गुल्मी-१ मा आलोचनाविहीन प्रतिस्पर्धा: न भण्डारीको अरोप छ, न ज्ञवालीको !

१९ कात्तिक, बुटवल ।  प्रतिनिधिसभाका १६५ निर्वाचन क्षेत्रमध्ये गुल्मी १ मात्रै यस्तो क्षेत्र हुनसक्छ, जहा प्रतिद्वुन्द्वी छ तर, आलोचना छैन् । यो क्षेत्रमा केन्द्रिय राजनीतिमा प्रभाव पार्ने दुई उम्मेदवार चुनावी प्रतिस्पर्धामा छन् । तर, उनीहरु एकअर्काको आलोचनामाभन्दा आफुले गर्ने कामका विषय मात्रै मतदाता मााझ राखिरहेका छन् ।

यो प्रतिस्पर्धा उनीहरुका लागि नयाँ होइन । एकले अर्कोलाई राजनीतिमा सम्मान दिएर नै उनीहरु हार रजितको लडाइ लडिरहेका छन् । योसहित गुल्मी जिल्लामा यी दुई उमेदवार अहिलेसम्म चार पटकसम्म विपक्षीको रूपमा चुनावी मैदानमा छन् । गुल्मीको क्षेत्र नं. १ मा नेकपा एमालेका उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवाली र नेपाली कांग्रेसका नेता चन्द्र भण्डारी चौथोपटक चुनावी मैदानमा उत्रिएर आफ्नो जित सुनिश्चित गर्न लागि परेका छन् ।

राम्रो भाषणकलाका पारखी यी नेता पार्टीमा मात्र होइन जनस्तरका आम मतदातासँग परिचित छन् । ज्ञवाली नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली निकट रहेका कारण पार्टीले गर्ने मुख्य निर्णयमा उनको पनि सहभागीता रहन्छ । यस्तै भण्डारी पनि नेपाली कांग्रेसको संस्थापनइतर समूहको दोस्रो वरीयताका चर्चित र इमान्दार नेताको रुपमा परिचित छन् ।

संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापनापछि भएका निर्वाचनमा तीन पटक ज्ञवालीले जितेका छन् भने एक पटकको निर्वाचन भण्डारीले जितेका छन् । २०६४ र ०७४ को निर्वाचनमा ज्ञवालीले जितेका थिए । २०६४ यता उनीहरूबीच प्रतिस्पर्धा हुँदै आएको छ । दुईजनाको प्रतिस्पर्धामा २०७० मा भएको संविधानसभाको दोस्रो निर्वाचनमा भने भण्डारीले बाजी मारेका थिए । १५ वर्षदेखि दुई नेताबीच चुनावी प्रतिस्पर्धा हुँदै आएपनि उनीहरुबीच अहिलेसम्म नराम्रो भएको छैन् ।

लामो समय प्रतिस्पर्धामा रहेका यी नेताहरू एकले अर्कोलाई धेरै आलोचना पनि गर्दैनन् । अनावश्यक आरोप पनि धेरै लगाउँदैनन् । चुनाव जित्दा एकले अर्कालाई सम्मान गर्ने शैली दुवैले अपनाएका छन् । २०७० मा भण्डारी निर्वाचित हुँदा ज्ञवालीले खादा ओढाएर सम्मान गरेका थिए भने २०७४ मा भण्डारीले ज्ञवालीलाई खादा ओढाएर सफल कार्यकालका लागि शुभकामना दिएका थिए । अहिले पनि उनीहरुको सम्बन्ध उस्तै छ ।

भण्डारी यसपटक सत्ता गठबन्धनको साझा उमेदवार बनेका छन् । तर, एमालेको संगठन बलियो भएकाले दुई नेताबिच हारजितको बलियो प्रतिस्पर्धा हुने प्रस्ट देखिएको छ । २०७४ को निर्वाचनमा ज्ञवाली ७ हजारभन्दा बढी मतले विजयी भएका थिए । ज्ञवालीले ३७ हजार ८१४ मत प्राप्त गर्दा भण्डारीले ३० हजार २५६ मत पाएका थिए ।

अहिले कांग्रेस नेतृत्वको गठबन्धनमा नेकपा माओवादी केन्द्र, एमालेबाट टुक्रिएको नेकपा एकीकृत समाजवादी, राष्ट्रिय जनमोर्चासमेत सामेल छन् । ती दलको मत भण्डारीलाई जाँदा चुनावी गणित भण्डारीको पक्षमा रहेको उनी पक्षको आंकलन छ । सांसद तथा मन्त्री हुँदा जिल्लाका लागि ज्ञवालीले गरेका विकासे अभियान उनका लागि बलियो आधार भएको एमाले नेताहरूको तर्क छ ।

स्थानीय तह निर्वाचनमा वडाध्यक्षहरूले प्राप्त गरेको मतका आधारमा गुल्मी–१ मा एमाले बलियो देखिन्छ । तर, गठबन्धनको मत एकै ठाउँमा जोड्दा ज्ञवालीलाई विरासत कायम राख्न चुनौती छ । एमालेले ३५ हजार ७०१ मत प्राप्त गर्दा कांग्रेसले ३१ हजार २९४ मत पाएको थियो । माओवादीले ४ हजार ९७० मत ल्याउँदा राष्ट्रिय जनमोर्चाले १ हजार ६०० र नेकपा एसले ४९७ मत प्राप्त गरेको थियो । सत्ता गठबन्धनको मत यो क्षेत्रमा ३८ हजार ३६१ छ, जुन एमालेको भन्दा २ हजार ६६० बढी हो । कांग्रेस नेताहरू यो तथ्यांकलाई केलाउँदै ज्ञवालीलाई पुनः सदन छिर्न नदिने रणनीतिमा छन् ।

स्थानीय तह निर्वाचनमा ज्ञवालीको आधार क्षेत्र मानिने रुरु गाउँपालिकामा गठबन्धनको सहयोगमा माओवादीले चुनाव जितेको, १२ स्थानीय तहमध्ये मध्ये तीनवटामा खुम्चिएको कारण ज्ञवालीलाई रोक्न सकिने तर्क कांग्रेस नेताहरूको तर्क छ । तर, एमाले नेताहरू भने आफ्नो पार्टीको बलियो संगठन नै जितको आधार भएको बताउँदै आएका छन् ।