काठमाडौं-१ मा कांग्रेसको मत तीनतिर विभाजित, प्रकाशमानलाई आफ्नै भोट बचाउन कठिन

११ कात्तिक, काठमाडौं । आगामी मंसिर ४ गते हुनगइरहेको प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनको सरगर्मी देशभर बढीरहेका बेला संघीय राजधानीसमेत रहेको काठमाडौं क्षेत्र न. १ को चुनावी माहोल फरक ढंगले विकसित भइरहेको छ । यस क्षेत्रमा बलियो मानिएका सत्ता गठबन्धनका तर्फबाट कांग्रेस उम्मेदवार प्रकाशमान सिंहलाई आफ्नै मत जोगाएर राख्नसमेत मुस्किल हुँदै गइरहेको छ ।

यो क्षेत्रमा स्थानीय तहको मतलाई आधार मान्दा सत्ता गठबन्धनको मत विपक्षी एमालेभन्दा धेरै अगाडी छ । कांग्रेसको एकल मत मात्रै पनि एमालेभन्दा यो निर्वाचन क्षेत्रमा बढी छ । त्यसमा नेकपा माओवादी र नेकपा एकीकृत समाजवादीको जोड्दा १५ सय हाराहारीमा प्रकाशमान सिंहको मत बढी देखिन्छ । तर, उनको यो मत तीनतिर विभाजित हुने देखिएको छ ।

सिंहसँगको प्रतिस्पर्धामा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका वरिष्ठ उपाध्यक्ष रवीन्द्र मिश्र, नेकपा एमालेका युवा नेता किरण पौडेल, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीबाट पुकार बम, नेपाल सुशासन पार्टीका अध्यक्ष रमेश खरेललगायत छन् । सिंहको पक्षमा देखिएको राप्रपाका मिश्र, स्वतनत्रका बम र सुशासनका उम्मेदवार खरेलले काट्ने प्रवल सम्भाववना देखिएको छ । स्थानीयहरुका अनुसार मिश्रले भन्दा बम र खरेलले सिंहको बढी म प्रभावित बनाउने छन् ।

यी तीन उम्मेदवारले सिंहको पक्षमा रहेका भनिएका मत मध्ये १५ सयदेखि २ हाजार मात्रै काटिए पनि उनलाई चुनाव जित्न मुस्किल पर्ने कांग्रेसकै कार्यकताहरु बताउँछन् । यता, स्थानीय कांग्रेसका केही कार्यकर्ता र मतदातासमेत सिंहबाट असन्तुष्ट छन् । उनलाई विगतदेखि नै समर्थन नगर्ने एकथरी कार्यकर्ताहरु अझै पनि विपक्षमै देखिएका छन् ।

सानो भूगोल भएपनि ठूलो संख्यामा मतदाता यो क्षेत्र रहेका छन् । काठमाडौं महानगरपालिकाका वडा नम्बर १०, ११, २९ र ३१ वडा यस क्षेत्रमा पर्छन् । जिल्ला निर्वाचन कार्यालयका अनुसार यो क्षेत्रमा ४५ हजार १८ जना मतादाता छन् । २०७४ सालको तुलानामा यहाँ २ हजार ५ सय ८८ जना नयाँ मतदाता थपिएका छन् । नयाँ मतदाताले नयाँ अनुहार रोज्ने सम्भावना धेरै देखिएको छ ।

काठमाडौं १ मा २०५१ देखि निरन्तर चुनाव लड्दै आएका कांग्रेस नेता सिंह पुनः उम्मेदवार भएर आएका छन् । उनले यो क्षेत्रबाट २०५१, ०६४, ०७० र ०७४ मा निर्वाचन जितेका छन् । चार दशकदेखि राजनीतिमा सक्रिय सिंह पटक–पटक मन्त्रीसमेत भएका छन् । सिंहसँगको प्रतिस्पर्धामा धेरै उम्मेदवार रहेपनि अहिले चर्चा भने मिश्र, पौडेल, बम र खरेललको मात्र बढी छ ।

