राष्ट्र बैंकको ढुकुटीबाट ६० अर्बका नयाँ नोट बाहिरिएपछि करिब ७ खर्ब रकम चलनचल्तीमा, मुद्रा आपूर्ति भने स्थीर

१२ कात्तिक, काठमाडौं । यस वर्षको दशैँमा ६० अर्बभन्दा बढी रकम नेपाल राष्ट्र बैंकको ढुकुटीबाट बाहिरिएको छ । दशैँमा नयाँ नोट वितरणका लागि यो रकम ढुकुटीबाट चलनचल्तीका लागि बजारमा आएको हो । दशैँपछि करिब ७ खर्ब रकम बजारको चलन चल्तीमा आएपनि मुद्रा आपूर्ति भने स्थीर छ । 

राष्ट्र बैंक र अन्य बैंक तथा वित्तीय संस्थामार्फत नयाँ र पहिले प्रयोगमा आइसकेका गरी ६० अर्ब बराबरको नोट बाहिरिएको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । दशैंको अवसरमा करिब ६० अर्ब बराबर नोट बाहिरिएपछि चलनचल्तीमा पनि नोटको कारोबार बढेको छ । दशैँ अघि ६ खर्ब ३३ अर्ब बजारमा रहेकोमा दशैँपछि चलनचल्तीमा ६ खर्ब ९३ अर्ब रूपैयाँ पुगेको नेपाल राष्ट्र बैंकको अनुमान छ । 

यो अनुमानित विवरण हो । दशैँमा कति नोट बजारमा गए भन्नका लागि राष्ट्र बैंकले बाणिज्य बैंकहरुसँग विवरण मागेको छ । बैंकहरूको सबै विवरण आएपछि मात्र दशैंको अवसरमा ६० अर्ब बराबर रकम ढुकुटीबाट बाहिरिएको हो अरू पनि गएको छ भन्ने कुरा थाहा हुनेछ । दशैंमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट पनि सर्वसाधारणमा रकम गएको छ । 

राष्ट्र बैंकका अनुसार दशैं र तिहारमा हरेक वर्ष औसत ६० देखि ७० अर्ब बराबर नयाँ नोट राष्ट्र बैंकको ढुकुटीबाट बाहिरिँदै आएको छ । यसमध्ये करिब १५ अर्ब मात्र सर्वसाधारणमा जाने गरेको थियो । बाँकी रकम बैंक तथा वित्तीय संस्थाले बैंकिङ प्रयोजनका लागि उपयोग गर्दै आएका थिए । यो पटक  सर्वसाधारणले सयभन्दा साना दरका नोट धेरै लगेका छन् । सयभन्दा माथि ५ सय र हजार दरका नोट बढी उपयोग गर्दै आएको राष्ट्र बैंकको भनाइ छ । 

नयाँ नोट सटही गर्दा पुरानो पैसा राष्ट्र बैंकमा आउने भएकाले बजारमा मुद्रा आपूर्ति भने नबढ्ने राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । दसैं, तिहार र छठका अवसरमा राष्ट्र बैंकको ढुकुटीबाट झिकिने पैसा नयाँ वा सुकिला मात्र हुन् । नोट सटही गर्दा सर्वसाधारण वा संस्थाबाट पुराना नोट लिएर नयाँ नोट दिइने भएकाले नोट सटही गर्दा बजारमा मुद्राको आपूर्ति नबढेको हो ।