नेपाल–भारतः किन आवश्यक छ, तारबार र भिसा प्रणाली ?

वर्तमान डिजिटलको दुनियाँमा प्रचारको खाँचो छैन । हरेक व्यक्तिले मोबाइलबाटै सामाजिक सञ्जालको प्रयोगले प्रचार गरिदिन्छ । नेपाल आउने पर्यटक नै प्रचारका माध्यम बनिरहेका छन् । यी पर्यटकले राम्रो मनसाय राखेर प्रचार गरेका हुन्छन् । तर, हाम्रा सडकका दृष्यले यी प्रचारहरु कति सकारात्मक र कति नकारात्मक छन्, गम्भीर बन्न आवश्यक छ ।

नेपाल–भारत खुल्ला सीमानाले यहाँको सामाजिक प्रभाव नकारात्मक तर्फ मोडिएको छ । विश्वमा सबैभन्दा सामाजिक परिवेश खराब भएको देश हो, भारत । महिला हिंसा, कुरीति, अन्धविश्वास, धार्मिक अतिवाद, जातीय विभेद लगायतबाट भारत आक्रान्त छ । यसको सोझो असर नेपालमा परिरहेको छ । यो विकराल समस्या रोक्न सकिएन भने नेपाल कुनै कालखण्डमा भारतमै विलय हुने खतरा देखिएको छ । यसको समाधान अहिलेको पुस्ताले गर्ने हो भने आउने पुस्ताले हामीलाई धन्यवाद दिनेछन् । नत्र, भारतको बढ्दो जनसंख्या र विकृतिले नेपाल थिचिएर हाम्रो आफ्नो पहिचान पुरै मेटिनेछ । अब लागौं, समाधान के त ?

प्राकृतिक रुपमा नेपाल अगाडि छ । नेपाल भारत खुल्ला सीमानाका कारण यहाँको प्राकृतिक स्रोतले खासै महत्व पाउन सकेको छैन । किनकी, भारत आएको पर्यटक सोझै नेपाल आउन सक्ने भएकोले नेपालको महत्व कमजोर बनेको हो । यसका लागि तुरुन्त सीमानामा तारबार गरेर भिसा प्रणाली लागु गर्न अनिवार्य छ । अनि मात्र नेपाल विश्वको पर्यटकको केन्द्रविन्दु बन्नेछ । भिसा प्रणालीले भारतकै नागरिकका लागि समेत नेपाल महत्वपुर्ण देश बन्नेछ । अहिले सोझै नेपाल आउन सक्ने भएकोले भारतका नागरिकका लागि भारतकै हिमाञ्चल प्रदेश वा पश्चिम बंगालको कुनै बस्ती पुगे जस्तो सामान्य लागेको छ । भिसा प्रणालीले भारत आउने तेस्रो मुलुकका पर्यटकलाई पनि नेपालको महत्व बुझाउनेछ ।

यो भयावह परिणामबाट नेपालले पाठ नसिक्ने हो भने केही बर्षपछि हामीले युक्रेनको नियती भोग्न नपर्ला भन्न सकिन्न । किनकी, महात्मा गान्धी जस्तै कुनै भारतीय राष्ट्रवादी नेता भारतमा जन्मियो भने नेपालको अस्तित्व खतरामा छ । यो रोक्नका लागि पनि सीमानामा तारबार र राहदानी प्रणाली आवश्यक छ ।

नेपाल दक्षिण एशियाको मुलुक भएपनि भारत, बंंगलादेश र पाकिस्तान जस्तो बनाउन कदापी भुल गर्न हुँदैन । भारत, बंगलादेश, पाकिस्तान र अफगानिस्तान कुनै न कुनै प्रकारका हिंसाबाट जकडिएका अंध्यारा ब्ल्याक होल हुन् । यी मुलुकहरुमा भौतिक विकास त भएको छ, तर सामाजिक सुरक्षा र स्वतन्त्रतामा नारकीय अबस्थामा पुगेका छन् ।

