ग्राहकलाई डिजिटल कारोबारमा अभ्यस्त बनाएर कागजरहित बैंकिङ सेवा दिने अभियानमा छ सिटिजन्स बैंक

४ कात्तिक, काठमाडौं । अग्रणी वित्तीय संस्थाको रुपमा परिचित सिटिजन्स बैंक इन्टरनेशनल लिमिटेडले आफ्ना सबै सेवाहरुलाई डिजिटल बनाउने अभियान नै चलाएको छ । सबै प्रकारका वित्तीय कारोबारलाई डिजिटलाइजेसन गर्न बैंकले विभिन्न योजनाहरू पनि सार्वजनिक गरिरहेको छ । केही समय अघि मात्र भर्चुअल क्रेडिट कार्ड ग्राहक माझ ल्याएको यस बैंकले असोज महिनालाई 'डिजिटल मन्थ'का रुपमा घोषणा गरेको थियो ।

यही अवसरमा बैंकले डिजिटल सेवालाई अझै परिष्कृत गर्ने योजना अनुरूप आफ्नो कर्पोरेट कार्यालयको प्रांगणमा "स्मार्ट हब" सेवा सञ्चालनमा ल्याएको छ । यसबाट आफ्ना सबै ग्राहकलाई डिजिटल कारोबारमा अभ्यस्त बनाउने बैंकको उद्देश्य रहेको छ । यसै बीच बैंकले हालैबाट सुरु गरेको "स्मार्ट हब"का विषयमा हामीले यो कस्तो सेवा हो र कसरी ग्राहकहरू यसमा सहभागी हुनसक्छन् भनेर सिटिजन्स बैंकका डिपोजिट मार्केटिङ विभागका प्रमुख पारशबिक्रम थापालाई सोधेका छौं ।
   
यस सिटिजन्स बैंकले हालैमात्र ग्राहकहरूलाई लक्षित गरी "स्मार्ट हब" सञ्चालनमा ल्याएको छ । यो भनेको  के हो र यसबाट के के गर्न सकिन्छ ? 

"स्मार्ट हब" भन्नाले सबै कुरा एकै ठाउँबाट गर्न सकिन्छ भन्ने हो । यसबाट हामीले एकै स्थानबाट जुनसुकै समयमा पनि बिना कुनै झन्झट खाता खोल्ने, चेक जम्मा गर्ने, नगद जम्मा गर्ने जस्ता कारोबार डिजिटल रुपमा गर्न सकिन्छ भनेर ग्राहकहरूलाई देखाउन र सिकाउन खोजिएको हो । यो "स्मार्ट हब"बाट सबै प्रकारका कारोबार डिजिटल रुपमा गर्न सकिन्छ । यसमा हामीले "चेक डिपोजिट र क्यास डिपोजिट मेसिन"  राखेका छौँ । आवश्यक परेको नगद यो मेसिनबाट राख्न र झिक्न सकिन्छ । 

आफ्ना ग्राहकहरूलाई डिजिटल कारोबारमा अभ्यस्त बनाउने बैंकको लक्ष्य हो । खास उद्देश्य भनेको अबको युग विस्तारै डिजिटल हुँदै गइरहेको हुनाले सिटिजन्स बैंकले पनि आफ्ना ग्राहकहरूलाई अब पूर्ण रुपले डिजिटलमा कारोबार गर्न लगाउनुपर्छ, सिकाउनुपर्छ भन्ने नै हो । अब कागज बोकेर सामान्य कामका लागि पनि बैंकका शाखा र कर्मचारी खोज्दै हिँड्ने परम्पराको अन्त्य गर्नुपर्छ र घरमै बसेर सबै काम गर्न सकिन्छ भनेर यो स्मार्ट हबमाफर्त सिकाउन खोजिएको हो । 

साथै यस प्रकारको सेवा सुरुवातबाट समग्र डिजिटल बैंकिङको विकासमा टेवा पुग्ने विश्वास पनि हामीले लिएका छौँ । हाललाई कर्पोरेट कार्यालयबाट यो सेवा सुरु गरिएको छ भने आगामी दिनमा देशका अन्य स्थानहरूबाट समेत सञ्चालन गर्दै जाने बैंकको योजना छ । अहिलेलाई सिटिजन्स बैंकले तोकेको स्थानमा (स्मार्ट हब)मा गएर ग्राहकहरूले चेक जम्मा गर्ने मेसिनमा चेक डिपोजिट गर्ने, आफ्नो बैंक खाताको विवरण हेर्ने र बैंक खाताको स्टेटमेन्ट प्रिन्ट गर्न मिल्ने सुविधा उपलब्ध गराएका छौँ । 

भनेपछि सिटिजन्स बैंकले बैंकिङ सेवालाई कागजरहित बनाउने उद्देश्यले यो स्मार्ट हबको सुरुवात गरेको हो भन्दा हुन्छ ?

