गृहनगर इलामबाट हारेर फर्किएका झलनाथलाई राष्ट्रपतिको आस

१४ मंसिर काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादीका नेता तथापूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनाल गृहनगर इलामको क्षेत्र नम्बर १ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा पराजित भए । उनको भनाइमा हारको मुख्या कारण थियो, नेपाली कांग्रेसका कार्यकर्ताको द्रब्यमोह । एमालेका उम्मेदवारसँग पैसा खाएर आफुलाई चुनाव हराएको विषयमा खनालले विज्ञप्ती नै जारी गरेर गुनासो पोखे । तर, उनले भने जस्तो वास्तविकता इलाममा थिएन् ।

खनालले गत बैशाखमा सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा सत्ता गठबन्धनकै उम्मेदवार हराउन जति रोल खेलेका थिए त्यो भन्दा बढी सहयोग यो पटक कांग्रेसबाट पाए । कांग्रेस कार्यकर्ताको भोट ट्रान्सफरका विषयमा खनालले धेरै पटक कुरा निकाले । किनकी उनलाई स्थानीय तहको निर्वाचनमा आफुले कांग्रेसका उम्मेदवार हराउन खेलेको भूमिकाको बदला कांग्रेसले लिन्छ भन्न जानकारी थियो । तर, कांग्रेस कार्यकताहरुले उनको जस्तो अपराध गरेनन् ।

कांग्रेसको मत नपाएको भए खनालले कति भोट ल्याउने थिए भन्ने कुरा स्थानीय निर्वाचनबाटै प्रष्ट भइसकेको विषय हो । गृह जिल्लामै हारेका तर, हारेको भन्न नरुचाउने एकीकृत समाजवादीका सम्मानित नेता खनालको आगामी राजनीतिक यात्राको त्राण भने मरिसकेको छैन् । उनी अझै सत्ता गठबन्धनभित्र कुरामिलाएर राष्ट्रपतिको आसमा बसिरहेका छन् । चुनाव हारे पनि नेपाली कांग्रेस र नेकपा माओवादीले प्रधानमन्त्री र सभामुख मात्रै लिएर राष्ट्रपति आफ्नो दललाई दिनुपर्ने पक्षमा उभिएका छन् ।

यही आसले पनि हुनसक्छ खानाल निर्वाचन अगाडी सत्ता गठबन्धनका विषयमा जति आलोचना गर्थे अहिले त्यो छाडेर पक्षपोषणतिर लागेका छन् । इलाम १ अब उनका लागि राजनीतिको इतिहास भइसकेको छ । उनकै भाषामा अन्तर्घातबाट हराइएकोभन्दा यही अन्तर्घातले नै उनको संसदीय यात्रालाई सदाका लागि पूर्णविराम लगाएको छ । २०४८ सालदेखि पटकपटक जनताले जसरी जिताए उसैगरी ििवदा पनि गरेका छन् ।

खनालले चुनाव हारेपछि कांग्रेसका कार्यकर्ताले द्रव्यमोहमा परेर आफूलाई भोट नहालेको भनेका छन् । उनको क्षेत्रमा खसेको समानुपातिक मत हेर्दा जम्मा ८ हजार छ । कांग्रेसले १६ हजार ४५० मत पाउँदा माओवादीको १ हजार ६४९ मत ल्याएको छ । जोड्दा २६ हजार मत पुग्छ । तर, खनालले जम्मा २३ हजार मत पाएका छन् । १७ हजार भोट खनाललाई गठबन्धबाट गएको छ ।

गठबन्धनको विरोध गर्दागर्दै पनि यति मत उनले पाउनुलाई ठूलै मान्नुपर्छ । अहिले कतैबाट उनलाई राष्ट्रपतिको हावा भर्न थालिएको छ र उनी चम्किन पनि थालेको छन् । अहिले खानाललाई सत्ता गठबन्धनको साझा नीति र कार्यक्रमसहित सरकार आवश्यक हुँदै गएको छ । एकै दलले बहुमत ल्याउन सम्भव नभएकाले संयुक्त सरकारको संस्कृति विकास उनको एजेण्डाभित्र पर्दै गएको छ ।

खनालको भनाइमा ठूलो दल भएकाले नेपाली कांग्रेसलाई प्रधानमन्त्री माग्ने हक छ भने माओवादीलाई सभामुख । लेनदेन गर्दै जाँदा कांग्रेसको साटो माओवादीले प्रधानमन्त्री लिन पनि सक्छ । तर, तेस्रो पार्टी नेकपा एकिकृत भएकाले उसले राष्ट्रपतिमा दावी गर्ने आट गर्नुपर्छ । चुनाव हारेर फर्किए लगत्तै नेता खनालले एक अन्तर्वार्तामा नै आफु राष्ट्रपतिको सक्षम र योग्य उम्मेदवार भएको बताएका छन् ।

खनालले भनेका छन्,‘ अब शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री हुँदा झलनाथ खनाल राष्ट्रपति नहुने भन्ने कुरा आउँदैन । मेरो व्यक्तिगत दाबीभन्दा पनि मुलुकको आवश्यकता र दलहरुको निर्णय गर्नुपर्ने विपषय हो यो । राष्ट्रपति भनेको मुलुकको अभिभावक, एकताको प्रतीक र संविधानको परिपालक हो । विगतमा हामीले परिपक्वता हासिल गरेको व्यक्तिलाई बनाउन सकेनौं र देश दुर्घटनामा गयो । पार्टीले मूल्यांकन गरेर कुरा अघि सार्यो भने म विचार गर्छु । विगतमा प्रधानमन्त्री राम्ररी चलाएकै हुँ । अब राष्ट्रपति भएँ भने पनि मज्जाले कार्यसम्पादन गर्न सक्छु ।