भुटान र माल्दिभ्सबाट नेपालले धेरै सिक्न सक्छ । यदि भारतीयलाई खुल्ला आउजाउ गर्न दिएको भए अहिले माल्दिभ्सका टापुहरु र भुटानका जंगलहरुमा भारतीयहरु भरिएका हुन्थे । भारतीयहरु गर्मी छल्न भुटान पसिसकेका हुन्थे । तर, भारतीयहरुलाई भुटान जान त्यति कठिन छ जति अमेरिका जान । भारतीयहरुलाई कडाई गरेकै कारण आज दक्षिण एशियाका देश भएर पनि भुटान र माल्दिभ्स युरोपियन देशको तुलनामा पुगेका छन् । नजिकैको यो पाठ सिक्न पनि नेपालले तुरुन्त सीमानामा तारबार र राहदानी प्रणाली शुरु गर्नैपर्छ ।

चोकचोकमा भारतीय सडक व्यापारी, नेपालको पहिचान हराउँदै

नेपाल घुम्न अहिले विश्वका विभिन्न देशका भ्लगरहरु आएका छन् । उनीहरुले नेपालका दृष्य मात्र प्रशारण गरेका छैनन्, यहाँको सडकका गतिविधि विश्व माझ पुर्याइरहेका छन् । यसै मध्ये एक अमेरिकी भ्लगर ड्याली म्याक्सले केही दिनदेखि खिचेका दृष्य र उनीसँग सडकमा ठोक्किएका भारतीय व्यापारीले नेपालको सारा मौलिकपन शुन्यमा झारिदिएको छ ।

म्याक्सले भनेका छन्, म नेपाल आएको हुँ, तर यहाँ सबै विजनेस म्यान त भारतीय पो रहेछन् ।’ यस्ता भ्लगरहरुको प्रचारले नेपालको महत्व विश्व माझ पुगेको मात्र नभइ भारतीय प्रभावले पारेको असर पनि झल्किरहेको छ । यस्ता भ्लगरहरुले हामीलाई ठुलो गुन लगाएर सित्तैमा प्रचार गरिदिएका छन् । हामीले त सडकका कुरुप दृष्य सुधार गर्न पो जिम्मेवारी वहन गर्न सकेनौं । यी भ्लगर हुन् वा पर्यटक सबैले नेपालमा नेपालकै पहिचान खोजिरहेका हुन्छन्, तर नेपाल भित्र भारतीयको प्रभाव डरलाग्दो भएर जमिरहेको छ ।

नकारात्मक प्रभावको असर भारतीय सीमाना गाउँमा एक रात बस्यो भने सबै स्पष्ट हुन्छ । अन्धविश्वास, कुरीति, महिलामाथि चरम दमन, सामन्ती प्रथा, ठाकुरराम शैली, आधुनिक सञ्चार अभाव, भारतबाट भित्रिने जङ्गली हात्तीको आतंक लगायतका गम्भीर समस्याले सीमानाका नेपालीलाई पीडित बनाइदिएको छ ।

अहिले काठमाडौंका सडकका चोकहरुमा यसो हेर्यो भने कुनै न कुनै भारतीय ठोक्किहाल्छ । सडकदेखि पार्कसम्म, पसलदेखि घरसम्म भारतीयहरु छ्याप्छ्याप्ती देखिन्छन् । यी कुनै पर्यटक होइनन् । यस्ले नेपाललाई दीर्घकालीन रुपमा ठुलो भड्खालोमा पार्ने निश्चित छ । काठमाडौंमा भारतीयहरु आउने कारण मध्ये यहाँको अनुकुल मौसम, सामाजिक सुरक्षा र स्वतन्त्रता नै हो । अधिकांश भारतीय भन्ने गर्छन्, ‘नेपाल युरोप जस्तै स्वतन्त्र र मनोरञ्जन देश हो ।’ उपत्यकामा भारतीयहरु संख्या बढेपछि पश्चिमा मुलुकहरुका पर्यटक यो नेपाल होकि भारत हो भन्नेमा द्धिविधामा देखिन्छन् । भारतीयहरुको संख्या काठमाडौंमा अत्यधिक बढेपछि विकसित मुलुकका पर्यटकलाई हैरानी पनि बनाएको छ ।

पशुपतिनाथ मन्दिर, बौद्ध, स्वयम्भु गुम्बा लगायतका सार्वजनिक स्थान घुम्न जाँदा बाटोभरि भारत र पाकिस्तानका व्यापारी सडकभरि देखेर तेस्रो मुलुकका पर्यटक अन्यौलमा परेका छन् । यसरी नेपालमा भित्रिरहेका भारतीयहरुका कारण नेपालको आफ्नो मौलिकता समाप्त हुँदै गइरहेको छ ।

