कम्युनिष्ट नेताहरुको नेपाली नीतिः सहयात्री ठोक, जनता भुलाऊ शासन गर मात्रै हो ?
![भेषराज पोखरेल](
https://nepalbahas.prixacdn.net/media/albums/Bheshraj_Pokhrel_PTlWJzLT9K.jpg
)
भेषराज पोखरेल
बैशाख २५, २०७९ आइतबार २३:३७:४६
![](https://nepalbahas.prixacdn.net/media/albums/bhesraj-1_TmE45BixpD.jpg)
निर्वाचनको समयमा विवेचनाको विषय राजनीति नै हुनु स्वाभाविकै हो । अहिलेको विवेच्य विषय भने लगभग ६३ प्रतिशत जनमतमा रहेका कम्युनिष्ट पार्टीहरुका नेताहरु के गर्दै होलान् ? स्थानीय तह प्रत्यक्ष रुपमा जनताको सरकार भएकाले कम्युनिष्ट दलहरुले आफ्नो जनमत पूरै रुपमा समेटेर अगाडि बढ्दा जनवादी वा कुनै खालको शासनको जग नै बनाउन सक्ने अवस्था छ ।
कम्युनिष्ट शक्तिका नेताहरु भने यसभन्दा अत्यन्तै भिन्न नीति अन्तर्गत अगाडि बढ्ने अभ्यास गरिरहेका छन् । कम्युनिष्ट नेताहरु सहयात्री ठोक, जनता भुलाऊ, शासन गरको नेपाली नीति लिएर जोडजुलुमका साथ अगाडि बढिरहेको पो देखिँदै छ । यसले नेपालमा कम्युनिष्ट अभियानको नाममा कस्तो शासन संयन्त्र तयार हुने होला ? जनताले कस्तो सुशासन पाउने होलान् ? देशको कुन गति हुने होला ?
कम्युनिष्ट शब्द कम्युनबाट आएको हो । जसले सामूहिकता र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र वा जनजीविकालाई बुझाउँछ । नेपालका कम्युनिष्ट नेताहरु भने सहयात्रा, सहकार्य, सद्भाव होइन लामो समयसम्म सहयात्रा गरेका, सँगै पार्टीको नेतृत्व गरेका, नीति बनाएका नेताहरुलाई साधारण सदस्यसमेत नरहने गरी निकालिदिने, गद्दार घोषणा गर्ने, भ्रष्टाचारी, तानसाही करार गर्नमै तल्लीन देखिन्छन् ।
शान्ति प्रक्रियामा आएपछि सबै कम्युनिष्ट शक्ति एक भएर जान कसैले रोक्न सक्दैनथ्यो । जनवादी वा अरु कुनै शासन चालउन पनि कुनै कठिन थिएन तर माओवादी नेता पुष्पकमल दाहालमा ठूलो अहम पलायो, सहयात्री अर्थात् कम्युनिष्ट नेतालाई नै लल्कार्न थाले । उनले सबैलाई भ्रष्ट, पुँजीवादी, विकासविरोधी, राजावादी भन्दै हिँडे ।
नेपालमा कम्युनिष्ट नेताहरुको यस्तो स्वभाव त स्थापनाकालदेखि नै देखिन्छ तर शासन चलाउन आवश्यकीय लगभग दुई तिहाई जनमत बटुलेर शासनसत्ता हातमा आएपछि तत्कालीन नेकपाका र अहिले एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, माओवादी केन्द्रका पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र १२ वर्ष एमालेको महासचिव भएर कम्युनिष्टको जग बसाएका माधव नेपाल जस्ता सबै नेताको नीति सहकर्मीलाई जसरी पनि ठोक्ने अर्थात् समाप्त पार्ने रह्यो । नेताहरुको यही नीतिका कारण लगभग दुई तिहाई बहुमतको सरकार हाँकेको नेकपा चकनाचुर भयो, सरकार ढल्यो ।
अहिले स्थानीय निर्वाचनमा जनतालाई जसरी पनि भुलाएर मत बटुल्ने, सहयात्रीहरुलाई कहिल्यै नउठ्ने अवस्थामा पुर्याउन कसरी ठूलो जनमत बटुल्न सकिन्छ भनेर ज्यान छाडेर लागिरहेका छन् । पछिल्लो समय नेत्रविक्रम चन्द विप्लव नेतृत्वको नेकपाका हेमन्तप्रकाश ओलीसहितका नेताहरुले चन्दले पार्टीलाई चुनावमा धकेलेको भन्दै महासचिवबाट बर्खास्त नै गरिदिएका छन् ।