गत वैशाखमा भएको स्थानीय तह निर्वाचनमा वडाध्यक्षहरुले प्राप्त मत परिणाम हेर्दा यो क्षेत्रमा कांग्रेस अगाडि छ । पार्टीगत वडाध्यक्षहरुले पाएको मतमा कांग्रेसले ९ हजार ८ सय ९५, एमालेले ९ हजार ५ सय ४१, माओवादी केन्द्रको ११ सय ५९, राप्रपा नेपालको ११ सय ४९ र विवेकशील साझाको २ सय ७३ मत छ । चार वडामध्ये १०, ११ र २९ मा कांग्रेस र ३१ नम्बर वडामा एमालेले बढी मत ल्याएको छ ।

त्यसमा पनि वडा नम्बर १० मा कांग्रेसले ३ हजार ४ सय २८ मत प्राप्त गर्दा एमालेले १ हजार ९ सय ५३ पाएको छ । एमाले प्रभाव देखिएको वडा नम्बर ३१ मा सो पार्टीले ४ हजार ७ सय ६७ मत र कांग्रेसले २९ सय ९१ मत प्राप्त गरेको थियो । कांग्रेस र माओवादी केन्द्रको गठबन्धन भएकाले स्थानीय तह चुनावमा प्राप्त मतलाई जोड्दा ११ हजार ५४ हुन्छ । सिंहले यही क्षेत्रबाट २०७४ सालमा १० हजार ९ सय ३६ मत (३९.५१ प्रतिशत) ल्याएर प्रतिनिधिसभा विजय हासिल गरेका थिए ।

काठमाडौं कांग्रेसको राजनीतिमा पकड बनाएका सिंह उपप्राधनमन्त्री एवं स्थानीय विकासमन्त्रीसमेत भएका थिए । गत आम निर्वाचनमा काठमाडौंमा १ बाट उम्मेदवारी दिएका २२ मध्ये ३ जनाबाहेक सबैको जमानत जफत भएको थियो । उनीहरुले एक प्रतिशत पनि प्राप्त गरेका थिएनन् । सिंहले यसपटक ‘राजनीतिलाई निकास र क्षेत्रमा विकास’ भन्ने नारा अगाडी सारेका छन् । उनले आफुलाई आगामी प्रधानमन्त्रीको उम्मेदवार हुन सक्ने आश्वासन पनि मतदातालाई दिएका छन् ।

२०७४ को निर्वाचनमा सिंहका प्रतिस्पर्धी रवीन्द्र मिश्र पनि दोस्रो पटक यही क्षेत्रमा चुनाव लड्दैछन् । विवेकशील साझा पार्टीबाट उम्मेदवार बनेका मिश्रले उक्त निर्वाचनमा १० हजार १ सय १८ मत ल्याएका थिए । अहिले मिश्र राप्रपाबाट चुनावी मैदानमा छन् । एमालेले यो क्षेत्रबाट किरण पौडेललाई मैदानमा उतारेको छ । युवा राजनीतिबाट उदाएका पौडेल एमालेको भ्रातृ संगठन युवा संघ नेपालका अध्यक्ष हुन् । उनले समृद्धि र सुशासन, युवा नेतृत्वको नारा अघि सारेका छन् ।

यस्तै वैकल्पिक राजनीतिबाट उदाएका युवा नेता पुकार बम पनि यस क्षेत्रबाटै प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । उनी रवि लामिछाने नेतृत्वको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीबाट उमेदवार बनेका हुन् । पुकारले संविधानको व्यवस्थाअनुसार कार्यान्वयन नभएका नागरिकको जनजीविकाको परिवर्तनका लागि आफ्नो उम्मेदवारी भएको बताएका छन् । उनले सक्षम, अनुभवी पुस्ता संसद्भित्र आउनुपर्ने, एउटै व्यक्तिले सिंहदरबारभित्र पहुँच र पद होल्ड गर्ने कार्य बन्द हुनुपर्नेजस्ता एजेन्डा अघि सारेका छन् ।

यही क्षेत्रमा नेपाल प्रहरीका पूर्वडीआईजी रमेश खरेल पनि उम्मेदवार बनेका छन् । उनी नेपाल सुशासन पार्टी खोलेर राजनीतिक गतिविधिमा होमिएका हुन् । प्रहरी सेवाबाट राजानीमा दिएर राजनीति अँगालेका खरेलले मुलुकभित्रको विकृतिको अन्त्य गर्दै सुशासन कायम गर्न उम्मेदवारी दिएको उल्लेख गरेका छन् । खेरलले यो क्षेत्रबाट प्रतिस्पर्धाकै रुपमा मत ल्याउने आंकलन गरिएको छ ।