हरिणी अमरसूर्या श्रीलंकाको प्रधानमन्त्रीमा पुन नियुक्त

४ मंसिर, काठमाडौं । श्रीलंकाको नयाँ प्रधानमन्त्रीमा हरिणी अमरसूर्यालाई नियुक्त गरिएको छ । यो पदमा पुग्ने उनी श्रीलंकाकी तेस्रो महिला नेता हुन् । उनी दुई महिनाअघि श्रीलंकामा बनेको अन्तरिम सरकारमा पनि प्रधानमन्त्री बनेकी थिइन् ।

प्रधानमन्त्री बनेकी हरिणी अमरसूर्याले सन् १९९१ देखि १९९४ सम्म दिल्ली विश्वविद्यालयको हिन्दू कलेजमा अध्ययन गरेकी थिइन् । उनी ५ वर्षअघि मात्रै राजनीतिमा प्रवेश गरेका थिए ।

श्रीलंकामा १४ नोभेम्बरमा संसदीय निर्वाचन भएको थियो । जसमा सभापति अनुराकुमार दिसानायकेको गठबन्धन नेकपा विजयी भएको थियो । सरकारले सोमबार नयाँ मन्त्रिपरिषद् गठन गरेको छ ।

राष्ट्रपति सचिवालयमा राष्ट्रपति अनुरा कुमारा दिसानायकेले मन्त्रिपरिषद्का सदस्यहरुलाई सपथ गराएकी हुन् । यस मन्त्रिपरिषद्मा राष्ट्रपतिसहित २२ सदस्य छन् । मन्त्रिपरिषद्मा २ महिला र २ तमिल सांसद पनि परेका छन् ।  श्रीलंकाको संविधानअनुसार क्याबिनेट मन्त्रीको संख्या ३० र उपमन्त्रीको संख्या ४० भन्दा बढी हुन पाइँदैन । दिसानायकेले सरकारको खर्च घटाउन मन्त्रिपरिषद् सानो राखेका छन् ।

अमरसूर्या श्रीलंकामा प्रधानमन्त्री हुने तेस्रो महिला हुन् । उनीअघि सिरीमाओ बन्दरनायके (३ पटक) र चन्द्रिका कुमारतुंगा ९१ पटक० देशका महिला प्रधानमन्त्री भइसकेका छन् । सन् २०२० मा हरिणी अमरसूर्या पहिलो पटक सांसद बनेकी थिइन् ।राजनीतिमा आउनुअघि अमरसूर्या श्रीलंका ओपन युनिभर्सिटीमा प्राध्यापक थिइन् ।

अमरसूर्याको जन्म मध्यम वर्गीय परिवारमा भएको थियो । उनका बुबा चिया बगानका मालिक थिए । सन् १९७२ मा श्रीलंकामा भूमि सुधार ऐन लागू भयो। यसमा अमरसूर्याका बुवाको चिया बगान सरकारले कब्जा गरेको थियो । त्यसपछि उनी गालेबाट कोलम्बो आएर बसे ।

सन् १९८८-८९ मा श्रीलंकामा तमिल आन्दोलनका कारण स्थिति हिंसात्मक बनेको थियो । यस अवधिमा विद्यालय र कलेजहरू बन्द थिए । यस्तो अवस्थामा हरिणी अमरसूर्या थप अध्ययनका लागि भारत आइन् । यहाँ उनले दिल्ली विश्वविद्यालयको हिन्दू कलेजमा भर्ना भएकी थिइन् । १९९१ देखि १९९४ सम्म उनले समाजशास्त्र अध्ययन गरेकी थिइन् । 

भारतबाट फर्केपछि, अमरसूर्याले स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित एनजीओमा सामेल भइन्, जहाँ उनले सुनामीबाट प्रभावित बालबालिकालाई सहयोग गरे। केही वर्षपछि उनी पीएचडी पढ्न अष्ट्रेलिया गइन् । त्यहाँबाट फर्किएपछि उनी २०११ मा कलेजमा प्रोफेसर भइन् ।

अमरसूर्याले सन् २०१५ मा सरकारविरुद्धको आन्दोलनमा भाग लिएकी थिइन् । यही क्रममा उनी दिसानायकेसँग सम्पर्कमा आइन् । उनी सन् २०१९ मा आफ्नो पार्टी जनता विमुक्ति पेरामुनामा सामेल भइन् । सन् २०२० मा संसदीय चुनाव जितेर उनी पहिलो पटक सांसद बनेकी थिइन् ।