तरकारी खेतीबाट आत्मनिर्भर बन्दै कृषक

अजितकुमार झा / रासस

१८ भदौ, इनरुवा । इनरुवा नगरपालिका–९ बबियाका सत्यनारायण यादवले पहिले निर्वाहमुखी तरकारी खेती गर्दै आएका थिए । आफूसँग भएको सात कठ्ठा जग्गामा उनले तरकारी खेती गरेका छन् ।

व्यावसायिक तरकारी खेती कसरी गर्ने भने ज्ञानको अभावका कारण आफूसँग भएको सात कठ्ठा जग्गामा उनले मौसम अनुसारको निर्वाहमुखी तरकारी खेतीजस्तै काउली, करेला, भण्टा, मुला, ओललगायतको खेती गर्दै आएको उनको भनाइ छ ।

तत्कालीन जिल्ला कृषि विकास कार्यालयमा बागवानी विकास अधिकृतको रुपमा तृपितनारायण मिश्र आएपछि तरकारी खेतीका विषयमा व्यावसायिक ज्ञान र प्राविधिक सहयोग गरेपछि अहिले आफूले चार बिघामा तरकारी खेती गर्दै आएको यादवको भनाइ छ ।

विसं २०६३ मा अधिकृत मिश्रले आफूलाई कृषक समूह खोल्नका लागि आग्रह गरे । उनको आग्रहलाई स्वीकार गर्दै गोपीकृष्ण फलफूल कृषक समूह गठन गरेर आफूले कृषिमा अब व्यावसायिक बन्नुपर्छ भने हिसाबले लागेको उनले स्मरण गरे ।

कृषक समूहको गठन गरेसँगै तत्कालीन जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले अनुदानको कार्यक्रम दिन थालेपछि आफूहरुलाई झन् कृषि पेशामा लाग्न पे्ररित ग¥यो र अहिले आएर त्यसैको फलस्वरुप झुपडी तथा सात कठ्ठबाट शुरु गरेको तकारी खेतीले चार बिघा जग्गा लिएर तरकारी खेती गर्दै आएको उनको भनाइ छ । तरकारी खेतीबाट वार्षिकरूपमा रु १० देखि १२ लाख आम्दानी गर्दै आएको यादवले बताए ।

उनी जस्तै सुनसरीको देवानगञ्ज गाउँपालिका–१ का रामवृक्ष मेहताले दुईदेखि पाँच कठ्ठामा तरकारी खेती गर्दै आएका छन्। तर, अहिले उनले १० बिघामा तरकारी खेती गर्दै आएका छन् । जग्गा अभाव, आर्थिक अवस्था कमजोर र ज्ञानका अभावका कारण दुईदेखि पाँच कठ्ठामा निर्वाहमुखी तरकारी खेती गर्दै आएको उनले सम्झिए । उनलाई पनि विसं २०६० मा कार्यालयका बागवानी विकास अधिकृतले आफूलाई कृषक समूह खोल्नका लागि आग्रह गरेको स्मरण गरे ।

उनको आग्रहलाई स्वीकार गर्दै अनुपम तरकारी तथा फलफूल कृषक समूह गठन गरेको मेहताले बताए । कृषक समूह गठन गरेपछि कार्यालयबाट विभिन्न किसिमको अनुदान आउन थालेपछि व्यावसायिक तरकारी खेती गर्न शुरु गरेको उनले जानकारी दिए । अहिले तरकारी खेतीबाटै १० बिघा जग्गा किनेर त्यसमा व्यावसायिक तरकारी खेती गर्दै आएको मेहताको भनाइ छ ।

आफूले अहिले चार बिघामा ओलखेती, १० कठ्ठामा परवल, १० कठ्ठामा पिँडालु, १० कठ्ठामा बैगुनलगायत गरेर १० बिघामा तरकारी खेती गर्दै आएको मेहताले बताए । तरकारी खेतीबाट सबै खर्च कटाएर वार्षिक रु १२ देखि १५ लाखसम्म आम्दानी गर्दै आएको उनको भनाइ छ ।

शुरुमा खानलागाउनका लागि समस्या हुँदै आएकामा तरकारी खेतीले नै अँध्यारोमा रहेको जिवनलाई उज्यालोतर्फ ल्याएकामा उनले हर्ष व्यक्त गगरे ।