नयाँ शक्तिको आह्वान, पुरानाको भरोसाः दलहरुले जनताको सन्देशलाई मानेर अगाडि जालान् ?

मंसिर ४ मा भएको निर्वाचनको मत परिणाम अन्तिम तिर पुगेको छ । अहिलेसम्मको मत परिणाम अनुसार आमजनताले ठूला दललाई सुध्रने मौका दिँदै परिवर्तन भने आवश्यक छ भन्ने सन्देश दिएका छन् । गणना भएका मतको आधारमा लामो समयदेखि सरकार चलाएका र सत्ताको वरिपरि नै रहिरहेका कांग्रेस र एमालेलाई नै अझै विश्वास गरेर मत दिएका छन् । यी दलका प्रभावशाली नेताहरुलाई भने हराइदिएका छन् ।

माओवादी, जनता समाजवादी पार्टी, एकीकृत समाजवादी र राष्ट्रिय जनता पार्टीलाई सिद्धान्तमा स्पष्ट बन, प्रतिबद्धता र भाषण गरे अनुसार काम गर, राम्रा नभएर आफ्ना मान्छे मात्रै छान्याैं तथा मात्र सरकारमा जान कहिले कता कहिले कता गर्यौ भने तिमीहरुको भविष्य सुनिश्चित छैन भन्ने स्पष्ट सन्देश दिएको देखियो । नयाँ रुपमा उदाएका अन्य दलमध्ये रवि लामिछानेको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीलाई आफ्नो सिद्धान्त स्पष्ट गरेर अगाडि बढ, के हो तिम्रो सिद्धान्त ? भन्दै नयाँ अवसर दिएका छन् । त्यस्तै राप्रपा, जनमत पार्टी तथा नागरिक उन्मुक्ति पार्टीहरुलाई पनि राजनीतिमा आउने औचित्यता पुष्टि गर्न मौका दिएका छन् ।

निर्वाचनको अन्तिम मत परिणामका लागि अब धेरै दिन कुर्नु पर्ने छैन तर कांग्रेस ठूलो पार्टी बन्ने देखिएको छ भने एमाले दोस्रो तर बलियो अवस्थामै रहने लक्षण देखिएको छ । एमालेका विशेष रुपमा प्रभावशाली मानिएका नेताहरु भने प्रतिस्पर्धामा जित निकाल्न सकेनन् । एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले भनेजस्तै जनताले एमालेलाई भारी बहुमतका साथ सिंहदरबार छिरेको हेर्न चाहेको देखिएन । नेकपा तथा एमाले सरकारका प्रभावशाली मन्त्रीहरुलाई जनताले भरोसा गरेनन् ।

जनताले ओलीले भनिरहेका समृद्धि र सुख सरकार बनाएर होस् वा प्रतिपक्षमा रहेर होस् पूरा गरी देखाऊ, भाषणले केही हुन्न, काम गर्नैपर्छ भन्ने उत्तर दिएका छन् । संविधानको भावना अनुसार चल्नुपर्ने सन्देश पनि उनलाई दिएका छन् । भ्रष्टाचार आफ्नो पार्टीका कसैले पनि गर्दैन त भन्यो तर प्रभावशाली नेताहरुको साँठगाँठ दलाल पुँजीपतिहरुसँग रह्यो नि, त्यस्तो नमिल्दो गफ हामीलाई चाहिँदैन भन्ने सन्देश प्रभावशाली नेताहरुलाई मत नदिएर स्पष्ट सन्देश दिएका छन् ।

जनताले कांग्रेसलाई यो पटक युवा जोश अनुसार अगाडि बढ्न अवसर दिएको देखिएको छ । गगन थापा, विश्वप्रकाश शर्मा, प्रदीप पौडेल जस्ता नेताहरुको साथमा परिवर्तनका काम गर्न जनताले आफ्नो मत जाहेर गरेका छन् । यो अवसरमा पनि जनताले देखिने गरी काम गर्न नसके भविष्यमा गम्भीर क्षति व्यहोर्नुपर्नेछ भन्ने स्पष्ट सन्देश दिएका छन् । यो मत सत्तामा दलालीकरणको विरुद्ध हो भने राष्ट्रिय चासोका विषयमा भाषणबाजी नभएर गम्भीर भई समाधान गर भन्ने विशेष सन्देश पनि हो ।

कांग्रेसले अब कसैको सहारा खोजेर होइन आफ्नो सिद्धान्त, क्षमता र कार्यव्यवहारका साथ दिगो परिवर्तन ल्याउनुपर्ने जनताको चाहना देखिएको छ । यस्ता उच्चशिक्षा हासिल गरेका युवा शक्तिको उपयोग गरेर देशलाई विश्व परिस्थिति अनुसार अघि बढाउन स्पष्ट दीर्घकालीन योजना तयार गर्ने र त्यसै अनुसार लागू गरेर अघि बढ्ने अवसर जनताले प्रदान गरेका छन् । प्राविधिक कारणले कांग्रेसले सरकार बनाउन सकेन भने पनि यो दिशामा निरन्तर काम गर्न जनताले आफ्नो मतद्वारा आग्रह गरेका छन् । सरकारका लागि जस्तो पनि सम्झौता नगर भन्ने सन्देश पनि यो मतले देखाउँछ ।

