मनोनयन दर्ता भोली, आजसम्म छैन सभामुखको उम्मेदवार

२ माघ, काठमाडौं । सत्ता साझेदारीमा नेकपा माओवादी र नेकपा एमालेबीच भएको सहमति अनुसार प्रतिनिधिसभाको सभामुख एमालेले पाउनेछ । माघ ५ गते सभामुखको निर्वाचन हुँदैछ । जसको लागि संसद सचिवालयले भोली मंगलबार सभामुखका लागि मनोनयन दर्ताको समय तोकेको छ । तर, अहिलेसम्म सभामुखको उम्मेदवारको टुंगो लागेको छैन् । नेपाली कांग्रेसले पनि सभामुखमा उम्मेदवारी दिने तयारी गरेको छ तर, उम्मेदवार छानेको छैन् ।

सत्ता गठबन्धनमा रहेका दलहरु खास गरी नैकपा एमाले र माओवादीले मन्त्रिपरिषदमा लगभग सहमति गरको बताइएको छ । मन्त्रालयको भाग मिलाउन आज साँझ उच्चस्तरिय संयन्त्रको बैठक पनि बस्दैछ । यो बैठकले मन्त्री र मन्त्रालयको भाग मिलाइर सभामुखबारे छलफल गर्नेछ । सत्ता गठबन्धनका तर्फबाट एमालेले एकल उम्मेदवारी दिने भएकाले गठबन्धनमा भन्दा पनि एमालेमा सभामुखबारे छलफल हुनुपर्ने हो । तर, आज सम्म उसले उम्मेदवार तोकेको छैन् ।

नेपाली कांग्रेसले नेकपा माओवादीले सभामुखमा उम्मेदवारी दिए आफुले नदिने र माओवादीबाहेकले उम्मेदवारी दिए कांग्रेसले पनि दिने तयारी गरेको छ । कांग्रेसले एक्लै उम्मेदवारी दिँदा पराजय निश्चित छ । यद्यपी कांग्रेसबाट प्रमुख सचेतक रमेश लेखक र नेता अर्जुननरसिंह केसीमध्ये एकले उम्मेदवारी दिने बुझिएको छ । हार निश्चित भएकाले कांग्रेसले अरु कसैलाई उठाएर प्रक्रिया पुरा गराउने सम्भावन पनि देखिएको छ । यता, संसद सचिवालयले सभामुखको निर्वाचनका लागि सबै तयारी पुरा भएको जनाएको छ ।

संसद सचिवालयका अनुसार मंगलबार सभामुखको निर्वाचन तालिका प्रकाशित हुनेछ । बुधबार सभामुखका लागि मनोनयन दर्ता हुनेछ । बुधबार नै संसद सचिवालयले सभामुखका उम्मेदवारहरुको सूची टाँस गर्नेछ । बिहीबार बिहान ११ बजे सभामुखका लागि निर्वाचन हुनेछ । ‘निर्वाचन दस्तखत सहितको मत विभाजद्वारा हुने सचिवालयको भनाइ छ । सभामुखका लागि एक जनाको मात्रै मनोनयन परे बिहीबार प्रतिनिधिसभाको बैठकमा समर्थकले बोलिसकेपछि ज्येष्ठ सदस्य पशुपतिशमशेर जबराले सभामुखमा निर्विरोध निर्वाचित भएको घोषणा गर्नेछन् ।

एक भन्दा बढी उम्मेदवार भए दर्ता क्रमानुसार प्रस्तावकले प्रस्ताव प्रस्तुत गर्ने र समर्थकले समर्थन गर्ने क्रम सकिएपछि सबै प्रस्तावमाथि संक्षिप्त छलफल हुनेछ । त्यसपछि ज्येष्ठ सदस्यले दुबै सभामुखको उम्मेदवारीको प्रस्तावलाई निर्णयार्थ प्रस्तुत गर्नेछन् । प्रतिनिधिसभाको कुल सदस्य संख्याको जसले बहुमत ल्याउँछ उनी नै सभामुख निर्वाचित हुनेछन् ।

निर्णयार्थ प्रस्तुत भएकोमा जुन प्रस्ताव प्रतिनिधिसभामा तत्काल कायम रहेका सम्पूर्ण सदस्य संख्याको बहमुतबाट पारित हन्ुछ सो प्रस्तावमा प्रस्तावित सदस्य सभामुख पदमा निर्वाचित भएको मानिने प्रतिनिधिसभा नियमावलीको नियम ५ मा उल्लेख छ । प्रतिनिधिसभाको पहिलो बैठक बसेको मितिले १५ दिनभित्र सभामुख र उपसभामुख निर्वाचित गरिसक्नुपर्ने संवैधानिक व्यवस्था छ । २५ पुसमा पहिलो बैठक बसेकाले प्रतिनिधिसभाले १० माघभित्र सभामुख र उपसभामुख पाइसक्नुपर्छ । ५ माघमा सभामुख चयन भएपछि उपसभामुख भने ७ माघमा चयन गर्ने सचिवायलयको तयारी छ ।