हो, यस बैंकको उद्देश्य भनेकै अबका दिनमा बैंकले दिने सबै सेवालाई कागजरहित बनाउनुपर्छ भन्ने नै हो । यसै उद्देश्यका साथ स्मार्ट हबको सुरुवाती गरिएको हो । सबै सेवाहरु डिजिटल माध्यमबाट गराउन समय लाग्ला तर, सिटिजन्स बैंक निरन्तर प्रयासमा छ र रहन्छ । बैँकभित्र हुने सबै कामहरू हामीले डिजिटलाइजेशन गरिसकेका छौँ । पहिले जस्तो कागज बोकेर एउटा कोठाबाट अर्को कोठामा जानुपर्ने अवस्था अब छैन । अब कागज बोकेर हाकिमको कोठामा दौडनुपर्ने अवस्था छैन, सबै काम सिस्टमबाट हुन्छ ।

अधिकांश आन्तरिक (अफिसभित्र गरिने) कामहरू हामीले डिजिटलाइजेशन गरिसकेको हुनाले अब ग्राहकहरूलाई पनि सिकाउनुपर्छ भनेर सिटिजन्स बैंक यो अभियानमा लागेको हो । डिजिटल रुपमा कारोबार गर्दा सहज हुन्छ, मान्छे नै बैंक धाइरहनु पर्दैन र एउटा मोबाइलबाट सबै काम गर्न सकिन्छ भनेर ग्राहकहरूलाई अझै शिक्षित बनाउनुपर्छ भनेर हामीले यो कन्सेप्ट ल्याएको हो । यसैले असोज महिनाभरिलाई नै हामीले डिजिटल मन्थ भनेर घोषणा पनि गरेका थियौँ । यसको सुरुवात सिटिजन्स बैंकको केन्द्रीय कार्यालयबाट असोज २ गते गरिएको हो ।
 
सिटिजन्स बैंकले जहाँबाट स्मार्ट हब भनेर सुरु गरेको छ, त्यहाँ के के मेसिनहरू राखिएका छन् र ग्राहकले के के सुविधा लिन सक्छन् ?

त्यसमा अहिलेलाई दुई वटा एटीएम मेसिन राखिएको छ । यसबाट ग्राहकहरूले आफूलाई आवश्यक क्यास निकाल्न सक्नुहुन्छ । अर्को क्यास डिपोजिट र चेक डिपोजिट मेसिन गरेर चार वटा मेसिन राखिएको छ । त्यसमा एउटा ट्याप बैंकिङ पनि थप गरेर त्यहीँबाट कारोबार गर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ । एटीएमबाट  पैसा निकाल्नेदेखि चेक जम्मा गर्ने, पैसा जम्मा गर्ने काम गर्न सकिन्छ । चेक जम्मा गर्दा आफ्नो एकाउन्ट नम्बर हान्ने त्यसपछि सिस्टमले सबै काम गर्छ, कतिको चेक जम्मा गरेको हो त्यसको विल आउँछ ।

पैसा जम्मा गर्ने मेसिनमा ५ सय र १ हजारका नोट जम्मा गर्न सकिन्छ । अरु २०, ५० र सयका नोट जम्मा गर्दा धेरै हुने र समस्या आउने भएकाले हाललाई ५ सय र हजारका नोट मात्र जम्मा गर्न सकिने बनाएको हो । अरु नोट जम्मा गर्ने व्यवस्था पनि विस्तारै बैंकले मिलाउँछ । अहिले सिटिजन्स बैंकको केन्द्रीय कार्यालयपछि ठूलो कार्यालय थापाथली ब्रान्चलाई बनाएका छौंं । थापाथलीबाट पनि विस्तारै यो सेवा सुचारु हुन्छ । केन्द्रीय कार्यालयमा अहिले दैनिक सयभन्दा बढी चेक डिपोजिट भइरहेका छन् । स्मार्ट हब बनाएर चेक डिपोजिट गर्ने सेवाबाट ग्राहकहरूलाई धेरै सजिलो भएको छ । उहाँहरूबाट रेस्पोन्स पनि राम्रो नै पाएका छौँ । 

ठूला नोट त भइहाल्यो, ग्राहकले क्यास डिपोजिट मेसिनबाट साना नोटहरू चाँही कहिलेबाट जम्मा गर्न पाउँछन् ?

