कृषि व्यवसायबाटै लाखौं आम्दानी

३ कार्तिक,स्याङजा । ‘जय मौरी’ भनेर चिनिने गल्याङ नगरपालिका ८ करादीबजारका गणेशप्रसाद अधिकारीले दश वर्षअघि कृषि कर्म गर्ने लक्ष्यसहित गोलभेडा र बन्दागोपी लगाए । तत्कालिन समयमा गोलभेडा र बन्दागोपीको उत्पादन राम्रो भयो । तर बेच्ने बेलामा भने उनले सोचेजस्तो मुल्य पाएनन् । बन्दा दुई रुपैयाँ प्रतिकेजी र गोलभेडा १२ रुपैयाँ प्रतिकेजीमा बिक्री गरें ।

त्यसपछि उनी कृषि पेशाबाट केही नहुने निश्कर्षसहित किराना पसल सञ्चालन गर्न थाले । तर मनले किन मान्थ्यो र ! उनले फेरी पनि व्यवसायिक ढंगले कृषि कर्ममा नै बिताउने सोच बनाए । त्यसपछि उनले मौरी पालन व्यवसाय शुरु गरे । यसबाट राम्रो आम्दानी भएपछि उनी हौसिए । सँगसँगै उनले इच्छालक्ष्मी अर्गानिक मोडल फर्म दर्ता गरी मौरीपालन सँगै जोडेर अन्य खेती गर्न थाले । मौरी व्यवसायले राम्रो आम्दानी हुन थाल्यो, अधिकारी भन्छन्,“विभिन्न ठाउँमा देखिएको अनुभवले केही नयाँ गर्ने सोच आयो ।”

उत्पादनले राम्रो र भने जस्तो भएपछि उनले प्रदेश सरकारसँग समन्वय गरेर केही अनुदान लिने सोच बनाए । नगरपालिका अन्तर्गत वडाबाट चाहिने आवश्यक सिफारिस पाएपछि अधिकारी प्रदेशमा पुगे । उनले चाहेजति त भएन तर छ लाख रुपैयाँको मोडेल फार्मका लागि प्रदेश सरकारले ५० प्रतिशत अनुदान दिने सम्झौता भयो । सम्झौता भन्दा कम अर्थात १ लाख ९४ हजार रुपैयाँ प्रदेशबाट अनुदान प्राप्त गरे । आफ्नै लगानी र प्रदेश सरकारको अनुदानलाई जोडेर अधिकारीले हाइटेक प्रविधि अन्तर्गत पर्ने टनेल निर्माण गरे । यो उनको पहिलो अनुभव थियो ।

टनेलमा हिमाली जातका काक्रोका बेर्ना लगाए । परिणाम स्वरुप १० मिटर लम्बाई र पाँच मिटर चौडाई मात्रै रहेको टनेलमा फलेको काक्रोबाट यसपटक मात्रै एक सय ५० किलो काक्रो विक्री भइसकेको उनले बताए । काक्रोको झालको प्रत्येक आँख्लोबाट फुल फुल्ने र फल लाग्ने गरेको देखेपछि अधिकारी अहिले दङ्ग छन् । यसै सिजनमा यही टनेलबाट थप तीन सय ५० किलो काक्रो उत्पादन गरी पाँच सय किलो काक्रो बेच्ने उनको लक्ष्य छ । पहिलो भन्दा अहिले बजारको खासै समस्या छैन अभिकारी भन्छन्,“मान्छे किन्न यहीं आउँछन्, प्रतिकिलो ८० रुपैयाँका दरले टनेलबाटै विक्री गरेको छु ।”

विषादीरहित तरकारी उत्पादन गरेका अधिकारीको अर्को गज्जबको पक्ष के भने टनेलभित्रै राखिएको मौरीको घारले काक्रोको फुलमा परागसेचन गर्छन र उत्पादन बढ्छ । अधिकारीले भने काक्रोको मात्रै हो र ? मौरीको पनि बच्चा उत्पादनमा यसले सहयोग पुग्ने रहेछ ।

सबै खर्च कटाएर एक सिजनमा एउटा टनेलबाट एक लाख रुपैयाँ बचत गर्न सकिने उनको भनाई छ । यसरी १० मिटर लम्बाई र पाँच मिटर चौडाईको टनेलबाट वार्षिक चार लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्ने उनको लक्ष्य छ । प्रदेशबाट युवा उद्यमीको प्रमाणपत्र पाएका अधिकारीले यस बाहेक २४ घार मौरी पालन गरिरहेका छन् । त्यसबाट उत्पादित मह मात्रै होइन, मौरीसहित घार समेत अधिकारीले बिक्री गर्ने गरेका छन् ।

आम्दानी भएको रकम र प्रदेशले दिएको अनुदान रकम र ऋण गरी कृषिमै २० लाख लगानी गरेको अधिकारीले बताए । व्यवसायिक ढंगले एकै प्रकृतिका काम गरेमा सफल हुन सकिने अधिकारीको अनुभव छ । राम्रोसँग काम गरेमा विदेशमा गर्ने परिश्रमले पाउने रकम भन्दा यहीं धेरै कमाउन सकिने अधिकारीले बताए । कृषिमा धैयताको खाँचो रहेछ अधिकारीले भने कृषिले किसानलाई कहिल्यै मार खान दिने छैन ।