेर आकर्षक मुनाफा निस्काशन गर्न सफल भएको जनाउछ । क्विटीमा प्रतिफल (आरओई) ले व्यस्थापनको कुशलता देखाउने गर्छ।

चुक्ता पुँजी, मुनाफा र व्यापारलाई हेर्दा मुक्तिनाथ विकास बैंकले वाणिज्य बैंकहरुसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सुरु गरेको देखिन्छ । प्रत्येक वर्ष लाभांश दिँदा बोनस शेयरलाई प्राथमिकतामा राखेको र बेला बेलामा थोरै-थोरै हकप्रद शेयरको कारणले गर्दा मुक्तिनाथ विकास बैंक वाणिज्य बैंक बन्ने लक्ष्यमा रहेको प्रस्ट देखिन्छ।

वि.सं २०६३ साल पुषमा स्याङ्जा जिल्लाका लब्ध प्रतिष्ठित उधोगी व्यवसायी र समाजसेवीहरु मिलेर खोलेको यो बैंकलाई यहाँसम्म ल्याईपुर्याउन स्थापनाकालदेखिका सीईओ भरतराज ढकालको महत्वपूर्ण योगदान रहेको छ । हाल बैंकको सञ्चालक समिति अध्यक्ष समेत रहेका ढकालले क्षेत्रीय स्तरको यस बैंकलाई राष्ट्रियस्तरको विकास बैंक मात्र बनाएनन्, देशका चर्चित बाणिज्य बैंकहरुसँग चुक्ता पुँजी, मुनाफा र व्यवसायमा प्रतिस्पर्धी बनाउन पनि सफल भएका छन् ।

यस बैंकले ग्रामिण क्षेत्रमा लघुवित्तमार्फत तल्लोतहको जीवनस्तर उकास्न महत्वपूर्ण योगदान पुर्याउँदै आएको छ । कुषि क्षेत्रमा लगानी होस् वा आधुनिक बैंकिङ क्षेत्रले अंगालेका नविनतम् प्रविधिका वचत, मुद्धति खाता र कर्जा प्रवाहको माध्यामद्धारा दिन दुगुना फड्को मादै आएको छ । राज्यले अख्तियार गरेको विभिन्न नीति निर्देशनलाई समेत अनुशरण गर्दै आएको मुक्तिनाथ विकास बैंक रास्ट्रिय स्तरको विकास बैंक भएपनि वाणिज्य बैंकसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने र निकट भविष्यमा ८ अर्ब चुक्ता पुर्याएर वाणिज्य बैंक बन्ने बहस बजारमा चल्दै आएकाे छ ।

मुक्तिनाथ विकास सञ्चालक समिति
बैंक संचालक समितिको अध्यक्षमा भरतराज ढकाल रहेका छन् । त्यस्तै अन्य संचालक सदस्यहरुमा गजेन्द्रमान श्रेष्ठ, रविन्द्रमान श्रेष्ठ, शालिग्राम मिश्र र निर्मला कुमारी के.सी. कार्की रहेका छन् ।

मुक्तिनाथ विकास बैंकको उच्च व्यवस्थापन :
यसैगरी बैंकको उच्च व्यवस्थापनमा युवा बैंकर प्रद्युमान पोखरेल सीईओको रुपमा कार्यरत छन् । त्यस्तै समिरशेखर बज्राचार्य नायव सीईओको रुपमा कार्यरत छन् । त्यस्तै बैंकको उच्च व्यवस्थापनमा तिलबहादुर गुरुङ र गोविन्दबहादुर राउत पनि कार्यरत रहेका छन् ।

कस्तो आयो तेश्रो त्रैमासको वित्तीय प्रतिवेदन :
कम्पनीले चालु आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमास अर्थात ९ महिनाको अवधिमा बैंकले १ अर्ब माथि खुद मुनाफा गरेकोमा अघिल्लो आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमाससम्ममा विकास बैंकले ६७ करोड ६० लाख खुद मुनाफा गरेको थियो । यसरी खुद मुनाफामा ४९ प्रतिशतको वृद्धि भएको छ ।

प्रमुख आम्दानीको श्रोत खुद व्याज आम्दानी :
अघिल्लो आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमाससम्म कम्पनीले १ अर्ब ६९ करोड खुद व्याज आम्दानी गरेकोमा चालु आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमाससम्म कम्पनीले १ अर्ब ८९ करोड खुद व्याज आम्दानी गरेको छ । यसरी खुद व्याज आम्दानीमा १२ प्रतिशतको वृद्धि भएको छ । त्यस्तै, संचालन मुनाफा ४७ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै १ अर्ब ४२ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको तेश्रो त्रैमासमा कम्पनीले ९६ करोड ५७ लाख संचालन मुनाफा गरेको थियो ।

अन्य संचालन आम्दानी :
विकास बैंकले अन्य संचालन मुनाफा शीर्षकमा ३८ करोड आम्दानी गरेको छ । यस्तो आम्दानी अघिल्लो वर्ष २ करोड मात्र थियो । कम्पनीको आक्रामक मुनाफा वृद्धि गर्न यो शीर्षकको ठूलो हात रहेको छ।

प्रतिशेयर आम्दानी :
कम्पनीको वार्षिक प्रतिशेयर आम्दानी २७ रुपैयाँ ८७ पैसा हुन आउँछ । करिब १२ प्रतिशतले पुँजी वृद्धि गरेको अवस्थामा खुद मुनाफामा ४९ प्रतिशतको वृद्धि हुँदा कम्पनीले प्रतिशेयर आम्दानीलाई वृद्धि गर्न सफल भएको हो ।

नोट : बैशाख १४ गतेको बजार मुल्यको आधारमा

किताबी मूल्य कति ?
कम्पनीको किताबी मूल्य ( प्रतिशेयर नेट्वर्थ) १३८ रुपैयाँ आउँछ ।

निक्षेप, कर्जामा कस्तो :
कम्पनीले चालु आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमाससम्म ७९ अर्ब ९० करोड निक्षेप संकलन गरी ६८ अर्ब ५७ करोड कर्जा प्रवाह गरेको छ। आर्थिक वर्ष ७६/७७ को असार मसान्त र अहिलेको तथ्यांकलाई दाँजेर हेर्दा कम्पनीको निक्षेप संकलन ३९ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ भने कर्जा प्रवाह ४४ प्रतिशतले नै वृद्धि भएको छ ।

जगेडा कोषको अवस्था :
जगेडा कोष २४ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै १ अर्ब १ करोड पुगेको छ भने संचित मुनाफा ३६ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै ८३ करोड ५८ लाख रुपैयाँ रहेको छ ।

निस्क्रिय कर्जा एक प्रतिशत मुनी :
कम्पनीको खराब कर्जा शुन्य दशमलव २१ प्रतिशत रहेको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षको दोश्रो त्रैमासमा खराब कर्जा शुन्य दशमलव ०९ प्रतिशत थियो ।

आधार व्याजदर घट्यो :
बैंकको आधार व्याजदर केही थोरै घट्दै ८ दशमलव ०१ प्रतिशत पुगेको छ ।

स्प्रेडदर :
व्याजदर अन्तर ४ दशमलव ९२ प्रतिशत छ । अघिल्लो आर्थिक वर्ष सोही अवधिमा स्प्रेडदर ५ दशमलव ५७ प्रतिशत थियो ।

कम्पनी र दोश्रो बजार :
मूल्य आम्दानी अनुपात :
कम्पनीको बैशाख १४ गतेको बजार मूल्य ४३० लाई आधार मान्दा कम्पनीको मूल्य आम्दानी अनुपात १५ गुणा आउँछ ।