व्यापक भ्रष्टाचारका कारण नेपालले विदेशी लगानी आकर्षित गर्न सकेनः अमेरिकी प्रतिवेदन

१४ साउन, काठमाडौं । नेपालमा राजनीतिक अस्थिरता, व्यापक भ्रष्टाचार, झन्झटिलो कर्मचारीतन्त्र लगायतका कारणले वैदेशिक लगानीको वातावरण बन्न नसकेको एक प्रतिवेदनले देखाएको छ । अमेरिकाको परराष्ट्र मन्त्रालयले हरेक वर्ष निकाल्ने ‘लगानीको वातावरणसम्बन्धी प्रतिवेदन २०२३’ को नेपालसम्बन्धी अंशमा लगानीको वातावरण नाजुक रहेको देखाइएको हो ।

प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘नेपाल सरकारले वैदेशिक लगानीलाई आकर्षित गर्न तत्पर रहेको सार्वजनिक रुपमा जानकारी गराए पनि त्यसको व्यावहारिक र अर्थपूर्ण कार्यान्वयन अझै भएको छैन । प्रतिवेदनमा ऐतिहासिक रुपमा केही अमेरिकी कम्पनीहरूले नेपालमा लगानी गरिरहेको र नेपालमा वैदेशिक लगानी गर्ने देशमध्ये अमेरिका शीर्ष १० मा पर्ने उल्लेख छ । अमेरिकाले नेपालको वैदेशिक लगानीको २.९ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ ।

प्रतिवेदनको सारांशमा उल्लेख गरे अनुसार नेपालको वार्षिक कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) करिब ३६.३ बिलियन अमेरिकी डलर छ भने कुल व्यापार १५.९ बिलियन अमेरिकी डलर छ । नेपालमा विशेष गरी ऊर्जा, पर्यटन, सूचना र सञ्चार प्रविधि, पूर्वाधार र कृषिमा लगानी गर्न पर्याप्त सम्भावना रहेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

एमसीसी सन् २०२३ को अगस्तमा सुरु हुने अपेक्षा गरिएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । अमेरिकाका सहायक विदेशमन्त्री डोनाल्ड लुले दुई साताअघि भएको नेपाल भ्रमणमा पनि एमसीसी कार्यान्वयनबारे नेपाल सरकारसँग छलफल गरेका थिए । प्रतिवेदनमा ढिलाइ भए पनि एमसीसी सम्झौता संसद्बाट अनुमोदन गरेर नेपाल सरकार आफ्ना अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबद्धताहरूको सम्मान गर्न प्रतिबद्ध रहेको देखाएको उल्लेख छ ।