दैनिक १० घण्टा बन्दको कारण देखाएर हवाई कम्पनीले दोब्बर बढाए भाडा, सरकार भन्छ केही गर्न सकिन्न

२३ कात्तिक, काठमाडौं । त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई आजदेखि दैनिक १० घण्टा बन्द गरेर विस्तारको काम गरिदैं छ । यो बन्दको फाइदा उठाएर हवाई कम्पनीहरूले बाह्य देखि आन्तरिकसम्मको भाडा दोब्बरले बढाएका छन् । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका अनुसार विमानस्थलको स्तरोन्नतिका लागि आजबाट दैनिक १० घण्टा उडान बन्द हुनेछ । योसँगै सबै जहाजको उठान तालिका कटौती भएको छ । 

३० प्रतिशत उडानमा कटौती हुँदा भाडा दर बढेको सरकारी अधिकारीहरू बताउँछन् । २१ घण्टा चलिरहेको विमानस्थल १४ घण्टामा झारिएपछि यसले उडानमा ३० प्रतिशत कटौती भएको हो । यसै अनुसार हवाई कम्पनीहरूले पनि भाडा बढाएका छन् । यसअघि काठमाडौं-दिल्ली बढीमा १५ हजारसम्म थियो भने अहिले ४५ हजारसम्म पुर्याइएको छ । सरकारी अधिकारीको भनाइमा नेपालको द्विपक्षीय हवाई सम्झौता खुला बजार र स्वतन्त्र भाडा दर अवधारणामा आधारित भएकाले सकारले चाहेर पनि यो भाडा घटाउन सक्दैन । अहिले माग र आपूर्तिका आधारमा हवाई भाडा निर्धारण भइरहेको छ । 

नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका अनुसार सरकार र नियमनकारी निकायले भाडा दरमा हस्तक्षेप गर्न कानुनी आधार छैन, त्यसैले अहिले बढाइएको भाडा दर घटाउन सकिने अवस्था छैन । यही आधारलाई टेकेर हवाई कम्पनीहरूले दोब्बरभन्दा बढी भाडा वृद्धि गरेपछि सबैभन्दा बढी मार नेपालबाट वैदेशिक रोजगारीमा जाने श्रमिकहरुमा परेको छ । अहिले पनि दैनिक १५ सय नेपाली रोजगारीका लागि हवाई मार्ग हुँदै विदेसिने गरेका छन् । धावनमार्ग विस्तारका लागि विमानस्थल सञ्चालन समय घटाएपछि विदेशी वायुसेवा कम्पनीले काठमाडौं उडानमा कटौती गरेका छन् । 

करिब १५ अर्ब खर्च गरी विमानस्थल विस्तार गरिँदैछ । स्तरोन्नतिका क्रममा राति १० बजेदेखि बिहान ८ बजेसम्मका सबै उडान कटौती हुनेछन् । हाल विमानस्थल बिहान ६ बजे खुलेर राति २ बजेसम्म सञ्चालन हुँदै आएको थियो । विमानस्थलको धावनमार्गसँगै समानान्तर हुने गरी ट्याक्सी वे पनि बनाउन लागिएको छ । यसले गर्दा नेपालीको रोजगारीका प्रमुख गन्तव्यहरू सबैको हवाई भाडामा अत्यधिक बृद्धि भएको छ । 

दुबईको भाडा बढेर ८० हजार पुगेको छ । जब कि यसअघि कामदारले दुबईका लागि ३० देखि ३५ हजार मात्र तिरे पुग्थ्यो । साउदी अरबका रियाद र दमामका लागि एकतर्फी भाडा ४० देखि ४५ हजार रहेकोमा बढेर ८० हजारभन्दा माथि पुगेको छ । त्यस्तै नेपालीको वैदेशिक रोजगारीको प्रमुख गन्तव्य मलेसियाको क्वालालम्पुरको एकतर्फी भाडा ३५ हजार मात्र रहेकोमा त्यो बढेर भाडा औसतमा ६५ हजार पुगेको छ । कुवेतको भाडा ४५ हजार रहेकोमा १ लाख नाघेको छ । त्यस्तै दोहाको भाडा ३५–४० हजार रहेकोमा त्यो बढेर ८० हजार बढी छ ।

विमानस्थल मर्मतको अवधिमा आन्तरिक र अन्तर्राष्ट्रिय तर्फ करिब ३० प्रतिशत उडान कटौती भएका छन् । विमानस्थल भएर आन्तरिक तर्फ ११ हेलिकप्टर कम्पनीसहित १९ हवाई कम्पनी र अन्तर्राष्ट्रिय तर्फ तीन नेपालीसहित ३० हवाई सेवा कम्पनीले उडान गर्दै आएका छन् । त्रिभुवन विमानस्थलमा दैनिक आन्तरिकमा दुईतर्फी तीन सयभन्दा बढी र अन्तर्राष्ट्रिय तर्फ करिब एक सय उडान हुने गरेका छन् । आन्तरिक भाडा दरका विषयमा भने छलफल भइरहेको बताइएको छ ।