क्रिकेट खेलको सुरुवात कहिले र कसरी भयो ?

१६ भदौ, काठमाडौं । क्रिकेटको इतिहास धेरै शताब्दी पुरानो हो । यो खेलले समयसँगै नयाँ परिवर्तन पनि ल्याएको छ । यस खेलमा ‘एलबीडब्लू’ भन्ने नियम छ जसलाई लेग बिफोर विकेट पनि भनिन्छ।

यदि कोही व्यक्ति क्रिकेटको नयाँ फ्यान बनेको छ भने एलबीडब्लू बुझ्नु उसको लागि निकै गाह्रो काम हुन सक्छ। यस अन्तर्गत, यदि बल ब्याट्सम्यानको शरीरमा लागे र त्यो समयमा उनी स्टम्पको ठीक अगाडि छन् भने, उसलाई आउट घोषित गर्नु आवश्यक छैन।

LBW नियम कहिले सुरु भयो ?
१८ औं शताब्दीमा, ब्याट्सम्यानहरूले प्राय: आउट हुनबाट बच्न प्याडको सहारा लिन थाले। यसै कारणले सन् १७७४ मा पहिलो पटक यसका लागि नियम बनाइएको थियो । अब बल विकेटको अगाडि प्याडमा लागेमा ब्याट्सम्यानलाई आउट दिइन्छ । नियममा परिवर्तन र सुधारहरू लामो समयसम्म जारी रहे, तर १९३५ मा, LBW नियममा नयाँ पक्ष थपियो। नयाँ नियमअनुसार बल अफ स्टम्पको रेखाभन्दा बाहिर लागेमा पनि ब्याट्सम्यान स्टम्पको अगाडि भेटिएमा उनलाई आउट घोषित गरिनेछ ।

यस्तो अवस्थामा लेग स्पिन बलरलाई समर्थन गर्ने मानिसहरूले यो नियमको विरोध गरे। दशकौंको विरोधपछि सन् १९७२ मा नियममा नयाँ पक्ष थपियो । यस अन्तर्गत, यदि कुनै ब्याट्सम्यानले शट खेल्न नदिने मनसायले आफ्नो ब्याट पछाडि राख्छ भने बल लेग स्टम्पको लाइन बाहिर लागेमा पनि उसलाई आउट गर्न सकिन्छ। तर हालको नियमअनुसार ब्याट्सम्यान क्रिजबाट ३ मिटर वा सोभन्दा बढी पर गएमा बल प्याड वा शरीरमा लागेमा उनलाई आउट दिन सकिँदैन।

LBW आउट हुने पहिलो ब्याट्सम्यान को हुन ?
एलबीडब्ल्यू नियममा आउट हुने पहिलो ब्याट्सम्यान ह्यारी कर्नर थिए। सन् १९०० को पेरिस ओलम्पिकमा इंग्ल्याण्ड फ्रान्ससँग खेल्दै थियो। उक्त खेलमा इंग्लिस ब्याट्सम्यान कर्नरलाई फ्रान्सका डब्ल्यू एन्डरसनले आउट गरेका थिए । यस नियमबाट आउट हुने पहिलो भारतीय ब्याट्सम्यान नौमल जियोमल थिए, जसलाई सन् १९३२ मा इङ्ल्यान्डका वाल्टर रोबिन्सले आउट गरेका थिए।