जापानको बुलेट ट्रेन संसारको सबैभन्दा सुरक्षित, ५० बर्षमा भएको छैन एउटा पनि दुर्घटना !

१० वैशाख, काठमाडौं । जापानको शिन्कानसेन ई–५ सिरिजको बुलेट ट्रेन पहिले चल्नेछ । तर के तपाईलाई थाहा छ बुलेट ट्रेन सबैभन्दा सुरक्षित ट्रेन मध्ये एक हो। किन यस्तो हुन्छ, आज हामी तपाईलाई यसको पछाडिको कारण बताउनेछौँ ।

भारतीय रेलवे विश्वको चौथो ठूलो रेल नेटवर्क हो, यो सबैभन्दा व्यस्त रेल नेटवर्क भएको कारण, त्यहाँ धेरै पटक रेल दुर्घटना भएका छन । तर, आजसम्म जापानी बुलेट ट्रेनमा कुनै दुर्घटना भएको रेकर्ड छैन । यसका पछाडि प्रविधि छ, जापानमा बुलेट ट्रेन चलेको ५० वर्षभन्दा बढी भइसकेको छ । प्रतिघण्टा ३२० किलोमिटरको गतिमा दौडिए पनि जापानका रेलहरू अविश्वसनीय रूपमा सुरक्षित रहेका छन्।

जापानको जीवनमा सुरक्षा एउटा ठूलो समस्या हो। यो धेरै कम अपराध भएको एक धेरै सुरक्षित र व्यवस्थित देश हो। यहाँको वातावरण अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटक, जोडी, एकल यात्री र परिवारका लागि पनि उपयुक्त छ। यति मात्र होइन, टेक्नोलोजीका साथै जापानका ट्रेनहरू पनि धेरै सफा र स्वच्छ छन्। यो भन्दा राम्रो सार्वजनिक यातायात व्यवस्था अरु कुनै देशमा सायदै होला । जापान आफ्नो सुपर फास्ट ट्रेन र विशेष गरी शिन्कानसेन बुलेट ट्रेनहरूको लागि परिचित छ।

गतिको हिसाबले सबैभन्दा छिटो भए पनि जापानका रेलहरू निकै सुरक्षित छन्। झण्डै ५० वर्षको निरन्तर सेवामा यात्रु दुर्घटना भएको छैन । यस बाहेक जापानमा भूकम्प बढी आउने भएकाले शिन्कानसेन रेलमा भूकम्पका लागि विशेष स्वचालित एयर ब्रेकको सुविधा पनि छ । भूकम्प जस्ता आपतकालिन अवस्थामा सुरक्षित र द्रुत रूपमा रोक्नको लागि ट्रेनमा नयाँ प्रविधिहरू छन्। परम्परागत ब्रेकिङ प्रणाली बाहेक यसमा छतमा एयर ब्रेकहरू र रेलहरू नजिक चुम्बकीय प्लेटहरू राखिएका हुन्छन् ।

५१५ किलोमिटर लामो टोकाइदो शिन्कान्सेन विश्वको सबैभन्दा व्यस्त हाई–स्पीड रेल लाइन हो। जसमा सन् १९६४ देखि २०१० सम्मको टोकियो ओलम्पिकको उद्घाटन देखि ४ अर्ब ९ करोड यात्रुले यात्रा गरिसकेका छन् । जापानमा धेरैजसो मानिस रेलमा यात्रा गर्छन्। एक अनुमान अनुसार यहाँ हरेक दिन ६ करोड ४० लाख मानिस रेलबाट यात्रा गर्छन्। यो संख्या विश्वको कुनै पनि देशको तुलनामा सबैभन्दा बढी हो ।

तपाईलाई बताउन दिनुहोस् कि संसारका ५१ व्यस्त रेल स्टेशनहरू मध्ये ४५ जापानमा छन्। सबैभन्दा ठूलो र व्यस्त स्टेसन टोकियोको शिन्जुकु स्टेशन हो, जहाँबाट हरेक दिन ३.६ मिलियन रेल यात्रुहरू आवतजावत गर्छन्। यो यति ठूलो कम्प्लेक्स हो कि यात्रुहरूलाई हराए भने स्टेशनमा आफ्नो स्थानमा पुग्न मद्दत गर्नको लागि एक विशेष एप डिजाइन गरिएको थियो। जापानका अन्य व्यस्त स्टेशनहरूमा शिबुया, उमेदा, इकेबुकुरो र योकोहामा समावेश छन्।