धान उत्पादन बढ्यो, किसानलाई समर्थन मूल्य पाउनै मुश्किल

१८ मंसिर, चितवन । जिल्लामा यस वर्ष वर्षे धानको उत्पादन बढेको छ । कृषि ज्ञान केन्द्र भरतपुरका अनुसार जिल्लाभर यस वर्ष धान उत्पादन ११ हजार चार सय ८६ मेट्रिक टन वृद्धि भएको हो ।

यस वर्ष २२ हजार नौ सय ७२ हेक्टर क्षेत्रफलमा ९६ हजार चार सय ८२ मेट्रिक टन धान उत्पादन भएको ज्ञान केन्द्रका सूचना अधिकारी मीनबहादुर पुनले बताए । उनका अनुसार गत आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा सोही क्षेत्रफलमा ८४ हजार नौ सय ९६ मेट्रिक टन धान उत्पादन भएको थियो ।

उहाँका अनुसार गत आवमा प्रतिहेक्टर तीन दशमलव सात मेट्रिक टन धान उत्पादन भएको थियो । यस वर्ष उत्पादन बढेर चार दशमलव दुई पुगेको छ । आव २०७७/७८ मा तीन दशमलव ७९ प्रतिहेक्टर धान उत्पादन भएको थियो ।

रोगहरूको प्रकोपमा कमी, कृषकमा व्यवस्थापन र सचेतनाका कारण उत्पादन बढेको केन्द्रले जनाएको छ । उहाँका अनुसार धान ब्लक कार्यक्रम र कृषकले रासायनिक मलको अभावमा पनि वैकल्पिक माध्यमबाट मलखाद व्यवस्थापन गरेकाले पनि उत्पादन बढेको हो ।

जिल्लाका सबै स्थानमा धानखेती हुने भएपनि पूर्वी चितवन, पश्चिम चितवन र माडीलाई पकेट क्षेत्रका रूपमा लिने गरिन्छ । चितवनमा सावा मन्सुली, वार, सावित्री, मोती, गोरखनाथ, जिरामसिनाजस्ता जातका धान लगाइने गरिन्छ ।

धानको उत्पादन वृद्धि भएपनि किसानले धानको उचित मूल्य भने पाउन सकेका छैनन् । सरकारले किसानई धान उत्पादनमा प्रोत्सहन दिन भन्दै समर्थन मूल्य तोकेको छ । तर धान खरिद बिक्रीमा दलाल र बिचौलियाहरूकै बोलबाल रहेको उनीहरूले गुनासो गरेका छन् ।

सरकारले चालु आर्थिक वर्ष २०७९/०८० का लागि धानको न्यूनतम समर्थन मूल्य मोटो धानको प्रतिक्न्टिल २ हजार ९ सय ६७ रुपैयाँ र मध्यम धानको मूल्य प्रतिक्न्टिल ३ हजार १ सय २८ रुपैयाँ तोकेको छ।