नेपाल भारत व्यापार सम्बन्ध राम्रो छ । भारतीयबाट हामीले सामान किनेर ल्याउने हो । सित्तैमा होइन । नेपालका मानिसहरु पनि रोजगारको लागि भारतमा जान्छन् । राहदानी प्रक्रियाले भारतमा रोजगारका लागि जानेहरु सुरक्षित हुनेछन् । को कहाँबाट आयो गयो भन्ने दुबै देशमा रेकर्ड रहने भएकोले दुवै देशका नागरिकका लागि यो निकै सुरक्षित प्रणाली हुनेछ ।

किन गर्ने सीमानामा तारबार ?

नेपालमा भारतीयहरुको आवागमन नियन्त्रण किन आवश्यक छ ? यो बारेमा बुझ्नुपर्छ । क्षेत्रफलको हिसाबले भारत नेपाल भन्दा करिब ५८ गुना ठुलो छ । जनसंख्याको हिसाबले करिब ४७ गुनाले बढी छ । भारतको सानो हिस्सा मात्र नेपाल आयो भने नेपालको नामोनिसान रहन्न ।

यस्तै खराब परिणाम भोगेको थियो सन २०१४ मा युक्रेनले । रुसले क्रिमिया आफ्नो भनेर दावी गरिरह्यो । युक्रेनले यो दावी स्वीकार्ने कुरै थिएन । रुसले एकतर्फी जनमत संग्रह गरिदियो । युक्रेनमा बसोबास गरेका रसियनले रुसको पक्षमा मतदान गरिदिए । ९२ प्रतिशत मत रुसको पक्षमा खसेर क्रिमिया रुसमा बिलय भयो ।

यो भयावह परिणामबाट नेपालले पाठ नसिक्ने हो भने केही बर्षपछि हामीले युक्रेनको नियती भोग्न नपर्ला भन्न सकिन्न । किनकी, महात्मा गान्धी जस्तै कुनै भारतीय राष्ट्रवादी नेता भारतमा जन्मियो भने नेपालको अस्तित्व खतरामा छ । यो रोक्नका लागि पनि सीमानामा तारबार र राहदानी प्रणाली आवश्यक छ ।

अमेरिका–क्यानाडा प्रवेशाज्ञामा निकै खुकुलो छ । तर, त्यही अमेरिकाले आफ्नो सीमानामा जोडिएका मेक्सिको, पेरु लगायतका नागरिक र त्यो बाटो भएर भित्रिने अन्य मुलुकका व्यक्तिलाई सजिलै भिसा दिँदैन ।

नेपाल–चीन सीमा नियमनले नेपालको तराई क्षेत्रभन्दा हिमाली क्षेत्र बलियो छ । आम्दानीका हिसाबले मुस्ताङ, मनाङ जस्ता क्षेत्रमा गरिबी शुन्य जस्तै छ । हिंसात्मक गतिविधि निकै कम छ । बलत्कार र जधन्य अपराध न्युन छन् । किनकी, चीनबाट बलत्कारका कुनै पनि रुपहरु नेपालमा भित्रिएका छैनन् । भारतमा दिनहुँ बलत्कारका समाचार आइरहन्छन् भने चीनबाट यस्ता क्रुर समाचार सुन्न पाइएको छैन ।

यसको मतलब हामी चीन पक्षधर होइनौं । तर, हामीलाई भारतीय सामाजिक परिवेशले हैरानी बनाएको यथार्थ हो । यो यथार्थलाई व्यवहारिक रुपमा बुझेर नेपालले सीमानामा तारबार गर्नैपर्छ । जहाँसम्म नेपालको तराई क्षेत्रमा भारतीय नागरिकहरुसँगको विवाह आदि सम्बन्ध छ, त्यसलाई यो राहदानी र सीमानामा तारबारले कुनै नकारात्मक असर पार्दैन । झन नेपाली नागरिकलाई यो प्रणालीले सुरक्षित र सार्वभौम मुलुकको नागरिकमा दर्याउनेछ ।

