असक्षम नेतृत्वलाई मियो बिनाको दाई चलाउन कहिलेसम्म छुट ?
यज्ञप्रसाद भट्टराई
कात्तिक २४, २०७९ बिहिबार २१:४९:५३
देशमा प्रजातन्त्रको पुनस्र्थापना पश्चात आम नागरिकले जुन प्रकारको देश बिकासको अभिलाशा राखेका थिए त्यो अहिलेका नेतृत्वकर्ताहरुबाट सम्भव भएन् । नभएका होइनन् तर, थोरै भए । अपक्षेत्र अनुसार धेरै हुन सकेनन् । त्यसका बिबिध पाटाहरु विद्यमान छन् । राजनीतिक अस्थिरतालाई कारण बनाइयो स्थिर राजनीतिक व्यवस्थाका लागि शासकसँग लडाई भए र जनताले जिते पनि । तर, जनताबाट चुनिएर शासक बनेकाहरुबाट देशको अवस्थामा आमूल परिवर्तन हुन सकेन् ।
३० वर्ष पञ्चायत र १० बर्ष जनयुद्धले देशको विकास अवरुद्ध गर्यो । पञ्चायतमा केही भएको थिए । ति पनि १० वर्षको जनयुद्धले ध्वस्त बनायो । अहिले हामी संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा छौँ । शासन सत्ता जनताले चुनेर पठाएकाहरुकै हातमा छ । तरपनि अझै केही हुन्छ र केही गर्छन् भन्ने विश्वास जनतालाई छैन् । जनताले चुनेकाहरु असक्षम सावित भइरहँदा अब आउने पनि जनताबाटै चूनिएर हो । पुरानामाभन्दा नयाँमा केही जोस र जाँगर छकि भन्ने आसले आगामी निर्वाचनमा पुरानालाई विस्थापित र नयाँलाई स्थापितका नारा पनि लागिरहेका छन् ।
विगतमा के भए र के भएन भन्नकुरा अनुसन्धान पनि हुँदै जाला । यतिबेला ३० औँ बर्षसम्म सञ्चालनमा आएको व्यवस्था र नेतृत्वबाट जनताले उन्नतिभन्दा अवउन्नति नै बढी पाएको महशुस गरिरहेका छन् । देशमा थाम्नै नसक्ने गरी बैदेशिक ऋण बढेर जाँदा बिकासको दर भने द्धट्दो क्रममा छ । जनता झनझन गरिव र नेता झनझन धनि हुँदै गएका छन् । आम नागरिकको हैसियतले र एक स्वतन्त्र दृष्टिकोणबाट हेर्दा राजनीतिक दलमा रहेका स्वार्थ केन्द्रित ब्यक्तिहरुको बर्चस्व र हालिमुहाली यसरी नै निरन्तर कायम रहेमा मुलुकले सोचे जति बिकास र परिवर्तन गर्न सक्ने देखिदैन् ।
देश बिकासको अभियानमा हातमा हात मिलाएर बाहिर निस्किएका जनतालाई बन्दुकको नाल देखाएर दशौं बर्षसम्म यीनै दलहरुले घरबाहिर निस्कनै दिएनन् । जनताको प्रजातन्त्रप्रति पलाउँदै गएको कलिलो आस्था , विश्वास र भरोशा माथि सधैं प्रहार गरिरहे । जनताको बिकासप्रतिको आत्मविश्वासमा प्रहार गरे । सदियौं देखि मानिदै आएको धर्म सस्कार र बिधिमा प्रहार गरे । आफै गरे या कसैको बहकाउमा गरे । निशुल्क गरे या डलरको लोभमा गरे । यो पनि समय आए पछि आफै बक्तै जान्छन् । अलि सुरा नेपालीले यस धर्तिमा जन्म लिए भने त्यसदिन आफै सबै कुरा पत्ता लाग्नसक्छ ।
