देश बदल्न युवाको आगमन : कांग्रेसका महामन्त्रीहरूले के गर्दै होलान् ?

भेषराज पोखरेल
माघ १५, २०८१ मंगलबार १३:२७:२५

१५ माघ, काठमाडौं । नेपाली कांग्रेस अहिले वरिपरि लक्ष्मण रेखा कोरेर सत्ताको सुरक्षामा छ तर उसको सक्रियता जनताले देख्ने गरी छैन । भन्दा हुन्छ कांग्रेस चिसो र लोसे अवस्थामै छ । महाधिवेशनबाट युवा महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्मा निर्वाचित भएर आउँदा कांग्रेसका नेता, कार्यकर्तामा एउटा खुसीको सञ्चार भएको देखिन्थ्यो । अन्य दलमा एउटा अनौठो खालको चासो बढेको थियो । अझ भन्दा आमजनतामा पनि अबका दिनमा केही फरक आउने आशा गरेको जस्तो लाग्थ्यो । अब अर्को महाधिवेशन आउन थाल्यो तर कांग्रेसलाई व्यवस्थापकीय रुप र नीतिगत रुपमा अरुले आशा गरेजस्तो परिवर्तन आएन । पछिल्लो समय पार्टीको आन्तरिक अवस्थामा त परिवर्तन आएन नै जन समर्थन कांग्रेसले बढाउन सकेको पनि देखिएन ।
प्रदेश र स्थानीय तहका उपनिर्वाचनले पनि देखाए नै । पछिल्लो समय महामन्त्री गगन थापा कांग्रेस नेतृत्व लिने मनसायका साथ अघि बढ्न खोजेको देखिएको छ । उनले अघिल्लो महाधिवेशनको शेखर कोइराला समूहलाई त्यागेर भए पनि सभापति बन्न सकिन्छ कि भन्नेमा देखिन्छन् । भर्खरै अहिलेका प्रधानमन्त्रीले भन्दा राम्रो काम गर्न सक्छु भनेर भाषण गरेका छन् । यसले के संकेत गर्छ भने उनले पार्टीको नेतृत्व लिन सकियो भने राष्ट्रको नेतृत्व पनि लिन सकिन्छ कि भन्ने विश्वासमा रहेका छन् । युवाहरू पार्टीदेखि राष्ट्रको नेतृत्वसम्म पुग्न चाहनु र पुग्नु त राम्रो कुरा हो तर पार्टीमा आन्तरिक प्रजातन्त्र र जनतामा आशा जगाउन सकिएन भने त्यो चाहना पूरा हुन कठिनै छ ।
पछिल्लो समय युवाहरूमा शिक्षा, अन्तर्राष्ट्रिय ज्ञान, सक्रियता र लगावका कारण क्षमता त बढेको छ तर नीतिगत स्पष्टता, धैर्य, संयमता, बृहत् सोचाइ, बृहत ज्ञानको अभाव खड्किएको छ । उनीहरूमा तत्कालको विषयलाई लिएर अति आक्रोशित हुने, दीर्घ कालको ख्यालै नगर्ने अवस्था छ । कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापा पनि यसभन्दा टाढा छैनन् । पार्टीभित्र र बाहिर उनले राम्रो भाषण गर्न सक्छन्, देशका समस्याको फेहरिस्त बताउन सक्छन् तर पार्टीको संयन्त्र प्रयोग गरेर अर्थात् सक्रिय बनाएर राष्ट्रलाई नीतिगत रुपमा परिवर्तन ल्याउने गरी तरंगित गर्ने काम गर्न भने सकेको देखिन्न । दुवै महामन्त्रीहरूले कांग्रेसका प्रत्येक नेता, कार्यकर्ताले क्षमता अनुसारको अवसर पाउन नेताको ढोका ढुक्नै पर्छ भन्ने भाष्यमा परिवर्तन ल्याउन