११ लाखको सडक खन्दा ४९ लाखको सिँचाई आयोजना क्षतविक्षत !

१३ साउन, बागलुङ । सडक निर्माणका क्रममा सिँचाइ कुलो भत्किएपछि ३२ हेक्टर जमिनमा सिँचाइ अभाव भएको छ । जिल्लाको जैमिनी नगरपालिका–५ बिनामारेमा २० वर्षअघि निर्माण भएको सिँचाइ कुलो रहेकै ठाउँबाट कच्ची सडक बनाउँदा किसान मर्कामा परेका हुन् ।

बिनामारेको निरिङ्गे करिडोरदेखि वडा नं ४ सर्कुवाको मौलाछसम्म नयाँ ट्र्याक खोल्ने क्रममा बैराबासे तल्लो सिर्से कुलोको अधिकांश भाग भत्काइदिएको छ । वडाले गत आर्थिक वर्षमा झण्डै रु ११ लाख खर्चेर कालीगण्डकी करिडोरको निरिङ्गेबाट वडा नं ४ को मौलाछसम्मको कच्ची सडकको ट्र्याक खोलेको वडाध्यक्ष गोपालप्रसाद पौडेलले बताए।

कुलो भत्किएका कारण बैराबासे, घडेरी, तल्लोसिर्सेलगायतका फाँटमा रहेको ३२ हेक्टर जमिनमा सिँचाइ अभाव भएको स्थानीय नारायण उनले बताए । ‘जेनतेन भल छोपेर रोपाइँ गरियो, अब पानी कसरी लगाउनु”, उनले भने, “एक÷दुई परिवारलाई बाटो पु¥याउँदा दर्जनौँ परिवारको माड खोसियो ।” उब्जाउ हुने खेतमा पु¥याइएको कुलो मासिँदा किसान मर्कामा परेको पौडेलले बताए । “सडक अरु पनि थिए, खेतमै आँखा लगाए” उनले भने , “नयाँ सडक चाहिएकै होइन, सिँचाइको वैकल्पिक व्यवस्था पनि छैन ।”

विसं २०५८ मा रु ४९ लाख ९६ हजार खर्चेर उक्त कुलो निर्माण भएको थियो । जनसहभागितासहित निर्माण भएको कुलो सानो रकम खर्चेको सडकले क्षतविक्षत बनाएको उनको गुनासो थियो । वडा कार्यालयले भने धेरै पहिला निर्माण भएको कुलो ठाउँठाउँमा भत्किएको र मर्मतमा सधैँ समस्या हुने भएकाले सडक र कुलो एकैपटक बन्ने गरी काम गरेको जनाएको छ ।

“कुलो पनि बनोस् र सडक पनि बनाउँ भन्ने मान्यताले बनाइएको हो”, वडाध्यक्ष पौडेलले भने , “विस्तृत योजना बनेको छ यो वर्षलाई समस्या भयो ।” बिनामारेमा २०० मिटरको दूरीमा तीन सडक बनेका छन् । खेतीयोग्य जमिन मासेर धेरै सडक नबनाउन स्थानीयवासीले आग्रह गर्दै आएका छन् । “पहिला सबै उपभोक्ताको सहमति लिएरै काम गरेको हो, अहिले समस्या भयो भन्छन्”, उनले भने, “बाटो र कुलो पनि एकैपटक व्यवस्थित कहाँ हुन्छ र रु हामी विस्तारै गर्दै जान्छौँ ।”

सडकसँगै बनाइएको कच्ची नाली पहिरोका कारण ठाउँठाउँमा पुरिएकाले किसानलाई थप समस्या भएको छ । “वर्षाले पहिरो ल्यायो, सडक छेउको कच्ची नालीले काम गरेन्”, वडा सदस्य देवेन्द्र रेग्मीले भने, “सडक बनाउँदा समस्या आयो समाधान खोजिँदै छ ।” रोपाइँ सकेका किसानले हिउँदे खेतीको लागि समेत सिँचाइको समस्या हुने बताएका छन् ।