अचम्म लाग्दो कुरा, पार्टी स्थापना गरेका, पार्टीलाई बलियो जग बसालेका, वैधानिक तरिकाबाट पार्टी नेतृत्व गरिरहेका, पार्टीका लागि जीवनका सर्वस्व सुम्पेका नेताहरुलाई सानो निहुँमा वा कुनै नेताको तुष्टिका लागि आवेशमा एकले अर्कालाई साधारण समदस्यसमेत नरहने गरी निष्कासन गर्नु कस्तो राजनीतिक संस्कार होला ? कम्युनिष्ट नेताको यस्तो संस्कारले कस्तो राजनीतिक प्रणाली बन्ने होला ? भविष्यको नेपाली समाजव्यवस्था कस्तो बन्ने होला ? डरलाग्दो भविष्याको काल्पनिकी बन्न गएको छ ।
अहिले ओलीको पहिलेका माओवादी नेतासँगको सहकार्य, पूर्वलडाकूप्रतिको मोह र सहानुभूति, अहिले पनि प्रचण्ड नेतृत्वको माओवादी केन्द्र र माधव नेपाल नेतृत्वको एकीकृत समाजवादीका नेताहरुलाई आफ्नो पार्टीमा तानेर तत्काल पद दिनु त्यही सहयायात्री ठोक्ने र जनता भुलाएर मत बटुली शासन चलाउने नीति हो ।
संसारमा सबै राजनीतिक परिघटनाले केही न केही प्रभाव त पार्छन् नै तर उपलब्धि कति भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । २०४६ को परिवर्तनपछि नेपालका कम्युनिष्ट शक्ति एक भएर अघि बढेको भए देशले फरक गति लिन्थ्यो होला तर यही सहयात्री ठोक्ने, जनता भुलाएर शासन चलाउने कम्युनिष्ट नेताको नेपाली संस्कारका कारण देशले १२ वर्षसम्म आन्तरिक युद्ध व्यहोर्नुपर्यो । ठूलो जनधनको क्षति भयो । जनताले ठूलो दुःख पाए । अहिले पनि शासन सत्ता नै अस्थिर बनाउनमा कम्युनिष्ट नेताहरुको यही चरित्रको ठूलो भूमिका छ । यही अबस्थामा जनताले आशा गर्ने कुनै ठाउँ छ र ?
शान्ति प्रक्रियामा आएपछि सबै कम्युनिष्ट शक्ति एक भएर जान कसैले रोक्न सक्दैनथ्यो । जनवादी वा अरु कुनै शासन चालउन पनि कुनै कठिन थिएन तर माओवादी नेता पुष्पकमल दाहालमा ठूलो अहम पलायो, सहयात्री अर्थात् कम्युनिष्ट नेतालाई नै लल्कार्न थाले । उनले सबैलाई भ्रष्ट, पुँजीवादी, विकासविरोधी, राजावादी भन्दै हिँडे ।
पार्टीभित्रै पनि बाबुराम, वैद्य, विप्लवदेखि अन्य अनेकौं नेताहरु पनि प्रचण्ड दलाल पुँजीवादमा फसेको भन्दै आफ्ना समूह बनाउँदै अलग भए । ०७४ को स्थानीय निर्वाचनमा आइपुग्दा केपी ओली र पुष्पकमल दाहालको अस्तित्व जोगाउन र उनीहरुको महत्वाकांक्षा पूरा गर्न तत्कालीन एमाले र माओवादी केन्द्र एकीकरण भएर नेकपा बन्यो । दुवैजना अध्यक्ष बने, ओली शक्तिशाली प्रधानमन्त्री बने तर दुवै नेताको संस्कार, नीति थियो सहयात्री सिध्याउने र जनताका माझ आफूलाई अब्बल देखाउने । पार्टी टिक्न सकेन । छिन्नभिन्न भयो । ओलीले आफ्नो अहम पूरा गर्न संविधान नै समाप्त पार्ने प्रयास गरे ।
कांग्रेसले चाहेको भए प्रचण्ड र माधव नेपाल सिध्याउने शर्तमा केपी ओलीले कांग्रेससँग पनि गठबन्धन गरेर अघि बढ्थे । यसमा कुनै शंका छैन । अझ प्रदेश र संघको निर्वाचनमा कस्तो अवस्था देखिने हो ?