प्रजातन्त्र पछिको केहि बर्ष दलका नेतालाई आफ्ना आफन्तहरुलाई सेटिड्ड मिलाउन र दलमा आफ्नो गुटलाई दर्बिलो बनाउनमै बित्यो । राजनैतिक दलमा जनताप्रतिका जिम्मेबारी र जनताले दिएको बिश्वासको मतलाई सिंहदरबार र बालुवाटार छिर्ने बित्तिकै भुलिदिए । राजनैतिक दलहरुले आफ्नो कमजोरी जति सबै लगेर नेपालको राजसंस्थामा थुपारेका छन् । देशमा राजसंस्था रहेको र यसले देशको सर्वस्व सबै आफैं स्वाहा पारिरहेको हुनाले राजनैतिक दलहरुले चाहेर पनि बिकास गर्न सकेनौँ भन्ने एउटा तर्क छ । तर, उनीहरुले भनेजस्तै बिकासको तगारोका रुपमा रहेको राजसंस्था फालेपछि देशलाई पाँच बर्षमा सिंगापुर बनाउने भन्ने आश्वासन सतप्रतिसत गलतदेखियो ।
जनताले बिकासका लागि आन्दोलनमा सहभागिता जनाए नेताले काठमाडौँमा गगनचुम्बी महल ठड्याए । शहीदहरुले गरिवीको अन्त्यका लागि आप्mनो जीवनको बलिदानी दिए । नेताले सुन्न र देख्नै नसकिने गरी भ्रष्टाचारका महाभारत मच्चाए । राजाले देशमा बिकासको बाधक म नै रहेछु भन्ने मेरा नागरिकलाई लागेको छ भने म आप्mनो राजगद्दी नै त्यागिदिन्छु भने त्यागिदिए । राजनैतिक दलले झनै ठूला महाराजाहरुको स्थापना र पुनृस्थापना गरें । नेताको गुलामी गरेर पदमा पुग्न नपाई सलामी खानुपर्ने अवस्थामा देखिएका नेताहरुले आफु निकट दल र राजनैतिक बिचारलाई मात्र हैन जनताले हजारौको बलिदानीबाट प्राप्त भएको ब्यवस्थाको नै खिल्ली उडाए ।
देश न त जापान जस्तो बन्यो न त स्विजरल्याण्ड जस्तो नै बनाए । बनाए त केवल छोरीलाई मेयर र बुहारीलाई मन्त्रि । भान्जा भान्जीलाई मन्त्रि बनाउने परम्पराको शुरुवात त प्रजातन्त्रको शुरुवातसँगै शुभारम्भ भएकै थियो । गणतन्त्रमा यसले आएर मज्जाले फस्टाउने मौका पायो । मलजल गरेपछि बाली फस्टाउन बेरै लागेन । समाबेशिताका नाममा लोकलाजको समेत कुनै डर लाज र घिन नमानी आफ्ना श्रीमति, साला, साली, भान्जा, भानजी, ससुरा, सासु, मितसासु, लगायत राजनितिसँग छेउटुप्पै नजोडिएका सम्मलाई दलहरुले राजनैतिक नियुक्तिमा समाबेश गराएर जग हसाँए ।
जनताले देशलाई लालुप्रसाद यादवको बिहारबाट नितिश कुमारको बिहार जत्तिको पनि बनाएको देख्न पाएनन् । नेताहरुले जनताको चौतर्फि बिकासका बिषयमा कहिल्यै पनि ध्यानै लाएनन् । सत्तामा पुगे पछि यता हेरे पनि पैसा उता हेरे पनि पैसा यि भ्रष्टका नाईकेहरुलाई पैसा सम्याउनै सारो भो । भएको पैसा लुकाउनै गाह्रो भो । जति बढी हसुर्दै गए उति नै बढी चाहिने भो । ०४६ सालमा शुरुभएको मेलम्चीको पानी अझै आएको छैन् । फोरजीको दुर्गन्ध सेलाउन नपाउँदै स्वास्थ्य उपकरण खरिद प्रकरण मच्चियो । प्रधानमन्त्रीलाइसमेत थाहै नदिई यत्रो औषधि उपकरण खरिद काण्ड भयो । के त्यसोभए अब देशमा जे जति सेटिड्ड र भ्रष्टाचारहरु हुनछन् त्यसमा मलाई थाहा भएन है भनेर प्रधानमन्त्री जति पन्छिने ?। नैतिक जिम्मेवारी नलिने ?।