अहिलेको निर्वाचनको प्रारम्भिक मत परिणामले ठूला दलहरु अझै पनि चुके भने रवि लामिछानेको दल राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी भविष्यमा दह्रो विकल्प हुन सक्छ है भन्ने देखाएको छ । अहिलेको जनमतले पविर्तनको चाहनालाई दर्शाएको हो । स्पष्ट सिद्धान्त, कार्यदिशा बनाउने र त्यसलाई जनअनुमोदित गराउने तथा कार्यान्वयनमा लैजान निरन्तर लागिरहन सो दलका नेताहरु निरन्तर लाग्ने बाटो हो यो । यसका लागि सो दलका नेताहरुले धेरै ठूलो काम गर्नु पर्नेछ । यतातिर नलागेर केही आक्रोश, केही गफ, केही विरोध र कल्पनाशील योजनामा मात्रै रमाए भने यो दल नै पानीको फोका पनि बन्न सक्छ ।

अहिलेको जनमतले तराई मधेशलाई पनि हल्लाएको छ । परम्परागत रुपमा मधेशको हितलाई प्राथमिकतामा राखेर अघि बढेका भनिएका जनता समाजवादी पार्टी र लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीका नेताहरुलाई सिके राउतको जनमत र रेशम चौधरीको नागरिक उन्मुक्ति पार्टीले चुनौती दिए । पहिलेको अवस्थाबाट खुम्चाइदिए, मख्य नेताहरुलाई नै हराइदिए । जनताले जसपा र राजपाका नेताहरुको सरकारमा जाने तथा आफन्तलाई मात्रै च्याप्ने र उही दलालीकरणलाई आफ्नो अभीष्ट बनाउने, मधेशका मुद्दालाई अमूर्त अवस्थामै राख्ने नीतिलाई राम्रो मानेनन् । जनताले स्पष्ट रुपमा लोकतान्त्रिक व्यवहार खोजे भने विकास र जनहितका काम खोजेको देखियो । त्यसैमा पनि सुध्रने मौका भने दिएकै देखिएको छ ।

त्यस्तै राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीलाई जनताले भरपर्दो वैकल्पिक दल बन्छ भन्ने भरोसा गरेको देखिएन । राप्रपा अध्यक्ष राजेन्द्र लिंगदेनको ऊर्जाशील अभियानलाई केही रुपमा हेर्न चाहेको भने अवश्य देखियो । २०७० को संविधानसभामा राप्रपा नेपालको उठान र तत्कालै भएको बैठानलाई पनि जनताले ख्याल गरेको देखिन्छ ।

कांग्रेस एमाले, माओवादी, एकीकृत समाजवादी, जसपा र राजपा जस्ता दलहरु संघीयतामा अडिग देखिए पनि अधिकांश स्वतन्त्र र अन्य दलहरु संघीयता खारेज गर्नुपर्छ भन्दै मत मागिरहे पनि जनताले त्यसलाई पूर्णरुपमा अनुमोदन गरेनन् । परिवर्तनको चाहना राखेर केही दल र स्वतन्त्रलाई अगाडि ल्याए पनि उनीहरुको त्यो मत विकास र परिवर्तनको पक्षमा देखियो न कि संघीयताको विरुद्धमा । अनेकौं व्यक्तिहरुले सामाजिक सञ्जालमा संघीयताविरोधी विचारहरु छरपष्ट पारे पनि त्यो जनअनुमोदन भएन । जनताले युवा खोजे, विकास खोजे, भ्रष्टाचारविरोधी शक्तिको खोजी गरे तर अहिलेको राजनीतिक प्रक्रिया बदल्न चाहेको देखिएन ।

तसर्थ अब आउने नेतृत्वले गम्भीर भएर संघ, प्रदेश तथा स्थानीय तहलाई अझ बलियो बनाउँदै लैजानुपर्ने देखिन्छ । अहिले जनताले संविधानको भावना अनुसार चल्न स्पष्ट सन्देश दिएका छन् । उनीहरुले राजनीतिमा भएको दलालीकरण, भ्रष्टाचारको संस्थागत गर्न खोज्ने प्रवृत्ति, अदूरदर्शी नेतृत्व बदल्न चाहेको देखिएको छ । यो जनताको गम्भीर सन्देश हो । यसलाई दलहरुले बेवास्ता गरे उनीहरुको अस्तित्व नै खतरामा पर्ने स्पष्ट सन्देश जनताले दिएका छन् ।