‘भाई आरोप लगाए, गाह्रो प¥यो’ :- राजु कोइराला

♦ प्रकाश डोटेल

२८ साउन, स्याङ्जा । घटना रहेछ अघिल्लो हप्ता अन्त्य तिरको । मैले चालु हप्ताको शुरुवातमा घटनाका बारेमा थाहा पाए । घटना सुनेपछि मलाई चासो बढ्नु स्वभाविक थियो । मैले हतार–हतारमा फोन लगाए, स्याङ्जा चापाकोट नगरपालिका वडा नं. १० निवासी नेकपा नगर कमिटी सचिव राजु कोइरालालाई ।

मोबाइलबाट गरेको फोन लाग्यो । मैले शुरुमा सोधे राजु दाई के सुने ? उताबाट उत्तर आयो के सुन्यौं प्रकाश भाई । मैले भने के के भन्छन्, चापाकोटतिर त हजुरलाई के भनेका हुन् ? उसै त नरम बोल्ने राजु कोइराला मसँग झन सानो र नरम शैलीमा भने, ‘के गर्नु भाई आरोप लगाए, आफूलाई आरोप लागेपछि गाह्रो हुदो रहेछ । गाह्रो प¥यो, भाईले सहयोग गर्न प¥यो ।’ मैले भने हुन्छ ।

दुवैको संवाद सकिएसँगै फोन राखियो । चापाकोट क्षेत्रमा आरोपको कुरा भुषको आगो सरी फैलिएको रहेछ । सामाजिक सञ्जालमा जता हे¥यो उतै नाम उल्लेख नगरि चापाकोट नेकपा नगर कमिटीका पदाधिकारीद्धारा एक दलित महिला बलात्कृत भन्ने आशय आएपछि मैले पनि सोधपुछलाई तीव्रता दिनु पेशागत जिम्मेवारी र कर्तव्य थिदै थियो ।

कोइरालासँग संवाद भएको भोलिपल्ट चापाकोट नेकपा नगर कमिटीको आयोजनामा आरोप विरुद्ध बिरोध ¥याली र प्रेस विज्ञप्तीमार्फत घटनामा नेकपा चापाकोट नगर कमिटीका जिम्मेवार कमरेडलाई आरोपित गरियो भन्ने आशयको विषय प्राप्त भयो । विषय आउँदा नआउँदै पेट्रोलियम व्यवसायी कोइराला भुषको आगो सरी सल्किसेकेका रहेछन् ।

के नेकपाको जिम्मेवार कमरेड चापाकोटमा राजु कोइराला मात्रै थिए ? किन जिम्मेवार कमरेडको पगरी राजुले बोक्नुपर्ने थियो र ? विषय विभिन्न समाचार माध्यममा समाचार बनेर आउन थाले । आफूलाई लागेको आरोप लगाउने पात्रको पहिचान गर्नमा हिड्नु पर्ने कोइरालाले पासेपासेको सल्लाहमा उल्टो समाते । उल्टो बाटोमा हिड्ँदा उनी आज नैतिक रुपमा ठूलो प्रश्नको खाडलमा परेका छन् ।

आन्तरिक छलफलबाट समाधान गर्ने आरोप सडकमा ल्याएपछि उनी नपरे को पर्छ ? नैतिकताको खाडलमा । वरिष्ठ भनाउँदा सल्लाहकारको लहैलहैमा लागेर पत्रकारलाई प्रेस काउन्सिलमार्फत ठेगान लगाउने र सामाजिक सञ्जालमा पोष्ट गर्नेहरुलाई प्रहरी चौकीमा उभियाएर कारबाही गर्ने उनको जुक्तिबाट ‘………. पनि सके दैलो पनि देखे’ भन्ने उखान चरितार्थ नहोस् ।

राजु कोइराला माथि कसरी लाग्यो यत्ति बिग्न ठूलो र नैतिक संकटको आरोप । के राजुको विगत नजानेर, नबुझेका पात्रले आरोप लगाएका हुन् । विषय गम्भिर छ, तर राजुको हिड्ने बाटो उल्टो छ । राजुका बारेमा नजानेकाले आरोप लगाए । त्यत्ति मात्रै होईन्, आरोप लाग्ने भए विगतमा पनि लाग्नुपर्ने । आरोप लगाउनेले यसअघि पनि लगाउनुपर्ने ! मौका यहि हो भनेर किन र कसरी छोपियो ।

कोइराला माथि लागेको आरोपको जवाफ उनले ढिलो चाँडो दिनैपर्छ । यदि उनले त्यहि समाजमा बसेर राजनीतिको अवसर खोज्ने हो भने । होइन भने सत्ता, शक्ति, साम, दाम छ, अन्धो सत्ताको मतियार बने हुन्छ । आरोपबाट सजिलै उम्कन भने उनलाई फलामको चिउरा चपाए सरी हुन्छ ।

समाज रुपान्तरणको अग्रभागमा देखिने राजनीतिज्ञ समाजको एउटा सेलिब्रेटी पनि हो । सेलिब्रेटी हुँ भन्दैमा समाजमा उठेका नैतिक प्रश्नमा आँखा चिम्लन पटक्कै पाईदैन् । त्यो आँखा चिम्लने उनलाई छुट दिन पनि सकिदैन् । छुट पाउने मौका आएर छुट पाए भने भोलि उनलाई चुनावी मैदानमा “आरोप उनको बलात्कार, नेकपाको मतियार” विपक्षले मुद्दा नबनाउन ।

कोइराला माथि लागेको आरोप गम्भिर छ । भोलि पारिवारिक प्रतिष्ठा, राजनीतिक धरातल बलियो बनाउने की यत्तिमै छोडेर पाखा लाग्ने ? सामाजिक उत्तरदायित्व बहन गर्नेहरुलाई आरोप लाग्छ । “खाएको बिष लाग्ने हो, नखाएको बिष कसरी लाग्छ र ?” मौका छ, समयमै मौका नछोपिए समयले धिकार्ने छ ।

बलात्कार आरोप लागेका कोइरालाको विगत पनि सिधा रेखामा हिडेको पाईदैन् । हुन त राजनीति गर्नेको विगतका हिडाई सिधा हुदैन् । राजनीति हो, हिडाई बक्ररेखाको हुन्छ । आरोपलाई बक्ररेखामा हिडाउने प्रयास भए त्यसले अरु कसैलाई कमजोर बनाउँदैन, बनाउँछ त मात्र राजुलाई ।

कोइरालाको पारिवारिक पृष्ठभूमि सतहमा मुल्याङ्कन गरे जस्तो पनि थिएन र होईन पनि । उनी गाउँमा कुलघरनाकै सन्तती हुन् । उनले पछिल्लो सयम आर्थिक हैसियतमा जसरी उछाल ल्याए त्यसमा शंका गर्नेहरु जिल्लामा थुप्रै छन् । राजनीति गर्ने हो भने विगतमा लागेका आरोप र पछिल्लो समय लागेको आरोपबाट उन्मुक्ति पाउने सबै उनको हातमा छ ।