समस्याग्रस्त कर्णाली विकास बैंकका ९० हजार ग्राहकमध्ये ४५ हजार सक्रिय, ३ अर्ब छ निक्षेप

१५ पुष, नेपालगञ्ज । सञ्चालकबाटै करिब १ अर्ब २६ करोड रकम वित्तीय नीति विपरीत अपचलन भएको र खराब कर्जाको रेसियो उकालो लागेको भन्दै गत बिहीबारदेखि नेपाल राष्ट्र बैंकले व्यवस्थापन सम्हालेको कर्णाली विकास बैंकका बचतकर्ताले भोलि मंगलबारबाट निश्चित रकम फिर्ता पाउने भएका छन् । राष्ट्र बैंकले समस्याग्रस्त घोषणा गरी व्यवस्थापन जिम्मा लिएपछि बैंक तथा वित्तीय संस्था नियमन विभागका उप–निर्देशक टीकाराम खतिवडाको संयोजकत्वमा तीन सदस्यीय व्यवस्थापन समूह बनाएको थियो । 

यो व्यवस्थापन समूह नेपालगञ्ज आएर काम सुरु गरिसकेको छ । व्यवस्थापन समूहका एक अधिकारीले दिएको जानकारी अनुसार कागजात बुझबुझारथको काम सकिएको छ । बैंकमा राखेको रकम लिन केही निक्षेप कर्ता आएका थिए । उनीहरुलाई आश्वासन दिएर ढुक्क हुन सम्पूर्ण निक्षेपकर्ता र सेवाग्राहीलाई आग्रह गरिएको छ । मुख्य गरी बचतकर्ताको पैसा फिर्ता दिन नसक्नु (तरलता अभाव)का कारण बैंक समस्यामा परेपछि यो बैंकलाई समस्याग्रस्त घोषणा गरेर व्यवस्थापन राष्ट्र बैंकले नियन्त्रणमा लिएको हो ।  

यसअघि कर्णाली विकासको बैंकको अवस्था अध्ययन गर्न समिति बनाइएको थियो । सो समितिले बैंकका पूर्वकार्यकारी अध्यक्ष तथा सीईओ राजेन्द्रवीर राय, पूर्वसीईओ दिनेशकुमार रावत, पूर्ववित्त विभाग प्रमुख महादेव भन्ने बेदप्रकाश ठकुरी तथा हालका सीईओ तथा वित्त विभाग प्रमुख निरजविक्रम शाहको संलग्नतामा १ अर्ब २६ करोड रकम अपचलन गरेको ठहर गरेको थियो । बैंकले मंगलवारदेखि अप्ठ्यारोमा परेका निक्षेप कर्तालाई प्राथमिकता दिएर रकम फिर्ता गर्ने तयारीमा यो समिति छ । 

नेपालगञ्जमा केन्द्रीय कार्यालय रहेको कर्णाली विकास बैकका पूर्व कार्यकारी अध्यक्ष, पूर्व र वर्तमान प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) र पूर्ववित्त विभाग प्रमुखको मिलेमतोमा करिब १ अर्ब २६ करोड रुपैयाँ बराबर अपचलन भएको तथ्य खुलेको छ । विशेष छानबिन समितिले कर्णाली विकास बैंकको अन्य बैकमा रहेको खातामा रहेको रकम तथा बैंकको कोर बैंकिङ प्रणाली (सीबीएस) मा प्रविष्ट रहेको रकमबीच अन्तर निकाल्दा करिब १ अर्ब २६ करोड अपचलन भएको प्रारम्भिक अनुमान गरिएको हो ।

५ पुसमा पाँच सदस्यीय विशेष छानबिन समिति गठन भएको थियो । समितिले प्रारम्भिक प्रतिवेदन तयार पारी ८ पुसमा आवश्यक कारबाहीका लागि जिल्ला प्रशासन कार्यालय बाँके, जिल्ला प्रहरी कार्यालय बाँके र नेपाल राष्ट्र बैंकको वित्तीय सुपरिवेक्षण विभागलाई प्रतिवेदन बुझाएको थियो । अपचलन भएको रकममध्ये पूर्वअध्यक्ष एवं कार्यकारी प्रमुख रायले करिब ७० करोड र पूर्वसीईओ रावत, पूर्ववित्त विभाग प्रमुख ठकुरी र हालका सीईओ तथा वित्त विभाग प्रमुख शाहले करिब २०÷२० करोड अपचलन गरेको अनुमान गरिएको छानबिन समितिका एक सदस्यले बताए ।

खातामा रकम मौज्दात नभएको अवस्थामा पनि चेक क्लियरिङ मार्फत रकमान्तर गरी भुक्तानी गर्ने गरेर समेत रकम अपचलन गरिएको देखिएको पनि प्रतिवेदनमा छ । सिधै भल्ट र टेलरबाट नगदै रकम लिने गरेको प्रारम्भिक अनुसन्धानबाट देखिएको छ । बैंकको वित्तीय विवरणअनुसार गत असोजसम्म ५ अर्ब २१ करोड निक्षेप संकलन गरी ३ अर्ब ८१ करोड रुपैयाँ कर्जा लगानी भएको छ । तर, राष्ट्र बैंकले व्यवस्थापन सम्हाल्दा बैंकमा ४५ हजारको ३ करोड रुपैयाँ हाराहारी मात्र निक्षेप देखिएको छ । 

अहिले प्रारम्भिक रूपमा हेर्दा ९० हजार बचत खातामध्ये ४५ हजार सक्रिय छन् र त्यसमा ३ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप छ । राष्ट्र बैंकले व्यवस्थापन समूहलाई निक्षपकर्ताको बचत भुक्तानी र संस्थाको ऋण असुलीलाई प्राथमिकता दिई काम गर्ने, संस्थाको ड्यु डेलिजेन्स अडिट गराउने, संस्थामा भएको वित्तीय अपचलनको छानबिन गरी कानूनी कारबाहीको प्रक्रिया अगाडि बढाउने लगायत अख्तियारी दिएको छ । प्रारम्भिक अध्ययनमा पूर्व अध्यक्ष र प्रमुख कार्यकारी अधिकृतको मिलेमतोमा केही कर्जा दुरुपयोग गरिएको भए पनि निक्षेप नै डुब्ने अवस्था नभएको समितिका एक सदस्यले बताए ।