हामीले भारतबाट डरलाग्दो गरी भित्रिएका विकृतिलाई न नागरिक तहबाट आंकलन गर्यौँ न राज्य तहबाट गम्भीर बनेर अनुसन्धान गरियो । यो लापरवाहीकै कारण सानो, तर सार्वभौम हाम्रो मुलुक त्यहाँको खराब समाजकै आधारमा अघि बढिरहेको छ । यसको चासो, अध्ययन र निराकरण तुरुन्त गर्न सकिएन भने कुनै दिन भौतिक रूपमा नेपाल शक्तिशाली बने पनि सामाजिक उत्पीडनमा जाकिनेछ । त्यसैले सीमापारीको समाजका कतिपय विकृत पक्ष कसरी नेपाल भित्रिरहेका छन् यसबारे नागरिक तहमा जानकारीको आवश्यक देखिएको छ ।

२८ राज्यमध्ये उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखण्ड भारतका सामाजिकस्तरमा कमजोर राज्य मानिन्छन् । यी राज्य विश्वमै राज्यतहमा धेरै जनसंख्या मात्र भएका क्षेत्रमा पर्दैनन्, हत्या, हिंसा, उत्पीडन, गरिबी, भोकमरी, दरिद्रता, महिला हिंसा, अशान्त, युद्ध, रोगको महामारी, प्राकृतिक विपत्ति पनि उति नै अघि छन् । नेपालको पुर्वी क्षेत्रका दार्जिलिङ, सिक्किमको वातावरण निकै राम्रो छ । अलि टाढा हैदरावाद, गुजरात, चेन्नई, उडिसा, केरालालगायतका राज्य विश्वमै उत्कृष्ट क्षेत्रमा पर्छन् । केरालामा त ९९ प्रतिशत शिक्षित मानिस बसोबास गर्छन् । तर, उत्तर प्रदेश, झारखण्ड र विहारको सामाजिक परिवेश नरक जस्तो छ ।

त्यसैले, छिमेकी हुनुको नाताले सीमाना जोडिएका राज्यको खराब र हिंसात्मक प्रभाव सोझै हाम्रो मुलुकमा प्रवेश भएका छन् । यसका खराब पक्षका विश्लेषण तुरुन्तै गर्न सकिएन भने नेपालभित्र विकृति प्रवेश गर्ने मात्र होइन, अपराधको थलो पनि बन्न सक्छ । नकारात्मक प्रभावको असर भारतीय सीमाना गाउँमा एक रात बस्यो भने सबै स्पष्ट हुन्छ । अन्धविश्वास, कुरीति, महिलामाथि चरम दमन, सामन्ती प्रथा, ठाकुरराम शैली, आधुनिक सञ्चार अभाव, भारतबाट भित्रिने जङ्गली हात्तीको आतंक लगायतका गम्भीर समस्याले सीमानाका नेपालीलाई पीडित बनाइदिएको छ ।

विश्वमा भारत सबैभन्दा क्रुर र हिंसात्मक देश हो । धर्म र लैंगिक हिंसामा भारतलाई अहिलेसम्म विश्वका कुनै देशले उछिन्न सकेको छैन । झन यो सँगै जोडिएका बंगलादेश र पाकिस्तान त हिंसाका खानी भएका मुलुक हुन् ।

दिल्ली, मुम्बई जस्ता शहरका टेलिभिजन क्षेत्र, फिल्मी क्षेत्र, राजनीति क्षेत्रबाहेक अन्य ठाउँमा महिला उपस्थिति न्यून रहेको पाइन्छ । आधुनिक जीवनशैली पछ्याउन त्यहाँका महिला सक्दैनन् । यो आधुनिक जीवनयापन कुनै एक पेशा फिल्मी क्षेत्रभन्दा हुन्छ, त्यसबाहेक अन्य ठाउँमा अनुहार नै ढाकिने कपडा लगाएर महिला हिँड्नुपर्ने बाध्यता छ । बिहार, झारखण्ड र उत्तर प्रदेशमा त सारीकै फेरोले अनुहार छोपेर हिँड्ने महिला र कुर्तासलवारको सलले मुख छोपेर हिँडेका युवतीहरु भेटिन्छन् । त्यो पनि एकाध आफ्ना अभिभावकसँग मात्र । अझै पनि युवतीहरु निर्धक्क हिंड्ने डुल्ने वातावरण छैन त्यहाँ । छोरीलाई पढाउनुपर्छ भन्ने ज्ञान कतिपय घरमा छैन । बिहेमा दाइजोको नाममा हुने अपराध कहालीलाग्दो छ । स्वतन्त्र रुपमा आत्मनिर्भर बनेका छोरीहरु यस्ता क्षेत्रमा जीवन व्यतीत गर्नै सक्दैनन् । कि उनीहरु दिल्ली, बम्बैजस्ता ठूला शहर पस्छन् कि युरोप–अमेरिकामा हराउँछन् ।

