आमाको मात्र नामबाट नागरिकता दिने व्यवस्था गर्न सर्वोच्चको परमादेश

८ असोज, काठमाडौं । सर्वोच्च अदालतले आमाको मात्र नाम राखेर नागरिकता दिने व्यवस्था गर्न गृह मनत्रालय र ललितपुर जिल्ला प्रशासन कार्यालयको नाममा परमादेश जारी गरेको छ ।

ललितपुरको महालक्ष्मी नगरपालिका–६ की एक महिलाले कुमारी अवस्थामै छोरी जन्माएको सन्तालाई नागरिकताको माग गर्दै २०७८ मा सर्वोच्च दायर रिटमाथि सुनुवाइ गर्दै यस्तो आदेश दिएको हो । महिलाले रिटमा सन्तानका बुवा सम्पर्कविहीन भएको र सन्तान (छोरी) नागरिकता लिने उमेर पुगेपनि नागरिकता पाउन नसकेको जनाएकी थिइन् । 

उनले आफू प्रेम सम्बन्धमा रहेको अवस्थामा गर्भवती भएको र त्यसपछि विवाह नगरी पुरुष सम्पर्कविहीन भएको बताउँदै आएकी थिइन् । उनको रिटमाथि गत साउन २३ मा न्यायाधीशद्वय अनिलकुमार सिन्हा र नहकुल सुवेदीको इजलासमा सुनुवाइ भएको थियो । 

महिलाले पतिको स्थायी ठेगाना मकवानपुरको मनहरि नगरपालिका–४, उल्लेख गरेकी थिइन् । सन्तानको जन्म भएपछि पनि बुबा गायब रहेपछि बच्चाको जन्म दर्ता हुन सकेको थिएन । उनले बच्चा अस्पतालमा जन्मिएको समेत जनाएकी छन् ।  

‘यदि निवेदकले खुलाएको व्यवहोरा झुठा प्रमाणित हुन आएमा त्यसको कारवाही र परिणामको भागी निज घोषणा गर्ने व्यक्ति नै हुनुपर्ने हुँदा सम्बन्धित निकायले कुनैपनि जन्मदर्ता र नागरिकताको कारवाहीमा ढिलाइ गर्नु उचित हुँदैन’ परमादेशको १६ औं पृष्ठमा उल्लेख छ । छोरीलाई पनि वंशजकै आधारमा नागरिकता दिन र आमाको स्थायी ठेगाना नै छोरीको पनि ठेगाना काम गर्न सर्वोच्चले भनेको छ । 

आमासँग वंशजको नागरिकता रहेको र अस्पतालले दिएको जन्म प्रमाणपत्र पनि रहेको अवस्थामा बुवाको नाम आवश्यक नपर्ने सर्वोच्चले ठहर गरेको छ । आदेशको पूर्ण पाठ हालै मात्र सार्वजनिक भएको हो ।