अहिले सिटिजन्स बैंकले २०, ५० र १०० का नोटहरू मेसिनबाट जम्मा गर्न सकिने टेक्नोलोजीको विकास गरिसकेको छैन । हामी टेक्नोलोजीले साथ दिएसम्मका सेवासुविधाहरु ग्राहकलाई उपलब्ध गराउँदै जाने प्रयास र प्रक्रियामा छौँ । हाललाई ५०० र १००० का नोटहरू मात्र क्यास डिपोजिट मेसिनबाट जम्मा गर्न सकिन्छ । यसलाई विस्तारै हामी अरु शाखा कार्यालयहरूमा पनि थप्दै लाने छौँ । अहिलेको हकमा साना नोटहरू ग्राहकले बैंकका पायक पर्ने कार्यालयमा आएर नै जम्मा गर्नुपर्ने हुन्छ । चेक डिपोजिटका लागि भने समय कुरिरहनु परेन । जतिबेला आएर पनि जम्मा गर्न सकिन्छ । 

चेक डिपोजिट गर्ने मेसिन सिटिजन्स बैंकको केन्द्रीय कार्यालयमा मात्र हो कि अरु शाखाहरूमा पनि राखिएका छन ?
 
चेक डिपोजिट मेसिन केन्द्रीय कार्यालयबाहेक चार वटा मुख्य मुख्य ठाउँमा राखिएको छ । काठमाडौं उपत्यकाभित्र एउटा कलंकी र अर्को नयाँ बजारमा राखिएको छ भने उपत्यका बाहिर वीरगञ्ज र विराटनगरमा सुरु भइसकेको छ । उपत्यकाका अरु केही शाखा र उपत्यका बाहिर पनि केही शाखाहरूमा चेक डिपोजिट मेसिन थप्ने योजना छ । त्यसको विस्तारै तयारी हुँदैछ । वीरगञ्ज र विराटनगरमा हाम्रो बैंकले मात्र यो सुविधा दिएको छ । क्यास डिपोजिट मेसिन चाँही अहिलेलाई केन्द्रीय कार्यालयमा मात्र राखिएको छ । यो परीक्षणको लागि पनि राखिएको हो । सुरुमा हाम्रै कर्मचारीले सिकाउनु पनि भयो । अहिले धेरैले क्यास डिपोजिट गर्न सिकिसक्नु पनि भएको छ । यसमा ठूला नोटमात्र जम्मा गर्न सकिने लिमिटेसन भयो भने पुराना र फोहोर नोट हुँदा पनि जम्मा गर्न असजिलो हुने रहेछ । विस्तारै यसलाई हामी सहज बनाउने छौँ । 

डिजिटल कारोबार प्राविधिक विषय भयो र धेरै ग्राहकहरूले अनलाइन चलाउन पनि नजानेको अवस्था छ, उहाँहरूलाई कसरी डिजिटल कारोबारमा अभ्यस्त बनाउने ? 

हो, सुरुमा त धेरैजसो बैंकमा कारोबार गर्न आउनुहुने ग्राहकहरूमा यो समस्या थियो । अहिले धेरैले सिकिसक्नु भएको छ । सिटिजन्स बैंकमा कारोबार गर्न आउनुहुने ग्राहकलाई डिजिटल कारोबारमा अभ्यस्त गराउनकै लागि हामीले असोज महिनालाई डिजिटल मन्थका रुपमा घोषणा गरेको थियौँ । यो निकै प्रभावकारी पनि भयो । डिजिटल कारोबारमा हामीले धेरै अफरहरू पनि राखेका थियौँ । यसले गर्दा मोबाइल बैंकिङ चलाउन धेरैले चासो पनि दिनु भएको छ । मोबाइलबाटै सबै कुरा गर्न सकिन्छ भनेर हामीले भिडियो पनि बनाइ दिएका छौँ । त्यो भिडियोलाई हेरेर पनि धेरै कुरा सिक्न सकिन्छ । अहिले विल तिर्ने देखि खाता खोल्ने, खाता चेक गर्ने लगायतका सबै काम मोबाइलबाटै हुन्छ र सजिलो पनि छ भनेर ग्राहकलाई सिकाउने काम पनि भएको छ । हामीले ब्रान्चहरुमा मान्छे राखेर पनि सिकाउने गरेका छौँ । किनभने बैंकलाई पूर्ण डिजिटल कारोबारमा लाने हाम्रो प्रयास हो । 

असोज महिनालाई बैंकले डिजिटल मन्थ भनेर अफरहरू पनि दिएको थियो, यो कति सफल भयो र आगामी महिनाका लागि पनि केही योजना छन कि ?