सबै शक्ति लगाउनुपर्थ्यो । उनीहरुले बुझ्नुपर्ने हो पार्टीको सामान्य प्रशासन अरु जो कोही भए पनि चलाउन सक्थे र सक्छन् पनि । नयाँ र आमूल परिवर्तन गर्न भने विशेष व्यक्ति नै चाहिन्छ । गगन थापाजस्तो नेताले आफ्नो स्वार्थको लागि जुनसुकै गुट, उपगुट बनाएर भए पनि अगाडि आउनैपर्छ भन्नुभन्दा पार्टीको संयन्त्र त्यस्तो बनाउने कि क्षमता भएकालाई जुनसुकै अवस्थामा पनि कसैले रोक्न सक्दैन भन्ने वातावरण बनाउनुपर्थ्यो । कांग्रेसमा अहिले त्यस्तो अवस्था बनेको त छैन ।
सभापति शेरबहादुर देउवा कांग्रेस प्रजातान्त्रिक पार्टी हो, सभापतिले गरेका सबै काम प्रजातान्त्रिक हुन्छन् । यस्तो उस्तो भनेर प्रश्न उठाउनु आवश्यक छैन । देश चलेकै छ, कांग्रेस चलेकै छ, अझ संसदमा सबैभन्दा ठूलो दलका रुपमा उभिएकै छ, अरु के चाहियो भन्ने मान्यतामा छन् । पार्टीभित्र पनि सबैले एकै पटक त पद पाइन्न नि, पर्खनुपर्यो, पार्टीका पदाधिकारीलाई सहयोग गर्नुपर्यो, पालो आइहाल्छ नि, सबै एकै पटक सभापति, प्रधानमन्त्री बन्ने हो र ? भन्ने मान्यता राख्छन् । उनका काम र अभिव्यक्तिले त्यस्तै देखाउँछ । युवा महामन्त्रीहरूले त्यसलाई चिर्न विधि, प्रक्रियामा जोड दिनुपर्थ्यो, आमनेता, कार्यकर्तालाई समेट्न सक्नुपर्यो । त्यसो भएको छैन । गगन थापाले कांग्रेसले स्थानीय तहमा यति धेरै स्थानमा जितेको छ ती तहमा सुशासन ल्याउन सक्नुपर्छ । प्रदेश र संघमा कांग्रेस मन्त्रीहरूले सुशासनको काम गर्न सक्नुपर्छ तब मात्रै सुशासन आउँछ भनेका छन् । उनले भनेको कुरा शतप्रतिशत सही छ तर त्यसका लागि पार्टीका तर्फबाट विशेष सक्रियता देखाउन सक्नुपर्छ । योजना बनाउने र कार्यान्वयन गर्ने कुरामा पनि स्थानीय तहका पदाधिकारीहरु स्वतन्त्र छैनन् । उनीहरू केन्द्रदेखि स्थानीय सम्मका पार्टी नेता, कार्यकर्ताको दबाबमा हुन्छन् जसले गर्दा उनीहरुले चाहेका काम गर्न सक्दैनन् । यसका लागि युवा महामन्त्रीहरूको भूमिकाको खाँचो पर्छ । त्यसलाई पूरा गर्न सकिएको देखिन्न ।
संघ वा प्रदेश कतै पनि यो मन्त्रालय, ऊ मन्त्रालय भन्ने छैन, जुनसुकै मन्त्रालयमा भए पनि दलाली र कमिसन विहीन रुपमा व्यवस्थापिकाका साथ काम गर्ने हो भने देश र जनताले परिवर्तनको आभास पाउँथे । त्यसका लागि पनि सबैभन्दा पहिले पार्टी पंक्ति नै सुधारिनुपर्ने हुन्छ । सजिलैसँग अवैधानिक देखिने वा नदेखिने नै होस् दलाली र कमिसन दलका विभिन्न समूह हुँदै शीर्ष नेतृत्वसम्म पुर्याउनुपर्ने अवस्था पूर्णरुपमा बन्द गरे केही न केही काम अवश्य हुन्छ । यसका लागि पार्टीका पढेलेखेका युवा नेता, कार्यकर्ता समर्पित भई लाग्नुपर्छ । यस्ता डरलाग्दा संयन्त्र तत्कालै तोड्न कठिन पनि छ, यसका लागि पार्टीगत रुपमा औपचारिक, अनौपचारिक रुपमा वृहत् खोज, अनुसन्धान, वृहत् छलफल, बहस चलाउने र समाधानका उपाय पत्ता लगाउन सक्नुपर्छ ।