भारतका यी सबै विकृति नेपाल भित्रिएर यहाँ धेरैलाई पीडित बनाएको छ । यी विकृति चीन, जापान, अमेरिका, रुस वा अन्य मुलुकबाट आएका होइनन् । भारतबाट भित्रिएका हुन् भन्ने सबै स्पष्ट हुन जरुरी छ । हामीले सोच्नुपर्छ भारतबाट जीवन बचाउने नुन मात्र आउँदैन, मानिसलाई अपाङ्ग बनाउने एसिड पनि भित्रिन्छ । चिनी मात्र आउँदैन, विष पनि आउँछ ।

विश्वमा धेरै मुलुकले सीमाना जोडिएका मुलुकमा दुवैतर्फका नागरिकका लागि भिसा प्रणालीमा खुकुलो बनाएका छन् । अमेरिका–क्यानाडा प्रवेशाज्ञामा निकै खुकुलो छ । तर, त्यही अमेरिकाले आफ्नो सीमानामा जोडिएका मेक्सिको, पेरु लगायतका नागरिक र त्यो बाटो भएर भित्रिने अन्य मुलुकका व्यक्तिलाई सजिलै भिसा दिँदैन । रुसले हिजो सोभियत संघ अन्तर्गतका मुलुकमा आउजाउमा सजिलो बनाइदिएको छ । युरोपका सेन्जन अन्तर्गतका २९ मुलुकमा सबै मानिसलाई घुमफिरमा समस्या छैन । यसरी विश्वका अन्य देशबीच भिसा नभईकन ओहोरदोहोर गर्न पाइने प्रणाली नभएको होइन, तर ती देशको सांस्कृतिक अवस्था र सामाजिकस्तर समान छन् । सीमाना जोडिएका भएर पनि सामाजिक अवस्था खराब भएका देशसँग विकसित मुलुकले कडाइ गर्दै आएका छन् । सीमानामा तारबार गर्न अब ढिलाई नगरौं । नयाँ सरकार बनेको छ । नेपालको सरकारलाई खबरदारी गरौं ।

भिसा किन चाहिन्छ ?

विश्वका धेरै मुलुकका नागरिकले नेपाललाई भारतकै नजरले देख्दै आएका छन् । कतिपय विश्वका नागरिकलाई नेपालको अलग पहिचानको जानकारी नै छैन । यतिसम्म छ कि सगरमाथा भएको र भगवान गौतम बुद्ध जन्मिएको देशको नाममा अझै कतिपय देशमा अन्योल कायम छ । यसको मुख्य कारण नेपाल–भारत खुल्ला सीमानाको असर हो । भारत गएपछि नेपाल सोझै जान पाइने भएकोले कतिपय तेस्रो मुलुकका नागरिकलाई नेपाल–भारत छुट्याउन हम्मेहम्मे पर्छ ।

हुन त विश्वका धेरै देशहरुमा खुल्ला सीमाना छ । ति देशहरुको उदाहरण हेरौं । युरोपियन देशहरुबीच सन १९८५ मा एउटा सम्झौता भयो । त्यो हो, खुल्ला सीमाना । शुरुमा जर्मनी, फ्रान्स, बेल्जियम मुलुकबीच सम्झौता भयो । त्यसपछि क्रमश बढेर अहिले २९ वटा मुलुक यो सम्झौतामा जोडिएका छन् ।

सेन्जन भिसा प्राप्त व्यक्तिले यी सबै देशहरु घुम्न पाउने व्यबस्था छ । यसका केही मुलभुत कारण छन् । ती हुन्, समान आर्थिक र सामाजिक अबस्था । करिब करिब उस्तै रहनसहन, आर्थिक हैसियत, विकास, संस्कृतिले यी युरोपियन देशहरु एकआपसबीच खुल्ला गरिएका हुन् । उता अमेरिका र क्यानाडाबीच पनि खुल्ला सीमाना छ । कारण हो दुबै देशको स्तरमा करिब–करिब समानता ।

