ग्लोबल आईएमई बैंकमा आईएफसीको अहिलेसम्मकै ठूलो लगानी, साढे ७ अर्ब सहुलियत ऋण

२१ माघ, काठमाडौं ।  ग्लोबल आईएमई बैंकले विश्व बैंक समूहको सदस्य अन्तर्राष्ट्रिय वित्त निगम (आईएफसी) बाट अहिलेसम्मकै ठूलो लगानी पाएको छ । उसले ५६ मिलियन अमेरिकी डलर अर्थात ७ अर्ब ४१ करोड नेपाली रूपैयाँ लगानी पाएको हो । यो लगानी महिलाद्वारा सञ्चालित व्यवसाय र साना तथा मझौला उद्यममा वित्तीय पहुँच बढाउने आयोजनालाई सहयोग गर्न परिचालन गरिनेछ ।

साना तथा मझौला उद्यमलाई वित्तीय पहुँच प्रदान गर्दै बजारमा प्रतिस्पर्धी बनाउन सहयोग गर्ने, वित्तीय समावेशीकरणमा सुधार गर्ने, रोजगारी सृजना गर्ने र जलवायु लक्ष्य प्राप्तिमा सहयोग गर्ने यस लगानीको उद्देश्य रहेको बैंकद्वारा जारी गरेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । 

यो नेपालको वित्तीय क्षेत्रमा भएको आईएफसीको अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो लगानी हो । यस लगानी तथा परिचालनले ग्लोबल आईएमई बैंकलाई साना तथा मझौला व्यवसाय, कोभिड महामारीबाट प्रभावित उद्यम, महिलाको स्वामित्वमा रहेका साना तथा मझौला उद्यम र ग्रामीण क्षेत्रमा रहेका उद्यम व्यवसायलाई सहयोग गर्न सघाउ पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ । 

आईएफसीको यस लगानीले स्वच्छ यातायात, जलवायु–स्मार्ट कृषि र सौर्य परियोजनालगायत अन्य विभिन्न क्षेत्रको जलवायु वित्तमा पहुँच बढाएर नेपालमा जलवायु परिवर्तनको प्रभाव न्यूनीकरणका प्रयासमा विशेष योगदान पुर्याउने पनि विज्ञप्तिमा जनाइएको छ ।

ऋणको ५० प्रतिशत ग्लोबल आईएमई बैंकले साना तथा मझौला र खुद्रा ग्राहकका लागि जलवायु तथा लैंगिक क्षेत्रको लगानीमा समान रूपमा विनियोजन गर्नेछ । बाँकी ५० प्रतिशत साना तथा मझौला उद्यममा कर्जा प्रवाह गर्न प्रयोग गर्ने पनि बताइएको छ । 

नेपालको अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड साना तथा मझौला उद्यमले मुलुकको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा २२ प्रतिशत योगदान गरेको छ । र २० लाखभन्दा बढी मानिसलाई रोजगारी दिएको छ, विज्ञप्तिमा भनिएको छ, तथापि ४४ प्रतिशत साना तथा मझौला उद्यमलाई अझै पनि वित्तीय पहुँचमा बाधा छ । यो अन्तर झन्डै ३.६ बिलियन डलरको छ । 

महिलाको स्वामित्व रहेका साना तथा मझौला उद्यममा यो स्थिति अझ कमजोर छ । महिलाको स्वामित्व रहेका करिब ५२ प्रतिशत साना तथा मझौला उद्यममा सीमित वित्तीय पहुँच रहेको तथ्याङ्क छ । ग्लोबल क्लाइमेट इन्डेक्स (२०२१) मा जलवायु परिवर्तनबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित देशको दसौं स्थानमा रहेको नेपालका लागि सन् २०४५ सम्म शून्य उत्सर्जनको लक्ष्य भेट्टाउन जलवायु वित्तको विशेष महत्व रहेको पनि विज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।

आईएफसीसँगको सहकार्यले बैंकलाई राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा प्रतिस्पर्धी बन्न सहयोग पुगेको ग्लोबल आईएमई बैंकका अध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकालले बताए । आईएफसीसँगको यस ऋण सम्झौताबाट नेपालका साना तथा मझौला उद्यमको विकासमा सहयोग पुग्ने उनको भनाइ छ ।

विश्व जनमानस जलवायु र वातावरणीय प्रभावबारे सचेत हुँदै गएको अवस्थामा भएको यो ऋण सम्झौताले जलवायु र लैंगिक फाइनान्सिङमार्फत दिगोपनका लागि आफूहरूको प्रतिबद्धता जाहेर गरेको ग्लोबल आईएमई बैंक लिमिटेडका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रत्नराज बज्राचार्यले बताए । 

‘हरित ऊर्जाको विकासमा नेपालको सम्भाव्यतालाई मान्यता दिँदै ऊर्जा क्षेत्रमा रहेको स्रोतसाधनको खाडल पूरा गर्ने हाम्रो प्रतिबद्धता छ,’ उनले भने, ‘यसबाहेक, हाम्रो यस पहलले नेपालको ग्रामीण क्षेत्रका महिलालाई आर्थिक रूपमा सशक्त बनाउन सहयोग गरेर लैंगिक असमानता कम गर्ने लक्ष्य राखेको छ । यस प्रयासमा आईएफसीसँगको साझेदारीमा हामी आभारी छौं ।’