युक्रेनमा सेनाको प्रभुत्व रहेको भन्दै पुटिनद्वारा सन् २०२४ लाई ‘ऐतिहासिक’ वर्ष घोषणा

१ पुस, ब्रसेल्स । रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले सोमबार युक्रेनमा आफ्नो सेनाको द्रुत प्रगतिको प्रशंसा गर्दै पश्चिमी समर्थित छिमेकमा मस्कोको सैन्य आक्रमणको सन् २०२४ को वर्षलाई ‘ऐतिहासिक’ बताएका छन् । वर्षको अन्त्यमा भएको बैठकमा शीर्ष सैन्य जनरलहरूलाई सम्बोधन गर्दै उनले आफ्नो सेनाको सम्पूर्ण मोर्चामा माथिल्लो हात रहेको दाबी गर्दै दृढ र आशावादी स्वर व्यक्त गरे। 

उनले पश्चिमी ‘हाइब्रिड युद्ध’ र मस्कोलाई ‘रणनीतिक पराजय’ गराउने प्रयासको पनि आलोचना गरे । आक्रमणको पहिलो हप्तापछि सबैभन्दा तीव्र गतिमा पूर्वी युक्रेनमा रुसी सेना अघि बढ्दै जाँदा यी टिप्पणी आएका हुन् । 

मस्को र किएभ दुवैले जनवरीमा अमेरिकी राष्ट्रपतिमा निर्वाचित डोनाल्ड ट्रम्प सत्तामा आउनुअघि युद्धभूमिमा आफ्नो स्थिति सुधार गर्न खोजिरहेका छन् । रिपब्लिकन ट्रम्पले केही घन्टामै युद्धविराम गर्नसक्ने पटक–पटक बताउँदै आएका छन् । यद्यपि उनले कुनै योजना प्रस्तुत गर्न सक्नुभएको छैन र शान्ति वार्ताका बारेमा अनुमान लगाइएको छ । 

– रणनीतिक पहल –

“रूसी सेनाले सम्पूर्ण सम्पर्क रेखामा रणनीतिक पहललाई दृढतापूर्वक राखेको छ”, पुटिनले सेनाका प्रमुख र रक्षा मन्त्रालयका अधिकारीहरूसँगको टेलिभिजन बैठकमा भने । उनले रुसको सेनाले यस वर्ष १८९ युक्रेनी बस्ती कब्जा गरेको र सन् २०२४ लाई आफ्नो अभियानका लागि मस्कोको आधिकारिक भाषा प्रयोग गर्दै ‘विशेष सैन्य कारबाहीको लक्ष्य हासिल गर्ने ऐतिहासिक वर्ष’ भनेको बताए। 

सोही बैठकमा पुटिनपछि बोल्दै रुसी रक्षामन्त्री आन्द्रेई बेलोसोभले रुसी सेनाले यस वर्ष युक्रेनको करिब चार हजार पाँच सय वर्गकिलोमिटर भूभाग कब्जा गरेको र अहिले दैनिक करिब ३० वर्गकिलोमिटर क्षेत्र ओगट्दै गएको बताए । 

उनले युक्रेनले पूर्वी लुगान्स्क क्षेत्रको एक प्रतिशतभन्दा कम र डोनेट्स्क, खेरसन र जापोरिजिया क्षेत्रको २५–३० प्रतिशत मात्र नियन्त्रण गरेको जानकारी दिए । कुनै पनि कुरामा पूर्ण नियन्त्रण नभए पनि रुसले सन् २०२२ मा चारै वटा क्षेत्रलाई विलय गर्ने दाबी गरेको थियो । रुसी सेनाले सोमबार आफ्नो पछिल्लो अग्रिम भागका रूपमा डोनेट्स्क क्षेत्रको अर्को सानो गाउँ कब्जा गरेको बताएको छ । 

– सैन्य प्रवाह –

पुटिनले रुसको सेनालाई सहयोग गर्न उन्नत हतियार र उपकरण उपलब्ध गराउने रुसको सैन्य उद्योग र रक्षा उद्यमको पनि प्रशंसा गरे । रुसले मिसाइल प्रणालीको ठूलो उत्पादनमा काम गरिरहेको उनले बताए । यसमा अरेश्निक मिसाइल जस्ता अति ध्वनिक मिसाइलहरू पनि समावेश छन्, जुन उनले पछिल्लो महिना युक्रेनी सहर दनिप्रोमा प्रयोग गरेका थिए । साथै उनले सैनिकहरूले एआई–सञ्चालित प्रणालीहरू प्रयोग गरिरहेको सङ्केत दिए ।

घरेलु आर्थिक अस्थिरताको सङ्केतका बीच एक चौथाई शताब्दीसम्म सत्तामा रहेका पूर्व केजिबी जासुससमेत रहनुभएका पुटिनले रुसको विशाल रक्षा र सुरक्षा खर्चको बचाऊ गरे । सैन्य खर्च जिडिपीको छ प्रतिशतभन्दा बढी पुगेको छ । जबकि समग्र रक्षा र सुरक्षा खर्च लगभग नौ प्रतिशत छ ।  

“कुनै पनि सशस्त्र द्वन्द्व नभएका देशमा समेत यो विश्वको सबैभन्दा ठूलो खर्च होइन”, उनले भने, “जे होस्, यो धेरै पैसा हो र यहाँ हामीले यसलाई धेरै तर्कसङ्गत प्रयोग गर्न आवश्यक छ ।” यसको विपरीत किएभ आफ्नो रक्षात्मक अभियानको कोष र ज्याला दिन पश्चिमी वित्तीय र सैन्य समर्थनमा निर्भर छ ।

ट्रम्पले अमेरिकी सहायता कटौती गर्न सक्ने डरले रूसको प्रगति रोक्न सक्ने युक्रेनको क्षमतालाई विनाशकारी धक्का दिन सक्छ । युक्रेनले पनि मोर्चाहरूमा जनशक्तिको अभावको सामना गरिरहेको छ र वासिङ्टनबाट अधिक सैनिक भर्ती गर्न भर्ती उमेर २५ बाट १८ सम्म घटाउन विचार गर्न दबाब दिइएको छ ।