डीपीआर बनाएको सरकारले पुल बनाएन, स्थानीय सास्ती खेप्दै

१२ माघ, गलकोट (बागलुङ) । चटक्क मिलेको मगर वस्ती पारि राजमार्ग छ । आँखैअघिबाट मध्य पहाडी पुष्पलाल राजमार्ग भएर गुड्ने गयौँ सवारीसाधन देखिए पनि काठे खोला गाउँपालिका १ चनौटेवासीले भने अहिलेसम्म पनि विकासको महसुस भने गर्न सकेका छैनन् । 

वस्तीलाई काठेखालाले विकासबाट टाढा पुर्‍याएको छ । सदरमुकाम बागलुङ बजारबाट आठ किमी मात्रै टाढा रहेको उक्त गाउँ विकासको क्षेत्रमा भने पछि परेको छ । मुस्किलले १० वर्ष अघि मात्रै सडक पुगेको उक्त गाउँमा पुग्ने सडकको सिलीखेतमा पुल नहुँदा यहाँका बासिन्दाले बर्खा र हिउँदमा पनि सास्ती खेप्नुपरेको छ । पुल बनाउन तयार पारिएको डीपीआर नै पुरानो भइसक्यो । वि. सं. २०७२ मा डीपीआर बनाइए पनि पुल बन्न सकेन । 

राजमार्गबाट दोबिल्ला जाने सहायक सडकबाट काठेखोला तरेर हिउँदमा मात्रै केही सवारीसाधन चनौटे गाउँ पुग्ने गरेका छन् । बर्खामा भने बागलुङ नगरपालिका ८ सिगाना हुँदै घुमाउरो बाटो प्रयोग गरेर खाद्यान्न ढुवानी हुँदै आएको वडा नम्बर १ चनौटेका तिलबहादुर थापाले बताए । 

उक्त गाउँ संघीयतापछि सिगानाको नगरपालिकाबाट छुट्टिएर काठेखोला गाउँपालिकामा गाभिएको थियो । सङ्घीयतापछि धेरै गाउँमा पक्की पुल र सडक पुगे पनि उक्त गाउँमा जाने सडक भने उस्तै छ । ‘काठेखोलापारि २०५५ सालमै गाडी गुड्थे, घरबाटै गाडी गुडेको देखेका हाम्रो  गाउँमा बाटो आउन १५ वर्ष लाग्यो, बाटो आएर के गर्ने खोलामा पुल छैन, काठेखोला तरेर हिउँदमा समेत सवारीसाधन आउन समस्या छ’, उनले भने, ‘सदरमुकामबाट नजिकको गाउँ भए पनि विकासमा पछि नै पर्‍याे हाम्रो गाउँ, अहिले गाउँमाथि सिगानामा पक्की बाटो पुग्न थाल्यो, वस्ती अघिको राजमार्गसमेत पक्की बन्यो तर सिलीखेतको काठेखोलामाथि पुल नबन्दा हाम्रा लागि विकास आएन, पुल बनाउन २०७२ सालमै डीपीआर गरिए पनि हालसम्म बजेट पर्न सकेको छैन ।’

थापाका अनुसार २०७२ सालमा सङ्घीय सांसद केशरी घर्तीको पहलमा सडक खनेको दुई वर्षमै पुल बनाउन डिपिआर गरिएको थियो । त्यस यताका जनप्रतिनिधिले पुल बनाउन चासो नदिएको स्थानीयवासीले बताए । आठ वर्षसम्म पुल बन्न नसक्दा साह्रै सकस भोग्नु परेको स्थानीयवासी सुरेश मल्लले बताए । उनका अनुसार सडक आए पनि खोलामा पुल नहुँदा एकघण्टा घुमाउरो बाटो भएर सिगानाको सायकोट र कोरिखोला हुँदै चनौटे आउनुपर्ने बाध्यता यहाँका बासिन्दालाई छ । 

‘हिउँदमा त जसोतसो खोला तारेर मोटरसाइकल तार्छु, खोला बढ्दा मोटरसाइकल झोलुङ्गे पुलबाट तारिन्छ तर बर्खालागेपछि छ महिना त हाम्रो गाउँमा यातायातका साधन पूरै ठप्पै हुन्छन्, सबैजना हिँडेरै दोबिल्ला हुँदै लोक मार्ग पुगेर सवारी चढ्ने गरेका छन’, उनले भने, ‘खाद्यान्न बोकेर ल्याउन मुस्किलै छ अहिले गाउँमा युवा हुँदैनन्, छ महिनासम्म दोब्बर भाडा तिरेर सिगानाको ओखलढुङ्गाको मोटरेवल पुल तरेर घुमाउरो बाटो हुँदै गाउँमा सवारीसाधन ल्याउनुपर्छ ।’

डिपिआर गरिएको उक्त पुलको कागजपत्र मन्त्रालयमा थन्किएर बसेको काठेखोला गाउँपालिका १ का वडा सदस्य गोविन्द थापाले बताए । ‘पुल बनाउन गाउँपालिकाको बजेटले सक्ने अवस्था छैन, सङ्घले डिपिआर बनाएको पुलमा प्रदेशको लगानी हुँदैन, यसका लागि सङ्घीय सरकारको ध्यानाकर्षण गाउन पटक–पटक मन्त्रालय पुगे पनि पुल निर्माणका लागि बजेट पर्न सकेको छैन, पुरानो डिपिआरले समेत अब त काम गर्दैन होला, गाउँपालिकाको तर्फबाट हामीले सक्दो पहल गरिरहेका छौँ,’ उनले भने, ‘सिलीखेतमा काठेखोलामाथि पक्की पुल नबन्दा सम्म चनौटे विकासमा पछि नै परेको छ, यहाँका जनताको आधारभूत आवश्यकता पूरा भएकै छ, मुख्य माग भनेकै पक्की पुल हो, पुल भयो भने गाउँअघिको लोकमार्गसँग सिधै जोडिन्छ ।’

पुल नबन्दासम्म सडक स्तरोन्नतिले समेत प्राथमिकता पाएको छैन । सिलीखेतमा पक्की पुलको डिपिआरमा  पुनः मूल्याङ्कन गरी मन्त्रालयमा बजेट माग गर्न पठाइने डिभिजन सडक कार्यालयका सूचना अधिकारी तथा  इन्जिनियर अमर अधिकारीले बताए । ‘धेरै पुरानो डिपिआर रहेछ, यस पुलको विषयमा थप अध्ययन गरेर मन्त्रालयमा बजेट मागका लागि पठाउँछौँ’, उनले भने । अहिले निर्माणाधीन अवस्थामा पुलले सार्थकता नपाउँदासम्म नयाँ पुल बनाउन बजेट आउने सम्भावना भने कम रहेको इन्जिनियर अधिकारीले जानकारी दिए ।