स्याङ्जा बन्यो १ सय ५० मेट्रीकटन क्षमताको शीतभण्डार

स्याङ्जा । कुनै बेला थियो, आलुको विऊका लागि भारतको भर पर्नुपर्ने अवस्था । मंसिर महिना लाग्ना साथ स्याङ्जाका कृषकहरु बिऊ खोज्न भारतसम्म पुग्नुपर्ने बाध्यतालाई सहज मात्रै तुल्याएन, जिल्लाको गल्याङ नगरपालिका ११ जिमुहामा संचालनमा आएको शीतभण्डारले अब स्याङ्जालाई आलुखेतीमा आत्मनिर्भर बनाउने भएको छ

आलुको बिऊलाई व्यवस्थापन गर्न यहाँका कृषकहरुले शीतभण्डार संचालनमा ल्याएका छन् । आलुखेतीको पकेट क्षेत्रका रुपमा विकसित गल्याङ नगरपालिका ११ मा आलुको बिउ भण्डारण गर्न शीतभण्डार संचालनमा आएको छ । मङसीरमा लगाएर फागनुमा प्रतिफल पाईने आलुको व्यवस्थापन गर्न नसकरे कुहिएर जाने समस्या झेल्दै आएका कृषकलाई अब भने राहत भएको छ ।

एक सिजनको ३/४ महिना मात्र पुग्ने गरी आलु लगाउनु पर्ने बाध्यता थियो स्थानीय कृषकहरुलाई । शीतभण्डार संचालनमा आएसँगै बर्षभरी खान पुग्ने आलु तथा व्यवसायिक आलुखेतीमा कृषकले ध्यान दिन थालेका छन् । स्याङजामा आलु बर्षभरीनै बचाएर राख्न सकिने प्रबिधिको बिकास भएसँगै कृषकहरु आलुखेतीमा आर्कषित भएका छन् ।

विश्व बैकको सहयोगमा १ करोड १७ लाखको लागतमा आर्थिक बर्ष २०७५÷७६ मा निर्माण सम्पन्न भएर शीतभण्डार संचालनमा ल्याईएको हो । नेपाल सरकार सिंचाई तथा जलस्रोत व्यवस्थापनको अनुदान रकम र स्थानीय आँधीखोला बहुउद्देश्यीय पानी उपभोक्ता संस्था (आक्वा) को सहभागितामा मझौला शीतभण्डारण निर्माण गरिएको हो ।

१ सय ५० मेट्रीकटन श्रमता रहेको भएपनि अहिले प्रचार प्रसारको अभाबमा हाल ९० मेट्रीकटन मात्र भण्डारण गरिएको संस्थाका कोषाध्यक्ष चक्रपाणी कंडेलले बताए । “पहिलो बर्ष भएर होला धेरै कृषकले आलु भण्डारण गर्न ल्याएका छैनन् ।” कडँेलले भने, “अर्को बर्षबाट आलु भण्डारण बढ्ने अपेक्षा गरेका छौं ।” आलु खाँदा होस वा बिऊ आलु किन्दा होस ठुलो रकम भारत जाने गरेको थियो, अब भारतबाट आलु आयात गर्न नपर्ने उनले बताए ।

प्रति बोरा ३ सय ५० रुपैंयाँमा ७ महिनासम्म शीतभण्डारमा आलु राख्न सकिने सुविधा भएपछि छिमेकी जिल्ला पाल्पाका समेत कृषक लाभान्बित भएका छन् । आलुको बिऊलाई भण्डारण गर्न पोखरा र भैरहवा पुग्नु पर्ने यहाँका कृषकलाई शीतभण्डार संचालनमा आएपछि आलुखेती लगाउने कृषकहरुमा थप उत्साह थपेको स्थानीय बताउँछन् ।

४ डिग्री देखि ६ डिग्रीसम्मको चिस्यानमा आलुको विऊ राखिने गरेको छ । नियमित विद्युत सेवा प्रवाह नहुँदा अत्यन्तै समस्या खेप्न बाध्य भएको कृषकहरुको भनाई छ । चौविसै घण्टा विद्युतबाट चिस्याउनु पर्ने भण्डारणमा विद्युत अबरुद्ध हँुदा जेनेरेटरको व्यवस्था गर्नुपर्दा लागत बढि छ ।

गत बर्ष जिकुहाबाट देशका बिभिन्न जिल्लामा आलुको बिउ निर्यात भएको संस्थाले जनाएको छ । अब आफ्नै बारीमा उत्पादन भएको आलु र आलुको विउको प्रयोग गर्न सके भारत जाने गरेको ठुलो रकम स्बदेशमा रहन्छ । ४ सय २४ शेयर सदस्य रहेको शीतभण्डार गृह साढे २ रोपनी जग्गामा फैलिएको छ ।