बंगलादेशको १७ करोड जनसंख्या मध्ये करिब ५ करोडले भारतमा रोजगार गर्दै आएका छन् । यी दुवै देशमा भिसा प्रणाली लागु छ । भिसा लगाएर बंगलादेशका करोडौं नागरिक भारतमा काम गर्न जान्छन् । हाम्रो यकिन तथ्याक नभएपनि करिब २० देखि ३० लाख नेपाली भारतमा कुनै न कुनै व्यवसाय र रोजगारमा जाने गरेका छन् । बंगलादेशका त्यत्रो जनसंख्या नागरिक भिसा लगाएर भारत जान्छन् भने हाम्रो संख्या सानो छ र यो प्रणाली लागु गर्न कुनै कठिनाई छैन ।

तर, नेपाल र भारतबीच धर्मको बिषय बाहेक केही पनि मिल्दैन । बरु नेपालको रहनसहन पुर्वी एसियन मुलुकहरुसँग मेल खान्छ । जस्तै, फिलिपिन्स, इन्डोनेसिया, थाइल्याण्ड आदि । सन १९०० को अन्तसम्म त नेपालको आउजाउ तत्कालिन वर्मा(म्यान्मार), थाइल्याण्डसँग घनिष्ट सम्बन्ध थियो । नेपाल भारतबीच रहनसहन, चालचलन, भेषभुषा, लवाइखुवाई केही पनि मिल्दैन । मात्र एउटा धर्मको नाममा नेपाल र भारतलाई जर्वजस्त जोडिएको छ ।

विश्वमा भारत सबैभन्दा क्रुर र हिंसात्मक देश हो । धर्म र लैंगिक हिंसामा भारतलाई अहिलेसम्म विश्वका कुनै देशले उछिन्न सकेको छैन । झन यो सँगै जोडिएका बंगलादेश र पाकिस्तान त हिंसाका खानी भएका मुलुक हुन् ।

भारतमा दैनिक हजारौं महिला हिंसाबाट पीडित छन् । संयुक्त राष्ट्रसंघको एक प्रतिवेदन अनुसार, भारतमा हरेक सेकेण्डमा कुनै न कुनै महिला हिंसा भइरहेका छन् । भारतको राजधानी दिल्ली, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखण्ड महिला हिंसाका केन्द्रविन्दु नै हुन् । राष्ट्रसंघले जारी गरेको एक प्रतिवेदन अनुसार, सन २०२० मा भारतमा ३ लाख ७१ हजार ५ सय ३ मध्ये २८ हजार ४७ जघन्य प्रकारका बलत्कारका घटनाबाट हत्या भएका थिए । त्यसपछि यी दुई बर्षमा हिंसात्मक दर २५ प्रतिशतले बढेर गएको छ ।

अत्यधिक महिला हिंसामा बृद्धि भएपछि भारतका सडकहरुमा महिला र युवतीहरु एक्लै विरलै हिड्डुल गर्छन् । यहाँका सार्वजनिक बस र रेलमा पनि महिला र युवतीहरु निर्धक्कसँग यात्रा गर्न सक्दैनन् । भारतीय पुरुषहरुले अत्यधिक हिंसा गर्न थालेपछि भारतीय महिला र केटीहरुले सामाजिक संजाल (फेसबुक लगायत) लक गरेर मात्र चलाउँछन् । नेपाल जस्तो भारतीय केटीहरुले फेसबुक लगायतका संजाल खुल्ला रुपमा चलाउन सक्दैनन् । भारतमा टिकटक प्रतिबन्ध छ ।

नेपालसँग सीमाना जोडिएको उत्तर प्रदेश सबैभन्दा हिंसाग्रस्त समाज भएको क्षेत्र हो । यहाँ त्रेतायुगका भगवान रामको भुमि भएको अयोध्या क्षेत्र छ । यो क्षेत्रमा दैनिक यति क्रुर महिला हिंसा हुन्छ कि कसैले कल्पनै गर्न सक्दैन । सन २०१७ मा यहाँ सडकको बीचमा एक महिलालाई नांगै पारेर हत्या गरिएको थियो । बलत्कार त यो क्षेत्रमा दैनिक हुने गर्छन् । ठुला बजार क्षेत्र भएपनि यहाँका सडकमा महिला तथा केटीहरु खुल्ला रुपमा घुमफिर गर्दैनन् । यी क्षेत्रहरु पाकिस्तान र बंगालदेशका बस्ती जस्तै हिंसात्मक छन् ।

