कठै ती धानहरु !

 बेलुका कति बेलादेखी पानी पर्या पत्तो नभए पनि बिहान चाहिँ झरी परिरहेकै बेला उठे म । बिहानीको शुभ समय त पानी रोक्किएला कि भन्दैमा बित्यो । एकै छिनमा खाना खाने समय पनि भइगयो । खाना खाएसी पो पानी रहला कि भन्या त्यो पनि मेरो चाहना मात्र भयो ।

दिन भरी नै पानी परेको परै शुभदिन पनि पानीले खतम पारिदियो । यो लेख्दा पनि परिरहेकै छ । सम्भवत: शुभरात्री पनि खतम नै हुनेछ । दिन त तास खेलेर, सुतेर जसोतसो पार लाग्यो, रात पनि सुतेरै बित्ला । तर रोकिएन भने भोलि के होला भन्ने बारे पूरै तनमन यसैमा धरेर सोचमग्न थिए । मामुबाट आदेश आयो “मेरो औषधि सक्किएछ जा त लिएर आइज।”

ठ्याक्कै दिउँसोको ४ बजेर १५ मिनेट हुँदा म मामुको आदेश पालना गर्न अन्दाजी १ कि. मी पर पर्ने औषधालय तिर लागे । एक हातले छाता समाती अर्को हात पाइन्टको गोजिमा हालेर हिडे । अरे हौँ गाठे ! घर पर्तिरको खोल्सो त पुरै जलाम्मे पो छ त ! मुलै फुटो क्या हो ? रा..म रा..म ! सडक पनि पुरै हिल्लाम्मे हैन यो मौसम चाहिँ बर्खाको हो कि पर्वको हौँ ? मौसम देखर मलाई ताजुब लाग्यो । ताजुब नै लागे पनि बर्षातमा हिड्ने अवसर प्राप्त भएकाले ताजुबताका सात म हिडिरए फर्मिन जि वान नामक औषधि लिन ।

यो कु-बेलाको बर्षातमा मलाई कुनै पनि रोमाञ्चकताले छोएकै थिएन । मलाई लाग्छ यो भोग्ने कसैलाई पनि यसको रोमाञ्चकताले छुदैन । तर आश्चर्य सडक नजिक उभिएका सधैं धुलाम्मे र उदास हुने कदम, सिसौ, आँप, कुटमिरो, चाप, खमारी र टिकका बृक्षहरु भने बढो रोमाञ्चित देखिन्थे । ठ्याक्कै नव दुलही जस्तै । कताकता लजाए जस्तो, कताकता धकाए जस्तो, खुल्न खोजेको तर खुल्नै नसके जस्तो । वाह ! ती बृक्षाहरुको सुन्दरता ।

मलाई त आरिस नै लाग्यो यिनीहरुको सुन्दरता देखेर । सोचे कुनै प्रगतीवादी लेखकले यी वृक्षहरुको सुन्दरताको बयान कसरी गर्दा हुन् ? बाटो छेउका बृक्षहरुको सुन्दरता हेर्दै हिडिरहेको मेरो नजर अचानक खेतको धानहरुमा पर्यो । धान देख्या मात्र के थिए ममा बैरागी जागीहाल्यो । हे दैव सोतर भएर लडेका छन् धानहरु । के यसरी सोतर हुने उनीहरुको इच्छा थियो होला र ?

उनीहरुको इच्छाले त उनीहरु सितसँग खेल्दै आफुलाई भरिलो र झरिलो पार्न चाहदा हुन् । तर उनीहरुको भाग्यमा यो अविरल र भीषण वर्षा पर्यो । कहाँ थियो र उनीहरुसँग यो हुरी सहितको वर्षा थेग्ने सामार्थ्य । भीषण वर्षा मात्र हो र ? हुरी पनि । कठै यी धानहरु, कठै यिनका मालिकहरु ! साच्चै अरु व्यवसायलाई ह्रासको समयमा पुनः उठाउन सरकारले मद्दत गरे झै अब किसानहरुलाई पुनः उठाउन, भोकमरीबाट बचाउन सरकारले कुनै पहल गर्ला कि नगर्ला ?