संघीयता र धर्म भित्रको राजनीति

सम्पादकीय

संघीयता र धर्म निरपेक्षता अबको नेपाली राजनीतिको केन्द्रमा तानिने मुद्धा बन्दैछ । हिजोसम्म हिन्दूवादी र राजतन्त्रका पक्षपातीले उठाउने गरेका यी मुद्धा विस्तारै मूलधारका राजनीतिक दलको वहसको केन्द्रमा तानिन थालेको छ ।

कुनै बेला राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको त्यो पनि एउटा खास समूहको मात्र सरोकारको विषय रहने गरेकोमा पछिल्लो अवस्थामा सत्ताधारी नेकपा एमालेकै केन्द्रीय कमिटीको अजेण्डा बनेको छ । हिजो मात्र एमाले नेता महेश बस्नेतले जारी केन्द्रीय कमिटी बैठकमा यो विषय छलफलका लागि प्रवेश गराए । यद्यपि राष्ट्रिय जनमोर्चा नेपालले भने संघीयताविरोधी आन्दोलन भने यसअघि नै चलाएको थियो । तर धर्म निरपेक्षताको विषयमा भने राजमो नेपाल मौन छ ।

देशमा संघीयता र धर्म निरपेक्षताको वहस गर्न समेत नचाहने पार्टीको सूचिमा एमाले नै अग्रपंक्तिमा देखिन्थ्यो । माधव नेपाल नेतृत्वको एमाले रहँदा ताका यो विषयले पार्टी भित्र प्रवेश पाएको थिएन । तर सत्ता राजनीतिमा माहिर देखिएका केपी ओलीले भने संघीयता र धर्मका विषयमा अलग धार बोक्ने संकेत गरेका छन् ।

खासगरी भारतीय संस्थापन पक्षसँग हिमचिम बढेपछि ओलीको दृष्टिकोण बदलिएको धेरैको बुझाई छ । त्यसैको प्रतिसंकेतन हो हिजोको प्रसंग । ओलीको चाहना वा इशारा बेगर सांसद् बस्नेतले यी दुबै विषयलाई पार्टी केन्द्रीय कमिटीमा राख्ने सम्भावना थिएन । बस्नेतले राखेको प्रस्तावलाई ओलीले सकारात्मक भनेका छन् । यसबाट पनि प्रष्ट हुन्छ अब ओलीले गर्न खोजेको राजनीति के हो भनेर ।

आफ्नै कारणले कम्युनिष्ट आन्दोलन तहसनहस भएको ओलीलाई राम्रो ज्ञान छ । त्यसैले अबको चुनावमा उनको मुद्धा संघीयता विरुद्ध र धर्मको विषयमा केन्द्रित हुने देखिएको छ । नेपाली जनताको भावना र चाहना पनि संघीयता विरोधी र हिन्दू राष्ट्रकै पक्षमा रहेको अनुमान गरिएको छ ।

त्यसैले ओली अबको चुनावमा यिनै दुई मुद्धा बोकेर जाने मनस्थितिमा छन् । त्यसका लागि उनले राप्रपा लगायत शक्तिसँग मोर्चाबन्दी गर्ने वातावरण बन्दैछ । राप्रपा अध्यक्ष कमल थापाले त्यसको संकेत गरेका छन् । उनले हिजो मात्रै एमाले भित्र हिन्दू धर्म र संघयताका विषयमा छलफल भएपछि त्यसलाई सकारात्मक भनेका छन् ।

आज बिहान अध्यक्ष थापाले सामाजिक सञ्जालमा भनेका छन् – पश्चिमा देशहरु इसाई धार्मिक मान्यतामा समाज र राष्ट्र चलेको छ भन्दा गर्व गर्छन्, हामी भने परिवार, समाज र राष्ट्र सनातन वैदिक मान्यताको धरातलमा उभिएको सत्य स्वीकार्न हिनतावोध गर्छाैं , यसबाट मुक्त होऔं ।

थापा मात्र होइन नेपाली राजनीतिको एउटा हिस्साको दर्शन र सिद्धान्त यही विषयमा केन्द्रित छ । हरेक पार्टी भित्र यो मुद्धा रहेको छ । नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री डा. शशांक कोइरालाले पनि हिन्दू धर्मलाई आफ्नो अभिष्ट बनाएका छन् । उनले धार्मिक स्वतन्त्रता आवश्यक रहेको बेला बेला बोल्ने गरेका छन् । एमाले भित्र प्रवेश पाएको यो मुद्धालाई भजाएर राजनीति र सत्ता प्राप्तिको अभिष्ट ओलीले बोकेको भनेर बुझ्न अब गाह्रो भएन ।