निगमले लिलाम गर्न लाग्यो अन्तिम बोइङ

१० कात्तिक,काठमाडौं । नेपाल वायुसेवा निगम (नेवानि) ले दुईटामध्ये एउटा १२३ यात्रु क्षमताको बोइङ जेट गैरआवासिय नेपाली संघका पूर्व अध्यक्ष भवन भट्टको बीबी एयरवेजलाई २ वर्षअघि बेचेपछि दोस्रो ३२ वर्ष पुरानो १९० यात्रु क्षमताको बोईङ ७५७ जेट बिक्री गर्ने प्रक्रियामा लागेको छ ।

यसका लागि दुईटा इच्छुक क्रेता पार्टी तयार भएका छन्, एउटा एबीएन नामक इजरायली र अर्को नाम नखुलेको पार्टी । ‘कर्णाली’ नामको उक्त जेट गत जेठमै लिलामका लागि ४५ दिने म्यादसहितको सूचना जारी गरिएको थियो । तर एउटै पनि क्रय प्रस्ताव नआएपछि करिब २ हप्ताअघि पुनः अर्को लिलाम सूचना जारी गरियो ।

गत फेब्रुअरीदेखि यता ९ महिना सो जेट थला परिरहेको (ग्राउन्डेड) छ । पार्किङ कर बढिरहेको छ, दैनिक ५ सय अमेरिकी डलरको दरले । यस हिसाबले आजसम्म उक्त विमानको पार्किङ शुल्कमात्र लगभग डेढकरोड रुपैयाँ पुगेको छ । तर निगमले आजसम्म ग्राहक जुटाउन सकेको छैन । सिङ्गो जेट नकिनेर स्पेयर पार्टपुर्जा मात्र किन्नेतिर, आएका क्रेताहरू रुचि देखाउँछन् । निगम भने सिङ्गो विमान बेच्ने पक्षमा छ ।

निगमले उक्त विमान र त्यसका सम्पूर्ण पार्टपुर्जाको न्यूनतम मूल्य ७८ लाख डलर (करिब १ अर्ब रुपैयाँ) राखेको छ । यस हिसाबले विमानको मात्र मूल्य करिब ६० करोड रुपैयाँ पर्ने देखिन्छ । अघिल्लो जेट (कर्णाली) लाई निगमले केवल २० करोड रुपैयाँमा बेचेको थियो । यो विमान अझै उडाउन उपयोगी रहेकोले मूल्य बढी राखिएको निगमले जनाएको छ ।

बोइङ कम्पनीले यस्तो ढाँचाको जेट विमानको उत्पादन १९८१ देखि २००४ सम्म चालु राखेको थियो । हाल यस्तो विमानको उत्पादन बन्द गरिएको छ । एयरबसको भन्दा दोब्बर बढी इन्धन खाने र मर्मत सम्भार खर्च पनि त्यस्तै महँगो पर्ने कारण देखाएर निगमले बोइङलाई बाईबाई गर्ने भएको छ । तर नयाँ विमान किन्दा भ्रष्टाचार र आफ्नो विमान बेच्नमा नालायकी देखाइरहेको निगम भ्रष्टाचार र नालायकीको प्रतीक बनेर सन्देश दिइरहेको छ ।

यो अन्तिम बोइङ बिमान पनि लिलाम भएपछि निगमसँग दुईटा वाइडबडी र दुईटा न्यारो बडीका ४ वटा एयरबस, ३ टुवीनटर, ६ वटा ठूलासाना यात्रु क्षमताका चिनियाँ प्लेन गरी जम्मा १३ वटा बिमान बाँकी रहने छन् । तीमध्ये पनि ६ वटा प्लेन निगमले चलाउन नसकेर घाँडो भइरहेका छन् । आन्तरिक उडानका लागि निगमले ६ वटा नयाँ टुवीनटर बिमान थप्न लक्ष्यमा रहेको बताइन्छ ।

६१ वर्षको इतिहास र अनुभव बोकेको नेपाल वायुसेवा निगम एशियाको पुरानो नागरिक उड्डयन कम्पनी भए तापनि आजसम्म यो घिसिपिटी चलिरहेको छ ।

नयाँ उडान : ३ नयाँ एयरलाईन्स थप

कात्तिक १० गते आईतबारदेखि काठमाडौँ–बेइजिङ साढेपाँच घन्टाको सिधा उडान थपिएको छ । बेइजिङमा हालै सञ्चालनमा आएको विश्वकै दोस्रो ठूलो (९८ वटा स्टेडियम बराबरको क्षेत्रफल भएको) विमानस्थल दाक्सिङ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलसम्म काठमाडौंबाट पहिलो सिधा उडान सम्पर्क कायम हुनेछ । हाल हप्तामा २ पटक उडान हुने यस रुटमा निकट भविष्यमै हप्ताको ३ उडान हुनेछ । हिमालयन एयरलाईन्सले चलाउने यो व्यावसायिक उडानको सन्दर्भमा नेपाल वायुसेवालाई इन्तुचिन्तु केही मतलब छैन । ऊ ४ वटा एयरबसको लागि लाभप्रद रुट खोजिरहेको छ । काठमाडौं–ओशाका उडान पनि निगमको भरोसाहिनताले गर्दा घाटामा चलिरहेको छ ।

हाल चीनका ५ एयरलाइन्सहरूले नेपालमा आफ्नो उडान चलाईरहेका छन् । नेपाल र चीनका बीच साविकको ७० वटा उडानको सट्टा हप्तामा ९८ वटा उडान गर्ने नयाँ हवाई सम्झौता भएको छ । तर यस सम्झौताबाट लाभ लिने रणनीति निगमले बनाउन सकेको छैन । काठमाडौँ दिल्लीको उडानका लागि भारतका दुईटा कम्पनी ‘विस्तारा’ र किफायती खर्चमा उडान गराउने कम्पनी स्पाईस जेटले निकट भविष्यमै आफ्ना उडान चलाउने भइसकेका छन् ।

दुई महिनाअघि जेट एयर टाट उल्टेपछि ४० प्रतिशत बिजनेश खाली भएको ठाउँमा यी दुई उडान कम्पनीले खालीठाउँ पूर्ति गर्दैछन् । यतातिर पनि निगमले कुनै फुर्तीफार्ती देखाउन सकेको छैन । निकट भविष्यमै अल जजीरा एयरवेज नामक पनि थपिँदैछ । तर निगम भने आफ्नै बदनियतको बन्दी भएर खुम्चिरहेको छ ।