नेपालको तराई क्षेत्रको धेरै भुभाग भारतको उत्तर प्रदेशसँग जोडिएको छ । फलस्वरुप नेपालको त्यहाँका हिंसाका बिभिन्न रुपहरु नेपाल भित्रिएका छन् । भारतीय अपराधीहरुबाट सिकेर नेपालका केही अपराधीहरु बलात्कार, हत्या, हिंसा जस्ता कार्यहरुमा संलग्न रहेका छन् । एसिड आक्रमण भारतबाट आयातीत हिंसाको रुप हो । नेपालका केही अपराधीहरुले भारतका अपराधीबाट यस्ता गतिविधि सिकेर नेपाली समाज कुरुप हुन थालेको छ ।

भारतबाट आयातीत हिंसाले नेपालको पहिचान समाप्त हुन थालेको छ । यसलाई रोक्नको लागि खुल्ला सीमाना तुरुन्त बन्द गर्नुपर्छ । राहदानी प्रणाली लागु गर्नुपर्छ । यसका फाइदा अनेक छन् । दुबै देशका नागरिक आउजाउको रेकर्ड सरकारीस्तरमा हुने भएकोले सुरक्षा मजबुत हुनेछ ।

अब प्रश्न उठ्न सक्छ, भिसा प्रणाली र तारबारले नेपालबाट भारतमा रोजगारमा जानेको अबस्था के होला ? यसको उत्तर निकै सरल छ । भारतमा सबैभन्दा धेरै रोजगारमा बंगलादेशका नागरिक जान्छन् । एक तथ्यांक अनुसार, बंगलादेशको १७ करोड जनसंख्या मध्ये करिब ५ करोडले भारतमा रोजगार गर्दै आएका छन् । यी दुवै देशमा भिसा प्रणाली लागु छ । भिसा लगाएर बंगलादेशका करोडौं नागरिक भारतमा काम गर्न जान्छन् । हाम्रो यकिन तथ्याक नभएपनि करिब २० देखि ३० लाख नेपाली भारतमा कुनै न कुनै व्यवसाय र रोजगारमा जाने गरेका छन् ।

बंगलादेशका त्यत्रो जनसंख्या नागरिक भिसा लगाएर भारत जान्छन् भने हाम्रो संख्या सानो छ र यो प्रणाली लागु गर्न कुनै कठिनाइ छैन । भिसा प्रणालीले रोजगारमा जाने नेपाली दाजुभाइ दिदी बहिनीलाई निकै सुरक्षित बनाउँछ । किनकी भिसा भएपछि को कहाँ बस्छ, कसकोमा काम गर्छ र कोसँगको सम्पर्कबाट भारत गएको आदि रेकर्ड हुने भएकोले रोजगारमा जानेहरुको जीवन सुरक्षित हुनेछ । अहिले भिसा प्रणाली नहुँदा कयौं नेपाली भारतमा मारिएका र हिंसामा परेका दुरुस्त रेकर्ड बाहिर आउन सकेको छैन । त्यसैले, हाम्रा लागि यो अनिवार्य छ ।

अतः नेपाललाई पर्यटकको देश बनाउने हो भने नेपाल–भारत सीमानामा तारबार र भिसा प्रणाली अत्यावश्यक छ । नत्र, हामीले जति नै मिहिनेत गरेर पर्यटक भित्र्याउने भनेपनि भारतको नकारात्मक प्रभावले हाम्रा लगानी र मिहिनेत खेर जानेछ । जसरी विगतमा योजना मुताबिक पर्यटक आउन सकेनन् , यसको मुल कारण भारतको नकारात्मक सामाजिक प्रभाव हो भन्ने बुझ्न अब ढिला गर्न हुँदैन । किनकी, खुल्ला सीमानाका कारण अहिले विश्वका नागरिकले नेपाललाई भारतकै आँखाले हेर्ने गरेका छन् । यो गंभिर विषयमा नयाँ सरकारले तुरुन्त आवश्यक पहल शुरु गरोस् र नेपाललाई पर्यटकीय देश बनाउने प्रयास थालियोस् ।