अन्तिम निष्कर्षलाई कार्यान्वयन गर्न मन्त्रीहरूलाई सहयोग गर्न सक्नुपर्छ । त्यतातिरै वास्ता नगरेर वा चासो नदिएर आफ्नो स्वार्थपूर्तिका लागि नेताको दौराको फेरो समाउने प्रवृत्तिले कांग्रेसलाई नयाँ जीवन दिन कठिन छ । दलभित्र असल नेता जन्माउन र वृहत् रुपमा असल नेताको समूह बनाउन सबैभन्दा पहिले सबैलाई क्षमता अनुसारको पदमा लैजान सक्नुपर्छ, त्यसपछि उसलाई पार्टीका सबै पक्षले पूर्ण रुपमा सहयोग पनि गर्न सक्नुपर्छ । यो वातावरण बनाउने अपेक्षा कांग्रेस महामन्त्रीहरूसँग गर्नु बढी होइन ।
भेषराज पोखरेल
नेपालबहस डटकमका नियमित स्तम्भकार भेष राज पोखरेल वरिष्ठ पत्रकार हुन् । विगत २५ वर्षदेखि अर्थ राजनीतिक धारमा कलम चलाउँदै आएका पोखरेलले कान्तिपुर दैनिकमा २० वर्ष भन्दा बढी समय भाषा सम्पादकका रुपमा काम गरेका छन् । स्वतन्त्र लेखकका रुपमा समेत विभिन्न दैनिक पत्रपत्रिकाहरुमा लेखहरू लेख्दै आएका पोखरेलले दुई वर्ष नेपाल तारा डटकमको सम्पादकको रुपमा काम गरेको अनुभव पनि छ ।
लेखकबाट थपचेपुवामा जनताका अपेक्षा : गरमागरम संसद् उपलब्धि भने शून्य
माघ २६, २०८१ शनिबार
अपजसको भाडो : प्रहरीको विधेयक
माघ २५, २०८१ शुक्रबार
संसद्प्रति जनताको अपेक्षा र सांसदको दायित्व
माघ २५, २०८१ शुक्रबार
प्रहरी ऐन : नेपाल प्रहरीलाई किन चाहियो स्वतन्त्रता ?
नेपालबहस संवाददाता
माघ २५, २०८१ शुक्रबार
अपजसको भाडो : प्रहरीको विधेयक
सुबोधकुमार अधिकारी
माघ २५, २०८१ शुक्रबार
संघीय प्रहरी ऐन : नेपाल प्रहरीलाई किन चाहियो स्वतन्त्रता ?
नेपालबहस संवाददाता
माघ २६, २०८१ शनिबार
काठमाडौंको नागढुंगामा घुमुवा प्रहरीको मनपरी, आईजीपीको सचिवालय मौन !
माघ २७, २०८१ आइतबार
एआईजी रविन्द्र केसीले किन दिए पदबाट राजीनामा ?
माघ २७, २०८१ आइतबार
वर्षमान पुनप्रति एमाले महासचिव शंकर पोखरेलको आक्रोस, फोन संवादलाई अनर्थ लगाइयो
माघ २७, २०८१ आइतबार
प्रतिनिधिसभाको बैठक आज पनि बस्दै
माघ २८, २०८१ सोमबार
कति छ आज तरकारी र फलफूलको मूल्य ?
माघ २८, २०८१ सोमबार
सिरहाको देवीदह संरक्षण गर्न आर्थिक अभाव
माघ २८, २०८१ सोमबार
मधेश प्रदेशको सर्वाधिक धनराशीको दोस्रो वीरगञ्ज गोल्डकप फागुन दोस्रो सातादेखि
माघ २८, २०८१ सोमबार
आज ३४ औं अख्तियार स्थापना दिवस
माघ २८, २०८१ सोमबार