राष्ट्र बैंकको पटके कारबाहीमा परेको प्रभु बैंकका शेयरधनीको हात खाली, खराब कर्जाले किस्ट बैंकको झल्को

१५ माघ, काठमाडौं । काण्डै काण्ड र विवादै विवादले आक्रान्त भएको तथा राष्ट्र बैंकको पटके कारबाहीमा परेको प्रभु बैंकले गत आर्थिक वर्ष २०७९/८० को लागि कुनै पनि लाभांश नदिने निर्णय गरेको छ । त्यस्तै बैंकले पुष मसान्तभित्र आर्थिक वर्ष २०७९/८० को साधारणसभा पनि सम्पन्न गर्न सकेको छैन । बैंकका पूर्व अध्यक्ष एवं मुख्य लगानीकर्ता देवीप्रसाद भट्टचन र सीईओ अशोक शेरचनका कारण बैंकमा संस्थागत सुशासनको चरम अभाव देखिएको छ । अधिकांश वाणिज्य बैंकले पुष महिना भित्र साधारणसभा सम्पन्न गरिसकेका छन् ।  

गत वर्ष १ दशमलव ९८ प्रतिशत रहेको खराब कर्जा अहिले आएर ४ दशमलव ९० प्रतिशत पुगेको छ । कम्पनीको खराब कर्जा दोब्बर भन्दा धेरैले वृद्धि भएको छ । कुनै समय किस्ट बैंकको खराब कर्जामार्फत संघर्ष गर्दै आएको बैंक अहिले फेरी त्यही लयमा हिँडिरहेको छ । बैंकको वितरण योग्य मुनाफा १ अर्ब ८६ करोड ऋणात्मक छ भने खुद मुनाफा पनि करिब ४० प्रतिशतले घटेको छ । २३ अर्ब माथि चुक्ता पुँजी भएको बैंकको मुनाफा १ अर्ब पनि छैन ।

बैंकको संचालक समितिको अध्यक्षमा राष्ट्र बैंकका पूर्व कार्यकारी अधिकृत लिला प्रकाश सिटौला रहेका छन् । बैंकको संचालक समितिका अन्य सदस्यमा रमेश सिंह खड्का, शंकर प्रसाद कालिकोटा, रामेश्वर सापकोटा, अविशेक बज्राचार्य, बिर्ख बहादुर बस्नेत र डा. गीता प्रधान रहेका छन् । 

त्यस्तै बैंकको उच्च व्यवस्थापनमा सीईओ अशोक शेरचनदेखि वरिष्ठ डेपुटी सीईओमा मनोज न्यौपाने र डेपुटी सीईओमा मणिराम पोखरेल रहेका छन् । त्यस्तै विभागीय प्रमुखहरुमा निरज लम्साल, रेनु प्रसाद पाण्डे, राजेश भण्डारी, दीपेश प्रधान, रश्मी पन्त, लेखबहादुर पुन, रिवास श्रेष्ठ र सुजेन शाक्य रहेका छन् ।

कस्तो आयो आर्थिक वर्ष ०८०/८१ को दोस्रो त्रैमासको वित्तीय प्रतिवेदनः
खुद मुनाफाः
चालू आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमास अर्थात् ६ महिनाको अवधिमा बैंकले ७२ करोड ३ लाख बराबर खुद मुनाफा गरेकोमा गत आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमाससम्ममा यो बैंकले १ अर्ब १९ करोड बराबर खुद मुनाफा गरेको थियो । यसरी खुद मुनाफामा ३९ दशमलव ९७ प्रतिशतको गिरावट आएको छ ।

खुद ब्याज आम्दानी र संचालन मुनाफाः
गत आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमासमा कम्पनीले ३ अर्ब ३९ करोड बराबर खुद ब्याज आम्दानी गरेकोमा चालू आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमाससम्म कम्पनीले ४ अर्ब ७६ करोड खुद ब्याज आम्दानी गरेको छ । यसरी खुद ब्याज आम्दानीमा ४० दशमलव  ५८ प्रतिशतको वृद्धि भएको छ । त्यस्तै, संचालन मुनाफा ५ दशमलव  ७७ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै १ अर्ब ७२ करोड पुगेको छ । गत वर्षको दोस्रो त्रैमासमा कम्पनीले १ अर्ब ६३ करोड संचालन मुनाफा गरेको थियो ।

प्रतिशेयर आम्दानीः
कम्पनीको वार्षिक प्रतिशेयर आम्दानी ६ रूपैयाँ १२ पैसा हुन आउँछ । एक वर्ष अघि प्रतिशेयर आम्दानी १० रूपैयाँ १९ पैसा थियो । समीक्षा अवधिमा प्रतिशेयर आम्दानी ३९ दशमलव  ९४ प्रतिशतले घटेको छ ।

वितरणयोग्य मुनाफाः
कम्पनीको वितरणयोग्य मुनाफा १ अर्ब ८६ करोड ऋणात्मक रहेको छ । गत आर्थिक वर्ष वितरणयोग्य मुनाफा ३६ करोड ४२ लाख थियो । समीक्षा अवधिमा वितरणयोग्य मुनाफा ६१२ दशमलव  ७३ प्रतिशतले घटेको छ । 

निक्षेप, कर्जाः
कम्पनीले चालू आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमाससम्म २ खर्ब ८१ अर्ब निक्षेप संकलन गरी २ खर्ब ३१ अर्ब कर्जा प्रवाह गरेको छ । आर्थिक वर्ष २०७९/८० को असार मसान्त र अहिलेको तथ्याङ्कलाई दाँजेर हेर्दा कम्पनीको निक्षेप संकलन २ दशमलव ६९ प्रतिशतले घटेको छ भने कर्जा प्रवाह पनि १ दशमलव ६३ प्रतिशतले घटेको छ ।

जगेडा कोष, संचित मुनाफाः
जगेडा कोष ५ दशमलव १२ प्रतिशतले बढेर १० अर्ब ११ करोड पुगेको छ भने संचित मुनाफा १ अर्ब ८६ करोड रुपैयाँ ऋणात्मक रहेको छ ।
किताबी मूल्य ः
कम्पनीको किताबी मूल्य (प्रतिशेयर नेट्वर्थ) १३५ रूपैयाँ शून्य २ पैसा आउँछ ।
निष्क्रिय कर्जाः
कम्पनीको खराब कर्जा ४ दशमलव  ९० प्रतिशत रहेको छ । गत आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमासमा खराब कर्जा १ दशमलव  ९८ प्रतिशत थियो ।

लाभांश इतिहासः
प्रभु बैंकले गत आर्थिक वर्ष २०७९/८० को लागि कुनै पनि लाभांश नदिने निर्णय गरेको छ । कम्पनीले आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा जम्मा ६ दशमलव ५० प्रतिशत बोनस र १ दशमलव ५० प्रतिशत नगद लाभांश दिएको थियो ।