आजदेखि १४ पूरा भएर १५ वर्ष नकटेका किशोरीहरुलाई पाठेघरको मुखको क्यान्सरविरुद्धको खोप दिइँदै

२७ भदौ, काठमाडौं । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले आजदेखि १४ वर्ष पुरा भई १५ वर्ष नकटेक किशोरीहरूलाई पाठेघरको मुखको क्यान्सर विरुद्धको खोप ‘एचपीभी’ निःशुल्क लगाइदिने भएको छ । काठमाडौंको थापाथली स्थित प्रसूति अस्पतालबाट खोप अभियानको उद्‍घाटन हुनेछ । 

खोप लगाउनका लागि आफ्नो उमेर खुल्ने परिचय पत्र अनिवार्य गरिएको छ । यो खोपको दुई मात्रा लगाउनुपर्ने हुन्छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयको परिवार कल्याण महाशाखाका अनुसार कोशी अस्पताल, नारायणी अस्पताल, परोपकार तथा स्त्रीरोग अस्पताल, पोखरा स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, भेरी अस्पताल, कर्णाली प्रदेश अस्पताल सुर्खेत र डडेलधुरा अस्पतालमा एचपीभी खोप लगाउन सकिन्छ । कोशी र मधेश प्रदेशमा भने नियमित खोप चल्ने भएकाले भदौ २८ र २९ मा सञ्चालन हुनेछ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनले पाठेघर मुखको क्यान्सर विरुद्ध तीन वटा खोपलाई मान्यता दिएको छ, जसमध्ये नेपालमा दिन लागिएको खोप चीनमा बनेको सकुलेन ब्राण्डको हो । अहिले चीनबाट खरिद गरेको २० हजार भाइल एचपीभी विरुद्धको खोप हाल टेकुस्थित खोप भण्डारणमा राखिएको छ । सरकारी स्तरबाट पहिलो पटक किशोरीलाई दिन लागिएको एचपीभी विरुद्धको खोप गत असार १९ मा नेपालमा आइपुगेको थियो ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनले यौनसम्पर्क भइ नसकेका ९ देखि १४ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकाका लागि एचपीभीको खोप सिफारिस गरेको छ । यो उमेर समूहमा खोप नलगाएकाले २६ वर्षको उमेरसम्म लगाउन सक्छन् । १५ वर्षमुनिका बालबालिकालाई पहिलो डोज लगाएपछि ६ महिनामा दोस्रो डोज लगाउनुपर्ने भनिएको छ । यसैगरी १५ वर्षमाथिकालाई ३ डोज भनिएको छ । जुन पहिलो डोज लगाएको २ महिनामा दोस्रो डोज र अर्को ६ महिनामा तेस्रो डोज लगाउनुपर्ने भनिएको छ । यो खोप लगाएपछि क्यान्सर नै हुँदैन भन्ने नभए पनि जोखिमलाई धेरै हदसम्म घटाउँछ । यसका लागि नियमित स्क्रिनिङ आवश्यक छ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनसँग सम्बन्धित १२५ राष्ट्रले एचपीभी खोप हालसम्म भित्र्याइसकेका छन् । स्त्री रोग विशेषज्ञ डा जागेश्वर गौतम यो खोप निकै उपयोगी भएको भन्दै सरकारले यसमा लगानी गर्दा खेर नजाने बताउँछन् । भन्छन्–‘पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट बचाउनका लागि यसले सहयोग गर्छ । यसले झण्डै ९५ प्रतिशतभन्दा बढी पाठेघर क्यान्सरलाई रोकथाम गर्न सक्छ । यो पहिलादेखि नै उठ्दै आएको कुरा हो यसको कार्यान्वयन हुनुपर्छ । क्यान्सर लाग्न नदिनु छँदैछ खोपमा लगानी गर्दा खर्च पनि कम हुन्छ ।’