राजनीतिक दलहरुको आलोपालो नेतृत्वबाट अब देशले कुनै जादुमय परिवर्तनको छलाङ मार्न सक्दैन भन्ने कुरामा अब नेपालीहरु विश्वस्त भइसके । रिट्ठाको बिरुवालाई मलजल गरेर हुर्काए पनि त्यसमा कागीत फलाउन सक्ने कुरा सम्भव पनि भएन् । अहिलेको नेतृत्वलाई जति गालि गरे पनि यसको भ्रष्ट र जनताप्रतिको कालो ब्यबहार कहिल्यै गएन् । बिरामी नेतृत्व पाल्दा पाल्दै देशको ढुकुटी सुक्यो । देशमा बहुदलीय ब्यवस्था आएपछिका दशकौं बर्ष नेतालाई औषधी गर्दैमा बित्यो । कसैका पानी झिक्ने त कसैका दाना झिक्ने हैरानीबाट अब देशले बिश्राम लिनु पर्छ । योग्य सक्षम र युवा पिढीलाई अब देशको नेतृत्व दिनु पर्छ । लौरो टेकेर लडाई जित्ने हाँस्यास्पद राजनैतिक ब्यवहारबाट अब देशलाई मुक्त गराउनु पर्छ ।
यज्ञप्रसाद भट्टराई
यज्ञप्रसाद भट्टराई पूर्वको झापामा रहेर राजनीतिक, सामाजिक अभियानमा क्रियाशील छन् । सहकारी आन्दोलनमा समेत सरिक रहेका भट्टराईले पछिल्लो समय नेपालबहस डटकममा आबद्ध रहेर लेखन तथा पत्रकारिता गरिरहेका छन् ।
लेखकबाट थपवाणिज्य क्षेत्रका समस्या र सरकारको पहल
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
छैटौँ एशियाली जनसङ्ख्या सम्मेलनः जनसङ्ख्या र विकासका सवाल
मंसिर ९, २०८१ आइतबार
बीआरआई कसरी स्वीकार्ने ?
मंसिर ८, २०८१ शनिबार
सेनालाई काम नलाग्ने केटु सिरिजका हतियार किनाउन ठेकेदार कार्कीको चलखेल
नेपालबहस संवाददाता
मंसिर ८, २०८१ शनिबार
ओलीले बोलाएको बैठकमा देउवा र बाबुराम भट्टराई अनुपस्थित
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
कोशीका पूर्वमन्त्री अधिकारीमाथि मानव बेचबिखनको कारवाही नहुने, ११ जनाविरूद्ध मुद्दा दर्ता
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
बंगलादेशमा हिन्दू समुदायका नेता ब्रह्मचारी पक्राउ
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
कांग्रेस–एमालेको सत्ता गठबन्धन अर्को निर्वाचनसम्म हुनेछ : नेता डा महत
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
राष्ट्रिय प्राकृतिक स्रोत तथा वित्त आयोगको छैटौँ वार्षिक प्रतिवेदन पेस
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
जापान सरकारको सहयोगमा छात्रावास भवन निर्माण
मंसिर १०, २०८१ सोमबार
कानुन बनाएर मात्रै लैङ्गिकहिंसा न्यूनीकरण हुँदैन: मन्त्री सुडी
मंसिर १०, २०८१ सोमबार