हामी समयअनुसार यस्ता योजनाहरू ग्राहक माझ ल्याई नै रहने छौँ । असोज महिनाबाट सिटिजन्स डिजिटल महिना भनेर सुरुवात गरिएको हो । फोनपेसँगको सहकार्यमा कम्पनीले विभिन्न आकर्षक अफरहरू सार्वजनिक गरेको हो । जसमा मोबाइल बैंकिङ प्रयोग गरी हवाई टिकट खरिद गर्ने यात्रुहरूलाई ४०० रूपैयाँसम्म क्यास ब्याक प्राप्त हुने, बडा दशैंमा मोबाइल बैंकिङ प्रयोग गरि डिजिटल दक्षिणा दिँदा सो कारोबारमा १०० रूपैयाँसम्म क्यास ब्याक प्राप्त हुनुका साथै चाडपर्वमा गरेको पहिलो मोबाइल बैंकिङ कारोबारमा ग्राहकहरूलाई आकर्षक क्यास ब्याक प्राप्त हुने जस्ता अफरहरू राखिएका थिए । 

यस्ता डिजिटल प्रोत्साहित कारोबार अभियानबाट समग्र बैंकिङ क्षेत्रमा नै डिजिटल बैंकिङको विकास हुने विश्वास बैंकले लिएको छ । हामीले हालैमात्र फोनपेसँगको सहकार्यमा नेपालमै पहिलो पटक ‘सिटिजन्स भर्चुअल क्रेडिट कार्ड’ सञ्चालनमा ल्याएका छौँ । भौतिक कार्ड विना नै मोबाइलको माध्यमबाट स्क्यान गरि क्रेडिट कार्डको सुविधा उपभोग गर्न सकिने विशेषता भर्चुअल क्रेडिट कार्डमा छ । बैंकले पछिल्लो समय आन्तरिक धेरै काम डिजिटल प्रणालीबाट नै गरिरहेको छ । अब ग्राहकसम्म समेत पुग्न पर्छ भनेर अघि बढिरहेका छौं । डिजिटल कारोबार नै होस् भन्ने बैंकको चाहना छ । हरेक सेवा डिजिटल प्रणाली बाटै होस् भन्ने चाहना अनुरूप बैंक लागिरहेको छ । त्यसमा अब ग्राहकहरूलाई बानी बसाल्न यो योजना प्रभावकारी देखिएको छ । 

सिटिजन्स बैंकले हालै नयाँ भर्चुअल कार्ड ल्याएको थियो, यसलाई ग्राहकहरूले कसरी लिएका छन् ?

 
सिटिजन्स बैंकले ग्राहकहरूको सुविधालाई ध्यानमा राखेर नयाँ नयाँ प्रोडक्टहरु बजारमा ल्याइरहेकै छ । ति सबै हाम्रा सेवाहरु ग्राहकले मन पराइरहनु भएको छ । हामीले नेपालको वित्तीय बजारमा अहिलेसम्म नआएको नयाँ किसिमको प्रोडक्ट लिएर आएका थियौँ "भर्चुअल क्रेडिट कार्ड" । यो एकदमै सफल भएको छ । जसलाई हामीले "सिटिजन्स फोन पे क्रेडिट कार्ड" भनेर नाम दिएका छौ र ग्राहकलाई यसले निकै सजिलो बनाएको छ ।

बैंकको लागि यो एउटा भर्चुअल कार्ड हो भने यसमा हामीले नयाँ ट्रेन बसाल्न पनि खोजेका थियौँ, जुन सफल भयो । अहिलेको प्रविधिको युगमा ग्राहकहरूले पनि नयाँ खालको सुविधा खोजिरहेका हुन्छन् । ग्राहकहरूलाई नयाँ अनुभव र नयाँ खालको सेवा दिन सकियोस् भनेर सिटिजन्स बैंकले यो कार्ड लन्च गरेको हो । हाम्रो म्यानेजमेन्ट टिमले जुन खालको परिकल्पना गरेको थियो, त्यो अहिले रियालिटीमा कन्भर्ट भएर कार्यान्वयनमा गइरहेको छ । यस्ता अरु पनि नयाँ प्रविधियुक्त सेवाहरु भविष्यमा थपिँदै जानेछन् । #एडभोटेरियल