माधव नेपाल र प्रचण्ड ओलीलाई राजनीतिमा स्थापित हुन नसक्ने कसरी बनाउन सकिन्छ भनेर लागिरहेका छन् भने ओली अझ अगाडि बढेर यी दुवै नेतालाई कहिल्यै पनि राजनीतिमा आउन नसक्ने कसरी बनाउन सकिन्छ भनेर लागिरहेका छन् । अहिले ओलीको पहिलेका माओवादी नेतासँगको सहकार्य, पूर्वलडाकूप्रतिको मोह र सहानुभूति, अहिले पनि प्रचण्ड नेतृत्वको माओवादी केन्द्र र माधव नेपाल नेतृत्वको एकीकृत समाजवादीका नेताहरुलाई आफ्नो पार्टीमा तानेर तत्काल पद दिनु त्यही सहयायात्री ठोक्ने र जनता भुलाएर मत बटुली शासन चलाउने नीति हो ।
माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीले पनि यही नीति अन्तर्गत नै कांग्रेससँग सहकार्य गरेर अघि बढेका छन् । हुन त ओलीको संविधानविरोधी कदमको विरोध गरेर सरकार ढाले, कांग्रेस नेतृत्वमा सरकार बनाएका छन्, ओली प्रवृत्तिलाई रोक्न सहयात्री दलहरुबीच सहकार्य गर्नैपथ्र्यो, गरे ।
त्यसलाई पालनै गर्ने हो भने माओवादी केन्द्रले कतिपय पालिकामा एमालेसँगै तालमेल किन गर्ने त ? ओली माओवादी नीतिका विरोधी हुन्, एमालेलाई लिबरल कम्युनिष्ट पार्टी बनाउन खोजेका हुन् भने माओवादीका पूर्वलडाकू किन चाहियो ? माओवादी र एसका कुनै पनि नेता एमालेमा आए तत्कालै एममेदवार र पद दिनुपर्ने बाध्यता किन आयो ? कम्युनिष्ट नेता छाडेर राप्रपा नेपालसँग सहकार्य गर्नु कुन कम्युनिष्ट सिद्धान्तभित्र पर्छ ।
कांग्रेसले चाहेको भए प्रचण्ड र माधव नेपाल सिध्याउने शर्तमा केपी ओलीले कांग्रेससँग पनि गठबन्धन गरेर अघि बढ्थे । यसमा कुनै शंका छैन । अझ प्रदेश र संघको निर्वाचनमा कस्तो अवस्था देखिने हो ? भन्न सकिने अवस्था छैन । जनता सधैं निरिह बनिरहने होलान् कि यतातिर सोच्लान् ?
भेषराज पोखरेल
नेपालबहस डटकमका नियमित स्तम्भकार भेष राज पोखरेल वरिष्ठ पत्रकार हुन् । विगत २५ वर्षदेखि अर्थ राजनीतिक धारमा कलम चलाउँदै आएका पोखरेलले कान्तिपुर दैनिकमा २० वर्ष भन्दा बढी समय भाषा सम्पादकका रुपमा काम गरेका छन् । स्वतन्त्र लेखकका रुपमा समेत विभिन्न दैनिक पत्रपत्रिकाहरुमा लेखहरू लेख्दै आएका पोखरेलले दुई वर्ष नेपाल तारा डटकमको सम्पादकको रुपमा काम गरेको अनुभव पनि छ ।
लेखकबाट थपनेपाल भाषा पत्रकारिताको सय वर्ष र मुलुकको मातृभाषा
असार ३, २०८१ सोमबार
कम्युनिष्ट नेताहरू समाजवादका सम्भावना जति सबै नष्ट गरिदिने बाटोमा लागेका हुन् ?
असार १, २०८१ शनिबार
अझै घट्न सकेन उच्च मातृ मृत्युदर
जेठ ३१, २०८१ बिहिबार
त्रिपाठीको कुलपूजामा प्राज्ञ डा. जगमान गुरुङ प्रमुख अतिथि
विनोद त्रिपाठी
असार २, २०८१ आइतबार
नेपालको हारले फ्यानका आँखामा आँसु, टुट्यो सुपर–८ को सपना !
नेपालबहस संवाददाता
असार १, २०८१ शनिबार
सन्दीपको सय विकेट, शतक पूरा गर्ने दोस्रो बलरको कीर्तिमान
असार ३, २०८१ सोमबार
दार्जिलिङ रेल दुर्घटना : मृत्यु हुनेको संख्या १५ पुग्यो
असार ३, २०८१ सोमबार
टीम इन्डियाले सुपर-८ खेलमा कुन कुन टिमसँग भिड्दैछ ?
असार ३, २०८१ सोमबार
मनसुन देशभर फैलन अझै साता दिन लाग्ने !
असार ३, २०८१ सोमबार
सशस्त्र प्रहरीमा दुई डीआईजीलाई स्पष्टीकरण !
असार ३, २०८१ सोमबार
यसवर्षको मनसुनबाट कोशीमा एक लाखभन्दा बढी घरधुरी प्रभावित हुने आकलन
असार ३, २०८१ सोमबार
काठमाडौंमा ‘कनेक्टिङ कर्णाली’ सम्पन्न
असार ३, २०८१ सोमबार
लहानका बस्तीमा डकैतीको अफवाह नफैलाउन र भ्रममा नपर्न प्रहरीको आग्रह
असार ३, २०८१ सोमबार
राष्ट्रपति पौडेल र जर्मनीका समकक्षी स्टाइनमायरबीच भेटवार्ता
असार ३, २०८१ सोमबार